شمارۀ جدید فصلنامه (پاییز1404) منتشر شد


دوره 16، شماره 3 - ( 6-1404 )                   جلد 16 شماره 3 صفحات 278-241 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Moradi Soleimanabad B, Parvin S, Karami Ghahi M T. (2025). Understanding the Narratives of Individuals Seeking sexual Transition Regarding Their Sexual Identity Change. Social Problems of Iran. 16(3), 241-278. doi:10.61882/jspi.16.3.241
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3880-fa.html
مرادی سلیمان‌آباد بهمن، پروین ستار، کرمی قهی محمدتقی.(1404). فهم روایت افرادِ خواهانِ تغییر جنس از تغییر هویت جنسی مسائل اجتماعی ایران 16 (3) :278-241 10.61882/jspi.16.3.241

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3880-fa.html


1- دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مددکاری اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- دانشیار گروه مددکاری اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران ، sparvin1359@gmail.com
3- استاد جامعه‌شناسی، گروه مطالعات زنان، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده:   (295 مشاهده)
این پژوهش به دنبال فهم روایت‌های افراد خواهان تغییر جنس از تغییر هویت جنسی‌شان است. روایت رایج در خصوص مسئلۀ هویت جنسی این افراد، عمدتاً در چارچوب گفتمانی پزشک‌محور، آسیب‌شناسانه و فردی‌شده شکل گرفته است؛ گفتمانی که با شخصی‌سازی، این تجربه را به سطح اختلالات روانی و ناهنجاری‌های زیستی فرو می‌کاهد. در برابر این رویکرد تقلیل‌گرا، رویکرد روایتی که ازجمله دیدگاه‌های نوظهور و نقادانه در حوزۀ مداخلات مددکاری اجتماعی است، امکانی برای بازخوانی تجربۀ هویت‌یابی جنسی در بسترهای اجتماعی، فرهنگی و بیناذهنی فراهم می‌سازد. مطالعۀ حاضر با اتکا به تکنیک «تحلیل مضمون» و از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته با نمونه‌گیری هدفمند و استراتژی گلوله‌برفی، به واکاوی روایت‌هایی پرداخته که افراد خواهان تغییر جنس از فرایند تغییر هویت جنسی خود بازگو می‌کنند. یافته‌ها نشان داد که چگونه این افراد از روایت‌های مذهبی و دینی فاصله گرفته و به‌تدریج در چارچوب گفتمان‌های پزشکی و روان‌شناختی بازتعریف می‌شوند. آن‌ها از هویت گناه‌کار به بیمار و سپس نابهنجارِ قابل‌درمان بازنمایی می‌شوند. درنهایت، مشارکت‌کنندگان با اتکا به قرائت‌هایی شبه‌روشنفکرانه و در تعامل با گفتمان‌های اجتماعی مسلط، تلاش می‌کنند تا کنش تغییر هویت جنسی خود را در قالب روایت‌هایی عقلانی، مشروع و مقبول بازنمایی کنند و روایات بازدارنده را پشت پا زنند.
 
متن کامل [PDF 783 kb]   (176 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: مسائل اجتماعی
دریافت: 1404/2/21 | پذیرش: 1404/6/20 | انتشار: 1404/9/1

