شمارۀ جدید فصلنامه (بهار 1403) منتشر شد
دوره 15، شماره 1 - ( 1-1403 )
جلد 15 شماره 1 صفحات 111-79 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shiri H, Baradaran M, Javadi A. (2024). Sociological Study of the Perception of Corruption in Iran. Social Problems of Iran. 15(1), 79-111.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3692-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3692-fa.html
شیری حامد، برادران مراد، جوادی علی‌محمد. بررسی جامعه‌شناختی ادراک فساد در ایران مسائل اجتماعی ایران 1403; 15 (1) :111-79
حامد شیری* 
1، مراد برادران2 ، علی‌محمد جوادی2
1، مراد برادران2 ، علی‌محمد جوادی2
1- استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، hamedshiri2003@yahoo.com
2- استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2- استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده: (324 مشاهده)
فساد پدیده‌ای فراگیر و مسئله‌ای جهانی است که با درجات متفاوتی از نوع، شدت و عمومیت در تمامی کشورهای جهان دیده می‌شود. موضوع فساد به دلیل هزینه‌های اقتصادی و اثرات ویرانگر آن بر روندهای توسعه و کیفیت حکمرانی، بسیار موردتحقیق قرار گرفته است. باوجوداین به دلیل دشواری‌های «واقعیت‌سنجی فساد»، روش رایج در مطالعۀ این پدیده اندازه‌گیری «ادراک فساد» است. در این راستا مقالۀ حاضر با هدف سنجش ادراک فساد در ایران و تحلیل علل و پیامدهای آن به اجرا درآمد. ازنظر روشی این مطالعه به شیوۀ اسنادی و با تحلیل ثانویۀ داده‌های موج هفتم (2022-2017) پیمایش ارزش‌های جهانی به انجام رسید که آمارهای آن در 64 کشور جهان ازجمله ایران در سال 2020 گردآوری شد. یافته‌های تحقیق برحسب شاخص ادراک فساد، بیانگر رواج زیاد فساد مالی و اداری در کشور بود. یافته‌های تبیینی نشان داد که ادراک ایرانیان از فساد برحسب متغیرهای «تحصیلات»، «اندازۀ جمعیت»، «میزان پس‌انداز» و شاخص‌های «فقر معیشتی»، «عضویت در نهادهای مذهبی»، «دین‌باوری» و «گرایش رسانه‌ای» متفاوت است. نتایج همچنین گویای این بود که پیامدهای ادراک فساد علاوه بر آسیب‌های اجتماعی مانند «نارضایتی اجتماعی» و «احساس ناامنی»، عمدتاً معطوف به پیامدهایی است که نظام سیاسی را هدف قرار می‌دهد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
مسائل اجتماعی
دریافت: 1402/10/29 | پذیرش: 1403/1/16 | انتشار: 1403/3/25
دریافت: 1402/10/29 | پذیرش: 1403/1/16 | انتشار: 1403/3/25
فهرست منابع
1. ابراهیم‌آبادی، غلامرضا (1384). تحلیلی بر وضعیت فساد در ایران. مجلس و راهبرد، 46، 214-190.
2. ادیب‌پور، مهدی و کرباسی‌زاده، سینا (1397). رانت نفتی و فساد در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منا). مدل‌سازی اقتصادی، 12(44)، 72-47.
3. ادیب‌پور، مهدی و محمدی‌ویایی، آزاده (1395). اثر فساد اقتصادی بر نابرابری توزیع درآمد. سیاست‌های راهبردی و کلان، 4(14)، 168-153.
4. بهرامی، جابر و پهلوانی، مصیب (1393). بررسی تأثیر دموکراسی و حقوق مالکیت بر کاهش فساد در کشورهای عضو منا. راهبرد اقتصادی، 3(8.)، 191-165.
5. بهشتی، سیدصمد و خان‌محمدی، احسان (1399). بررسی وضعیت ادراک از فساد و عوامل مرتبط با آن، مطالعۀ شهروندان شهر سرپل‌ذهاب. جامعه‌شناسی کاربردی، 31(80)، 72-45.
6. پاک‌سرشت، سلیمان و افشار، زین‌العابدین (1396). ارزیابی تئوری برنامه سیاست‌های ضد فساد در ایران بعد از انقلاب اسلامی. مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، 7(25)، 201-179.
7. حسن‌دوست، هادی و یزدان‌پناه، لیلی (1392). بررسی نگرش به فساد اداری و ارتباط آن با سرمایه اجتماعی. راهبرد توسعه، 9(34)، 114-80.
8. حقیقتیان، منصور و سیف‌زاده، علی (1394). مشخصه‌های اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی و ادراک از فساد جوانان تهرانی. مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 6(19)، 80-53.
9. خدری، بهزاد، محمدزاده‌اقدم، عبدالله و سادات‌مؤمنی، فریده (1395). عوامل اجتماعی مؤثر بر فساد اداری در سازمان‌های دولتی شهرستان سنندج. رفاه اجتماعی، 16(60)، 167-137.
10. دهقان، محسن، رحمانی‌فیروزجاه، علی و عباسی اسفجیر، علی‌اصغر (1398). رابطۀ ادراک فساد و اعتماد اجتماعی در بین شهروندان. مسائل اجتماعی ایران، 10(2)، 156-131.
11. راغفر، حسین (1389). اقتصاد سیاسی فساد در ایران. اقتصاد و جامعه، 7(25 و 26)، 146- 115.
12. رز-اکرمن، سوزان (1385). فساد و دولت: علت‌ها، پیامدها و اصلاح. ترجمه منوچهر صبوری، تهران: پردیس دانش.
13. رفیع‌پور، فرامرز (1386). سرطان اجتماعی فساد. تهران: شرکت سهامی انتشار.
14. روثستاین، بو (1393). دام‌های اجتماعی و مسئله اعتماد. ترجمه محمود شارع‌پور، محمد فاضلی و سجاد فتاحی، تهران: آگه.
15. سپهردوست، حمید و برجیسیان، عادل (1395). بررسی اثرات غیرمستقیم فساد بر رشد اقتصادی با تأکید بر شاخص ادراک فساد. اقتصاد مقداری، 13(1)، 29-1.
16. سیف‌زاده، علی (1395). بررسی ادراک شهروندان از فساد اداری و متغیرهای جمعیت‌شناختی مؤثر بر آن (مطالعه موردی: بیرجند). مطالعات فرهنگی-اجتماعی خراسان، 10(4)، 114-93.
17. شاکری، عباس و رجبی، فاطمه (1400). رابطه فساد و فعالیت‌های نامولد. توسعه علوم انسانی، 2(4)، 58-39.
18. شکوهی‌فرد، سیامک. آل‌عمران، رؤیا. رحیم‌زاده، فرزاد و فرهنگ، امیرعلی (1401). اثرات فساد بر بازار کار در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی. مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 9(18)، 202-179.
19. شیری، حامد (1397). سیاست دموکراتیک و عوامل مؤثر بر آن (تحلیل ثانویه داده‌های جهانی با رویکرد تطبیقی میان‌کشوری). مطالعات جامعه‌شناختی، 25(1)، 85-61.
20. صادقی، حسین، عصاری، عباس و شقاقی، وحید (1389). اندازه‌گیری فساد مالی در ایران با استفاده از منطق فازی (رویکرد اقتصادی). پژوهشنامه اقتصادی، 10(39)، 174-139.
21. علینی، احسان (1401). ریشه‌ها و فرآیندهای ساختاری فساد اقتصادی در ایران (دوره جمهوری اسلامی). برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 13(51)، 254-219.
22. فدایی، مهدی، قلی‌پور، فرید و غفاری، سعید (1396). بررسی تأثیر شاخص‌های حکمرانی خوب و اندازه دولت بر شاخص فساد در کشورهای گروه بریکس و ایران. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 8(4)، 88-65.
23. لمدرف، جی. گراف، (1389). علل و پیامدهای فساد: از بررسی‌های مقطعی کشورها چه می‌دانیم؟ ترجمه فرشاد مؤمنی و مرضیه پاک‌نیت. اقتصاد و جامعه، 7(25)، 227-165.
24. مؤمنی، فرشاد و فطری، مستوره (1389). اقتصاد سیاسی فساد: رانت منابع، دموکراسی و فساد. اقتصاد و جامعه، 7(25 و 26)، 163- 147.
25. - Haerpfer, C., Inglehart, R., Moreno, A., Welzel, C., Kizilova, K., Diez-Medrano J., M. Lagos, P. Norris, E. Ponarin & B. Puranen (eds.) (2022). World Values Survey: Round Seven - Country-Pooled Datafile Version 5.0. Madrid, Spain & Vienna, Austria: JD Systems Institute & WVSA Secretariat.
26. Ades, A. & Di Tella, R. (1999). Rents, Competition, and Corruption. The American Economic Review, 89(4), 982-994.
27. Andersen, T.B., Bentzen, J., Dalgaard, C.J. & Selaya, P. (2011). Does the Internet Reduce Corruption? Evidence from U. S. States and across Countries, The World Bank Economic Review. 25(3), 387-417.
28. Anderson, C.J. & Tverdova, Y. V. (2003). Corruption, political allegiances, and attitudes toward government in contemporary democracies. American Journal of Political Science, 47(1), 91–109.
29. Brunetti, A. & Weder, B. (2003). A Free Press is Bad News for Corruption. Journal of Public Economics, 87(7-8), 1801-1824.
30. Economist, The. (2005). the curse of oil (the paradox of plenty). Available in http://www.economist.com/node/5323394 (July, 2022).
31. Gupta, S., Davoodi, H. & Alonso-Terme, R. (2002). Does Corruption Affect Income Inequality and Poverty? Economics of Governance, 3(1), 23-45.
32. Hungarian Gallup Institute (1999). Basic methodological aspects of corruption measurement: Leassons Learned from the Literature and Pilot Study. http://www.unodc.org/pdf/crime/corruption_hungary_rapid_assess.pdf.
33. Husted, B.W. (1999). Wealth, Culture, and Corruption. Journal of International Business Studies, 30(2), 339-360.
34. IMF. (2005). The IMF’s Approach to Promoting Good Governance and Combating Corruption: A Guide. Available at: www.imf.org/external/np/gov/guide/eng/index.htm.
35. Jha, C.K. & Sarangi, S. (2017). Does social media reduce corruption? Information Economics and Policy, 39(5), 60-71.
36. Kaufmann, D., Kraay, A. & Mastruzzi, M. (2009). Governance Matters VIII: Aggregate and Individual Governance Indicators, 1996-2008. World Bank Policy Research Working Paper No. 4978, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1424591.
37. Kotera, G., Okada, K. & Samreth, S. (2012). Government Size, Democracy, and Corruption: An Empirical Investigation. Economic Modelling, 29(6), .2340-2348
38. Lederman, D., Loayza, N.V. & Soares. R.R. (2005). Accountability and Corruption: Political Institutions Matter. Economics and Politics. 17(1), 1-35.
39. Leite, C. & Weidmann, J. (1999). Does Mother Nature Corrupt? Natural Resources, Corruption, and Economic Growth. IMF Working Paper. WP/99/85.
40. Mauro, P. (1995). Corruption and Growth. Quarterly Journal of Economics. 110(3), 681-712.
41. Montinola, G.R. & Jackman, R.W. (2002). Sources of Corruption: A Cross- Country Study. British Journal of Political Science, 32(1), 147–170.
42. Morris, S. & Klesner, J. (2010). Corruption and Trust: Theoretical Considerations and Evidence from Mexico. Comparative Political Studies, 43(10), 1258–1285.
43. Paldam, M. (2001). Corruption and Religion. Adding to the Economic Model. Kyklos, 54(2-3), 383-414.
44. Pellegrini, L. & Gerlagh, R. (2004). Corruption’s Effect on Growth and Its Transmission Channels. Kyklos, 57(3), 429-456.
45. Pellegrini, L. & Gerlagh, R. (2008). Causes of Corruption: A Survey of Crosscountry Analyses and Extended Results. Economics of Governance, 9: 245-263.
46. Rothstein, B. & Eek, D. (2009). Political corruption and social trust: An experimental approach. Rationality and Society. 21(1), 81-112.
47. TI (Transparency International) (2020). Corruption Perceptions Index 2020: Frequently Asked Questions. https://images.transparencycdn.org/images/2020_CPI_FAQs_ENv2.pdf.
48. TI (Transparency International) (2022). Corruption Perceptions Index. Avilable in: https://www.transparency.org/en/cpi/2022.
49. Treisman, D. (2000). The Causes of Corruption: A Cross-national Study. Journal of Public Economics. 76(2000), 399-457.
50. World Bank. (1997). helping countries combat corruption: progress at the World Bank since 1997. Washington, D.C. World Bank Group.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
