شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان ۱۴۰۳) منتشر شد
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( ۵-۱۴۰۳ )
جلد ۱۵ شماره ۲ صفحات ۱۴۸-۱۰۹ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ruhani A, Afshahni S A, Fuladi K, Amini Lari B, Samadian S. (2024). Identity in the Dilemma of Face and Tradition: A Qualitative Study of the Identification Process of Afghan Teenagers Living in Yazd. Social Problems of Iran. 15(2), 109-148. doi:10.61186/jspi.15.2.109
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3745-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3745-fa.html
روحانی علی، افشانی سیدعلیرضا، فولادی خدیجه، امینی لاری بهار، صمدیان سربیشه صبا. هویت در کشاکش چهره و سنت: کاوشی کیفی از فرایند هویت‌یابی نوجوانان افغانستانی ساکن شهر یزد مسائل اجتماعی ایران ۱۴۰۳; ۱۵ (۲) :۱۴۸-۱۰۹ ۱۰,۶۱۱۸۶/jspi.۱۵.۲.۱۰۹
علی روحانی*۱ 
، سیدعلیرضا افشانی۲ ، خدیجه فولادی۳ ، بهار امینی لاری۴ ، صبا صمدیان سربیشه۵
، سیدعلیرضا افشانی۲ ، خدیجه فولادی۳ ، بهار امینی لاری۴ ، صبا صمدیان سربیشه۵
۱- دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران ، aliruhani@yazd.ac.ir
۲- استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۳- کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۴- دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۵- دانشجوی کارشناسی جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۲- استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۳- کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۴- دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
۵- دانشجوی کارشناسی جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدهٔ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده: (۱۳۱۵ مشاهده)
امروزه، هویت اجتماعی شرطی لازم برای زندگی افراد است و نقشی تعیین‌کننده در معنابخشی به تجربیات روزمره دارد. این مفهوم به‌ویژه در مورد پدیده‌هایی مانند مهاجرت، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. با افزایش جمعیت مهاجران به‌ویژه مهاجران بین‌المللی در سال‌های اخیر، شکل‌گیری بحران هویت در میان این گروه‌ها به مسئله‌ای برجسته در مطالعات علمی تبدیل شده است. مهاجرت بین‌المللی نه‌تنها مهاجران، بلکه کشورها و جامعۀ میزبان را نیز با چالش‌های هویتی مواجه کرده است. این چالش‌ها ممکن است به احساس عدم تعلق به جامعۀ میزبان یا احساس همبستگی با جامعۀ مبدأ منجر شود. پژوهش حاضر فرایند شکل‌گیری هویت در میان نوجوانان افغانستانی ساکن شهر یزد را مورد مطالعه قرار داده است. داده‌های این پژوهش که با رویکرد کیفی و استفاده از نظریۀ زمینه‌ای و نمونه‌گیری از ۲۱ نفر از نوجوانان مهاجر افغانستانی انجام شده، از طریق کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شده است. یافته‌های تحقیق به شناسایی ۱۶ مقولۀ اصلی ازجمله «طرد هویت دوسویه، تجارب زیستۀ هویت‌زدا، محدودیت‌های پیشرفت ساختاری، خودپندارۀ منفی، ارتباطات خویشاوندی بحران‌ساز، حمایت سازندۀ خانواده، بحران رودررویی، سرگردانی هویتی، مسئله‌مندی چهره، تفاوت قومیتی، هویت‌یابی آموزشی مهارتی، گسترۀ ارتباط‌گیری مثبت، تلاش برای تأیید هویتی، گسترۀ ارتباط‌گیری تخصص‌محورانه، طرد هویت افغانستانی و انصراف از پذیرش هویتی» منجر شد. مقوله‌های پیش‌گفته درنهایت مفهوم «سرگردانی هویتی» به‌عنوان مقولۀ هسته را ساختند. نتایج نشان داد این نوجوانان در فرایند هویت‌یابی خود، به دنبال خلق هویتی مستقل از ارزش‌های ملیتی و ناسیونالیستی هستند و تلاش می‌کنند با استفاده از هویت‌یابی مهارتی/اکتسابی، به تعریفی جدید از خود دست یابند.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
مسائل اجتماعی
دریافت: 1403/3/17 | پذیرش: 1403/4/23 | انتشار: 1403/5/31
دریافت: 1403/3/17 | پذیرش: 1403/4/23 | انتشار: 1403/5/31
فهرست منابع
۱. احمدرش، رشید و عیدی، معصومه (۱۳۹۷). زیستن در وضعیت پاندولی؛ مطالعه جامعه‌شناختی تجارب زیسته مهاجران افغان در ایران (مطالعه موردی: تجارب زیسته مهاجران افغان ساکن در محله کشتارگاه یزد). بررسی مسائل اجتماعی ایران، ۹(۱)، ۶۸-۵۱.
۲. اخلاقی، آمنه، یوسفی، علی و صدیق‌اورعی، غلامرضا (۱۳۹۵). سردی عاطفی؛ احساسات مهاجر دربارۀ جامعه میزبان با تکیه بر روایت‌های مهاجران افغان ساکن مشهد. مسائل اجتماعی ایران، ۷(۱)، ۲۹-۵.
۳. اشتراوس، انسلم و کوربین، جولیت (۱۳۹۱). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینه‌ای. ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نی.
۴. افشانی، سیدعلیرضا، روحانی، علی و کیانی‌ده‌کیانی، حامد (۱۳۹۸). کاوش بی‌قدرتی شغلی پرستاران. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، ۸(۳)، ۱۸-۱.
۵. ایمان، محمدتقی و کیذقان، طاهره (۱۳۸۱). بررسی عوامل مؤثر بر هویت اجتماعی زنان، مطالعه موردی زنان شهر شیراز. فصلنامه علمی-پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، ۱۲(۴۵)، ۱۰۷-۷۹.
۶. برک، لورای (۱۳۸۶). روانشناسی رشد. ترجمه یحیی سیدمحمدی، جلد دوم، تهران: ارسباران.
۷. پاریس، جی رونالد (۱۳۶۴). یونسکو و مهاجرت بین الملل، نشریه پیام یونسکو، ۱۱(۱۸۵)، ۱۶-۱۲.
۸. ترنر، جاناتان (۱۳۸۴). پیدایش نظریه جامعه‌شناختی. ترجمۀ عبدالعلی لهسایی‌زاده، شیراز: نوید شیراز.
۹. توکلی‌خمینی، عاطفه، عبدالملکی، جعفر و منصف‌پور، محمدمهدی (۱۳۹۰). هویت مهاجران؛ تأملی در هویت نسل دوم ایرانیان مهاجر. مطالعات ملی، ۱۲(۴۷)، ۱۶۸-۱۴۹.
۱۰. خسروی، رقیه، بهادری، راضیه، گراوند، فاطمه و احمدی، علیار (۱۳۹۸). مطالعه عوامل مرتبط با سازگاری دانش‌آموزان افغانستانی ساکن در شهر شیراز. دوفصلنامه مطالعات جمعیتی، ۵(۱)، ۱۷۵-۱۴۹.
۱۱. روحانی، علی، عسکری‌ندوشن، عباس و قرقچیان، زهرا (۱۳۹۸). برهمکنش درونی شدن ازدواج زودهنگام و مقاومت‌های پیش روی آن در میان نسل دوم زنان مهاجر افغانستانی مقیم شهر یزد. مطالعات جمعیتی، ۵(۱)، ۲۱۶-۱۷۷.
۱۲. روحانی، علی و انبارلو، مسعود (۱۳۹۵). برساخت اجتماعی عواطف منفی از جرائم منتسب به افغانستانی‌های مقیم شهر شیراز، به‌سوی یک نظریه زمینه‌ای. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، ۵(۴)، ۶۴۰-۶۱۷.
۱۳. روحانی، علی، احمدی، حبیب، ایمان، محمدتقی و گلی، علی (۱۳۹۴). بررسی عواطف اجتماعی منفی ایرانیان نسبت به مهاجران افغانستانی (مورد مطالعه: شهروندان شهر شیراز). توسعه اجتماعی، ۱۰(۱)، ۶۷-۹۶.
۱۴. ریتزر، جورج (۱۳۸۴). نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: علمی.
۱۵. زنجانی، حبیب‌الله (۱۳۸۰) مهاجرت، تهران: سمت.
۱۶. زندی‌ناوگران، لیلا، عسکری‌ندوشن، عباس، افراسیابی، حسین، صادقی، رسول و عباسی‌شوازی، محمدجلال (۱۴۰۱). درک مهاجران از فاصلۀ اجتماعی با ایرانیان: پژوهش کیفی در بین مهاجران افغانستانی. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، ۱۱(۴)، ۲۶-۱.
۱۷. سجادپور، سیدمحمدکاظم (۱۳۸۴). چهارچوب‌های مفهومی و عملیاتی در مدیریت مهاجرت بین‌المللی مطالعه موردی ایران. تحقیقات جغرافیایی، ۲۰(۳)، ۳۰-۹.
۱۸. سنقری، ناهید، فکری‌آزاد، حسین و معارف‌وند، معصومه (۱۳۹۳). موانع ادغام اجتماعی نوجوانان افغانستانی در جامعه ایران، مطالعه موردی شهر تهران. دوفصلنامه پژوهش جامعه‌شناسی معاصر، ۳(۵)، ۱۲۴-۱۰۱.
۱۹. صادقی‌فسائی، سهیلا و نظری، حامد (۱۳۹۵). بچه افغانی: شکل‌گیری تصور از خود و دیگری در تجربه زندگی روزمره نوجوانان افغان. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، ۵(۳)، ۴۵۶ - ۴۳۷.
۲۰. عباسی‌شوازی، محمدجلال، عسکری‌ندوشن، عباس و صادقی، رسول (۱۳۸۸). مادران و دختران و ازدواج (تفاوت‌های نسلی در ایده‌ها و نگرش‌های ازدواج در شهر یزد). مطالعات راهبردی زنان، ۱۱(۴۴)، ۷-۳۶.
۲۱. عبدی‌زرین، سهراب، ادیب‌راد، نسترن، یونسی، سیدجلال و عسگری، علی (۱۳۸۹). رابطۀ سبک‌های هویت با خودکارآمد پنداری دانش آموزان پسر دبیرستانی ایرانی و افغانی ساکن قم. رفاه اجتماعی، ۱۰(۳۹)، ۴۴۵-۴۷۱.
۲۲. علاءالدینی، پویا و میرزایی، آمنه (۱۳۹۷). ادغام مهاجران افغانستانی در نواحی شهری ایران: مطالعۀ موردی محلۀ هرندی در تهران. پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، ۸(۱)، ۲۵-۷.
۲۳. کرسول، جان (۱۳۹۱). روش و طرح تحقیق کیفی، انتخاب از میان پنج رویکرد. ترجمه طهمورث حسنقلی‌پور، اشکان اللهیاری، محتبی براری، تهران: نگاه دانش.
۲۴. کوزر، لیوئیس (۱۳۹۳). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.
۲۵. گافمن، اروینگ (۱۳۹۱). نمود خود در زندگی روزمره. تهران: مرکز.
۲۶. گیدنز، آنتونی (۱۳۸۵). تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی.
۲۷. مجدی، علی‌اکبر، صدیق‌اورعی، غلامرضا و موسوی، سیدمهدی (۱۳۹۱). پژوهشی در دلایل عدم اظهار هویت افغانستانی نمونه موردی: نسل دوم مهاجران افغانستانی در مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی.
۲۸. مظلومی، نیلوفر (۱۳۹۴). نوجوانان و بحران هویت. همایش بین‌المللی روانشناسی و فرهنگ زندگی، ترکیه: استانبول.
۲۹. موسوی‌منفرد، فاطمه‌سادات و سهرابی‌زاده، لیلا (۱۳۹۴). خانواده و بحران هویت نوجوانان. همایش بین‌المللی روانشناسی و فرهنگ زندگی. ترکیه: استانبول.
30. Al-Shar, Sahar, & al-Tarawneh, Muhammad (2019). Identity crisis and Assimilation Problems among Syrian Rrefugee Women Residing outside Refugee Camps in Jordan, International Journal of Child, Youth and Family Studies, 10(4), 44-64.
31. Arnaldo, Carlos (2002) Ethnicity and Marriage Patterns in Mozambique, African Population studies 9(1), 143-164.
32. Bisaillon, Laura, Gooshki, Ehsan, Briskman, Linda. (2016). Medico-legal borders and the shaping of health services for Afghans in Iran: physical, social, bureaucratic, and public health conditions of care, International Journal of Migration and Border Studies, 2(1), 40-58.
33. Burke, Peter (2004). Identities and Social Structure: The 2003 Cooley-Mead Award Address, Social Psychology Quarterly, 67(1), 5-15.
34. Burke, Peter (2006). Identity Change, Social Psychology Quarterly, 69(1), 81-96.
35. Burke, Peter, Stets, Jan., Cerven, Christine (2007). Gender, Legitimation, and Identity Verification in Groups, Social Psychology Quarterly, 70(1), 27-42.
36. Cormoș, Viorica (2022). The Processes of Adaptation, Assimilation and Integration in the Country of Migration: A Psychosocial Perspective on Place Identity Changes, Sustainability, 14(16), 10296.
37. Grünenberga, Perl, Olwig, Karen, Simonsen, Anja (2020). Issue Introduction: Identities and Identity: Biometric Technologies, Borders and Migration, Ethnos, 87(2), 211-222.
38. Jenkins, Richard (1996). Social identity, London: Routledge.
39. Kroger, Jane, Marcia, James (2011). The Identity Statuses: Origins, Meanings, and Interpretations in handbook of identity theory and research, Edited by Seth J. Schwartz, Koen Luyckx, Vivian L. Vignoles, London: Springer.
40. Leszczensky, Lars, Stark, Tobias, H. Flache, Andreas, Munniksma, Anke (2016). Disentangling the relation between young immigrants’ host country identification and their friendships with natives, Social Networks, 44(1), 179-189.
41. Machingura, Fotunate, Mushoperi Machingura (2013). Where Do You Come From and When Are You Going Back to Your Country? The online postgraduate journal of the College of Arts, 5(1), 1-10.
42. Nair, Karthika, James, Justin, Santhosh, Kreg (2015). Identity Crisis among Early Adolescents in Relations to Abusive Experiences in the Childhood, Social Support and Parental Support, Journal of psychosocial research, 10(1), 167-190.
43. Putnam, Robert (2007). “E Pluribus Unum: Diversity and Community in the Twenty-first Century”, Scandinavian Political Studies, 30(2), 137-174.
44. Riek, Blake, Mania, Eric, Gaertner, Samuel (2006). Intergroup threat and outgroup attitudes: a meta-analytic review, Personality Social Psychology Review, 10(4), 336-353.
45. Ruhani, Ali, Keshavarzi, Saeed, Kızık, Busra, Çakal, Husein (2023). Formation of hatred emotions toward Afghan refugees in Iran: A grounded theory study, Peace and Conflict: Journal of Peace Psychology, 29(4), 355-364.
46. Sabatier, Colette (2008). Ethnic and national identity among second-generation immigrant adolescents in France: The role of social context and family, Journal of adolescence, 31(2), 185-205.
47. Soriano Ayalaa, Encarnación, Dalouh, Rachida. (2014). Moroccan immigrant women in Spain: problems of identity and emotional well-being, Social and Behavioral Sciences, 132(1), 222-228.
48. Stryker, Sheldon, Burke, Peter (2000). The Past, Present, and Future of an Identity Theory. Social Psychology Quarterly, 63(4), 284-297.
49. Turner, Jonathan (2003). Contemporary Sociological Theory. California: Sage Publication.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