فهرست منابع
1. اسمارت، بری (1398). میشل فوکو (ترجمۀ لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان). تهران: اختران.
2. اصغری، مریم (1395). تحلیل جامعه‌شناختی هویت جنسیتی در افراد تغییر جنسیت‌داده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند.
3. اکبری، یونس، حیدری، محمدتقی و ندرلو، ریحانه (1404). داغ ننگ سرطان: واکاوی فهم بیماران از انگ اجتماعی. فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، 16(2)، 53 تا 86.
4. امامی، فاطمه و توسلی، افسانه (1398). بررسی سیطره جنسیت بر زندگی اجتماعی تبدیل‌خواهان جنسی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 8(1)، 173-145.
5. بر، ویوین (1395). برساخت‌گرایی اجتماعی (ترجمۀ اشکان صالحی). تهران: نی.
6. پین، مارتین (1395). روایت درمانی جهت آشنایی متخصصان مشاوره و روان‌درمانی (ترجمۀ مریم اسماعیلی‌نسب و حلیمه پناهی). تهران: رشد.
7. پین، مالکوم (1390). نظریه نوین مددکاری اجتماعی (ترجمۀ طلعت الله‌یاری و اکبر بخشی‌نیا). تهران: دانژه.
8. جنکینز، ریچارد (1396). هویت اجتماعی (ترجمۀ نازنین میرزابیگی). تهران: آگاه.
9. جواهری، فاطمه و حسین‌زاده مرتضی (1390). پیامدهای اجتماعی اختلال هویت جنسی: سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی تغییر جنس‌خواهان در ایران. مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران. 5(3)، 3-22.
10. دانافر، عباسعلی و دیگران (1396). اختلال هویت جنسیتی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن در بین افراد رجوع‌کننده به مراکز سازمان بهزیستی کشور طی سال‌های 1394-1392. ماهنامۀ دانشکده بهداشت یزد، 16(2)، 75-87.
11. دورکیم، امیل (1400). قواعد روش جامعه‌شناسی (ترجمۀ هوشنگ نایبی). تهران: آگاه.
12. ذکایی، محمدسعید (1399). هنر انجام پژوهش کیفی: از مسئله‌یابی تا نگارش. تهران: آگاه.
13. ذکایی، محمدسعید (1381). نظریه و روش در تحقیقات کیفی. فصلنامۀ علوم اجتماعی، 9(17)، 41-69.
14. رضایی، امید، صابری، سیدمهدی، شاه‌مرادی، حسین و ملک‌خسروی، غفار (1386). کارکرد خانواده در بیماران دچار اختلال هویت جنسی. مجله توان‌بخشی، 8، 58-63.
15. سلطانی‌گرد فرامرزی، مهدی، مرادخانی، همایون و اسماعیل‌زاده، علی‌اصغر. (1403). بازنمایی گفتمانی سوژۀ معتاد در سینمای ایران پساانقلاب. فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، 15(4)، 91-47.
16. سیدمن، استیون (1386). کشاکش آرا در جامعه‌شناسی (ترجمۀ هادی جلیلی). تهران: نی.
17. علوی، کاوه و دیگران (1393). گرایش جنسی در افراد مبتلابه اختلال هویت جنسی. مجلۀ روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 20(1)، 43-49.
18. فروم، اریک (1404). انسان برای خویشتن (ترجمۀ اکبر تبریزی). تهران: بهجت.
19. فروم، اریک (1395). جامعه سالم (ترجمۀ اکبر تبریزی). تهران: مروارید.
20. فروم، اریک (1398). گریز از آزادی (ترجمۀ عزت ا... فولادوند). تهران: مروارید.
21. کیت، نش (1379). جامعه‌شناسی سیاسی معاصر: جهانی‌شدن، سیاست، قدرت (ترجمۀ محمد دلفروز). تهران: کویر.
22. مشایخی، عادل (1395). تبارشناسی خاکستری است؛ تأملاتی درباره روش فوکو. تهران: ناهید.
23. مهاجرانی، سیده مهشاد و حیدری، آرش (1399). کهریزک برون درون تهران. تهران: خرد سرخ.
24. مدیگان، استیون (1396). روایت‌درمانی (نظریه، روش‌ها و درمان) (ترجمۀ امیرحسام خواجه و امیرعلی امیری). تهران: دانژه.
25. مرشدی، زهره (1399). طراحی مدل مداخله‌ای مددکاری اجتماعی در کار با افراد خواهان تطبیق جنسیت. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
26. میر، فردریک دبیلو (1399). روایت و کنش جمعی؛ چرا فراخوان‌های اجتماعی و سیاسی به داستان نیاز دارند (ترجمۀ الهام شوشتری‌زاده). تهران: اطراف.
27. میلر، پیتر (1401). سوژه، استیلا و قدرت در نگاه هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس و فوکو (ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده). تهران: نی.
28. نوریان، ناهید و دیگران (1387). بررسی اختلالات شخصیت و ویژگی‌های شخصیتی مردان مبتلابه اختلال هویت جنسی. ویژه‌نامه توان‌بخشی در بیماری‌ها و اختلالات روانی، 9(1)، 55-60.
29. والش، جوزف (1397)، نظریه مددکاری اجتماعی در عمل (ترجمۀ فریده همتی). تهران: سمت.
30. هاشمیان‌فر، سید علی و حیدری، سحر (1404). مسئله‌مندی هویت جنسی در تعاملات اجتماعی افراد تراجنسیتی در شهر تهران. فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، 16(2)، 307-267.
31. Bradford Nova J. Bradford, G. Nicole Rider, Jory M. Catapla, Quinlyn J. Morrow, Dianne R. Berg, Katherinne G. Spencer & Jenifer K. McGuire (2018): Creating gender: thematic analysis of genderqueer narratives, International Journal Of Transgenderism, DOI:10.1018/15532739.2018.1474516, G. Nicole Rider, Jory M. Catapla, Quinlyn J. Morrow, Dianne R. Berg, Katherinne G. Spencer & Jenifer K. McGuire (2018): Creating gender: thematic analysis of genderqueer narratives, International Journal Of Transgenderism, DOI:10.1018/15532739.2018.1474516.
32. Carr, A. (1998). Michael White's narrative therapy. Contemporary Family Therapy: An International Journal, 20(4), 485–503. https://doi.org/10.1023/A:1021680116584.
33. Jordan, Felicia (2020). Changing the Narrative for LGBTQ Adolesecents: A Literature Review and Call for Research into Narrative Therapy Improve Family Accept of LGBTQ Teens. Counseling and Family Therapy Scholarship Review, Volume 3 Issue 1 Article 6.
34. Joshua L. Boe, J. Maria Berudez, Kalene A. Sharstorm and Dawn R. Baldwin June2019Easing the Transition: A Critical Approach to Working with committed Couples Navigating Gender transition.
35. Hamann, Christopher C., "Trans enough: trans/gender identities and (mis)representation in social work" (2014). Masters Thesis, Smith College, Northampton, MA. https://scholarworks.smith.edu/theses/799.
36. Yarhouse, Mark A. (2008). Narrative Sexual Identity Therapy. The American Journal of family Therapy, 36: 196- 210, 2008.
37. Piper, J., & Mannino, M. (2008). Identity formation for transsexual individuals in transition: A narrative family therapy model. Journal of GLBT Family Studies, 4,75 93.
38. Klassen-Boldin, S. (2018). A Narrative Approach ti helping Families and Their Children Who identity as Transgender or Gender Nonconfirming. Collrge of Education Faculty Research and Publications. 534.
39. Shelton, J. (2019). The Trans Person is not the Problem: Brave Spaces and Structural Competence as Eduative Tools for trans Justice in Social Work. The Journal of Sociology & Social Welfare.
40. Soltani Gerd Faramarzi, M., Moradkhani, H., & Esmaeilzadeh, A. A. (2025). The discursive representation of the addict subject in post-revolutionary Iranian cinema. Iranian Social Issues Journal, 15(4), 47–91.
41. Stryker, Susan (2008). Transgender History. Published by Seal Press a member of the Perseus Books Group 1700 Fourth Street Berkeley, CA 94710

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb