1- استادیار مطالعات زنان، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، m.mtaghizade@yahoo.com
2- کارشناس ارشد مطالعات زنان، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، ایران
چکیده: (4 مشاهده)
در سالهای اخیر با توجه به افزایش حجم پروندههای طلاق در دادگاهها شاهد طولانیترشدن فرایند رسیدگی به این پروندهها و چالشهای افراد با این مسئله بودهایم؛ البته این چالشها فقط محدود به اطالۀ دادرسی نبوده و موارد دیگری نیز در طول طیشدن فرایند دادرسی رُخ میدهد. در پژوهش پیشرو قصد داریم تا تجربه زیستۀ زنان شهر تهران از فرایند دادرسی طلاق را مورد بررسی قرار دهیم. این پژوهش از نوع کیفی بوده و از روش تحلیل روایت استفاده شده است. برای جمعآوری و تحلیل روایتها و بررسی داستانهای زنان مطلقۀ شهر تهران، از مصاحبۀ نیمهساختاریافته بهره بُرده شده و با کمک نمونهگیری هدفمند، با ۱۵ نفر از زنان تهرانی که در حین طلاق و یا پس از طیشدن مراحل طلاق در سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۲ بودهاند، مصاحبه انجام شده است. با تحلیل مصاحبهها، یافتهها در چهار بخش شامل موقعیت شروع زندگی خانوادگی، موقعیت تصمیم به جدایی، موقعیت فرایند دادرسی طلاق و موقعیت کشاکش حقوقی برای جدایی دستهبندی شدهاند. هر کدام از این چهار دستهبندی نیز خود به زیربخشهایی تقسیم شدهاند و در هر بخش با توجه به تکهمصاحبههای مربوطه مواردی اشاره گردیده است. در موقعیت اول، نحوۀ آشنایی زوجین با هم مطالعه شده است. در موقعیت دوم، موضوعاتی دربارۀ اعتیاد، خیانت و اختلالات روانی و جنسی همسر بیان شده است. در موقعیت سوم، اطالۀ دادرسی، قوانین مردسالارانه، رفتارهای نیروهای قضایی و موارد مربوطه مورد کنکاش قرار گرفت و در نهایت در موقعیت آخر، جدایی توافقی، بخشیدن مهریه و بازخورد افراد از فرایند دادرسی واکاوی شد. نتایج نشان داد که داشتن وکیل، حمایتهای خانوادگی، اطالۀ دادرسی، نحوۀ صحبتکردن و حضور زنان در جلسات دادگاه، بر روند پروندههای طلاق و دادرسی تأثیرگذارند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
مسائل اجتماعی دریافت: 1403/12/4 | پذیرش: 1404/2/13