شمارۀ جدید فصلنامه (پاییز 1403) منتشر شد
دوره 11، شماره 1 - ( 1-1399 )
جلد 11 شماره 1 صفحات 122-89 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
sojasi qeidari H, kheirabadi H, mahmoodi H, Hajipour M. (2020). Vandalism and sense of local belonging in rural areas of Birjand. Social Problems of Iran. 11(1), 89-122. doi:10.29252/jspi.11.1.89
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3274-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3274-fa.html
سجاسی قیداری حمدالله، خیرآبادی حمید، محمودی حمیده، حجی پور محمد. وندالیسم و حس تعلق مکانی در نواحی روستایی پیراشهر بیرجند مسائل اجتماعی ایران 1399; 11 (1) :122-89 10.29252/jspi.11.1.89
1- استادیار گروه جغرافیا - دانشگاه فردوسی مشهد ، ssojasi@um.ac.ir
2- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
3- دانشجوی دکتری گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
4- استادیار گروه جغرافیا دانشگاه بیرجند
2- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
3- دانشجوی دکتری گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
4- استادیار گروه جغرافیا دانشگاه بیرجند
چکیده: (3011 مشاهده)
حس مکانی عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد می گردد. در این ارتباط، حس تعلق مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها نسبت به مکان است؛ اما عوامل متعددی در کاهش حس تعلق مکانی تاثیرگذار است که یکی از آنها ناامنی های ناشی از وندالیسم (فعالیت های خرابکارانه) است. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین وندالیسم روستایی برکاهش حس تعلق مکانی روستاییان در روستاهای حاشیه شهر بیرجند است. در این مطالعه برای بررسی مسئله از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق 13 روستای پیراشهری شهر بیرجند بوده اند. نمونه با توجه به فرمول کوکران و با خطای 0/07 درصد معادل 191 نفر تعیین گردید. نتایج نشان داد سه نوع وندالیسم روستایی پیراشهر بیرجند شامل هنجارشکنی فرهنگی، تخریب و سرقت و قانون گریزی بوده است. همچنین اصلی‌ترین عامل اثرگذار بر رخداد وندالیسم، ضعف اجرای قوانین بوده است. در مجموع میتوان گفت محرومیت‌های سکونتگاه‌های پیراشهر بیرجند نسبت به مرکز (شهر) در کنار عامل تنوع قومی و فرهنگی منجر به "دلزدگی فضایی" جمعیت و گاهی تقابل با آن شده است. این امر، از یکسو حاکی از کیفیت پایین زندگی و آسایش ساکنان است و از سوی دیگر، توجه ویژه نظام برنامه‌ریزی برای گذار به سوی "مقبولیت فضا" نزد ساکنین را می‌طلبد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1399/7/7 | پذیرش: 1399/1/10 | انتشار: 1399/1/10
دریافت: 1399/7/7 | پذیرش: 1399/1/10 | انتشار: 1399/1/10
فهرست منابع
1. ارجمند سیاهپوش، اسحق، ابوالقاسم حیدرآبادی و بهاره ارجمند سیاهپوش (1392) «نقش عوامل اجتماعی در تبیین رفتارهای وندالیستی دانش‌آموزان دورۀ متوسطۀ شهر اندیمشک (با تأکید بر امنیت اجتماعی)»، جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، شمارۀ 3: 23-46.
2. بذرفشان، جواد، مهرشاد طولایی‌نژاد و هانیه اسکتی (1397) «بررسی آثار حس تعلق مکانی بر بازساخت فضایی- کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان نه، شهرستان نهبندان)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ پنجاهم، شمارۀ 4: ۷۹۱-۸۰۷.
3. بزی، خدارحم، حسین موسی‌زاده، مهدی خداداد و جاسم آزادبخت (1395) «بررسی انگیزه‌های مؤثر بر گرایش به وندالیسم در فضاهای عمومی شهری (مطالعۀ موردی: شهر گرگان)»، فصلنامۀ دانش انتظامی گلستان، سال هفتم، شمارۀ ۱: 1-۲۱.
4. پیربابایی، محمد‌تقی و حسن سجادزاده (1390) «تعلق جمعی به مکان، تحقق سکونت اجتماعی در محلۀ سنتی»، نشریۀ باغ نظر، شمارۀ 16: ۱۷-۲۸.
5. توکلی‌نیا، جمیله، محمدصادق افراسیابی راد و محمد‌حسین بوجانی (1394) «سنجش میزان احساس تعلق خاطر مکانی و تأثیرات فضایی-مکانی آن در بافت فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ سهل‌آباد شیراز)»، فصلنامۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم‌انداز زاگرس، دورۀ هفتم، شمارۀ 25: 1-۱۸.
6. حیدری، اعظم، قاسم مطلبی و علی اکبری (1395) «تأثیر میزان حس تعلق به مکان در ارتقای شاخص‌های امنیت اجتماعی، نمونۀ موردی: محلۀ جوباره اصفهان»، اولین همایش ملی معماری و شهرسازی (اندیشه، نظریه‌ها و روش‌ها)، ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر.
7. خاتم، اعظم و کمال اطهاری (1386) مدیریت و حل مسئلۀ اسکان غیررسمی، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
8. خاکپور، براتعلی و سیدمصطفی حسینی (1393) «بررسی و ارزیابی علل گرایش به رفتارهای وندالیستی در محیط‌های شهری»، فصلنامۀ دانش انتظامی خراسان رضوی، شمارۀ 26: ۵۵-۷۸.
9. رایجیان اصلی، مهرداد (1397) درآمدی بر جرم‌شناسی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
10. رمضانی، ناصر (1375) «وندالیسم، عوامل مؤثر بر پیدایش رفتارهای وندالیستی در میان پسران 8 تا 16 سال ساکن مناطق حاشیۀ خطوط راه‌آهن در جنوب شهر تهران»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز.
11. سرمست، بهرام و محمدمهدی متوسلی (1389) «بررسی و تحلیل نقش «مقیاس شهر» در میزان حس تعلق به مکان (مطالعۀ موردی شهر تهران)»، نشریۀ مدیریت شهری، شمارۀ 26: 1۳۳-1۴۶.
12. سیاوش‌پور، بهرام، مجتبی شادلو جهرمی و زهره مولایی رامشه (1393) «ابعاد تشکیل‌دهندۀ حس تعلق به مکان، با تأکید بر عوامل کالبدی، اجتماعی و احساسی (ادراک و شناخت)»، ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تکیه بر مؤلفه‌های شهر اسلامی مشهد مقدس.
13. شاهچراغی، آزاده و علیرضا بندرآباد (1394) محاط در محیط، کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی، انتشارات جهاد دانشگاهی.
14. شمس، مجید، فریاد پرهیز، حافظ مهدنژاد، مصطفی قمری و کاوه محمدی (1391) «تحلیل رابطۀ جرم و تراکم جمعیت در بلوک‌های آماری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعۀ موردی: منطقۀ اسکان غیررسمی اسلام‌آباد زنجان)»، مجلۀ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دورۀ سوم، شمارۀ 8: 19-38.
15. صافیان، محمدجواد، مائده انصاری، علی غفاری و محمد مسعودی (1390) «بررسی پدیدارشناختی-هرمنوتیک نسبت مکان با هنر معماری»، نشریۀ پژوهش‌های فلسفی دانشگاه تبریز، شمارۀ 8: 95.
16. فلاحت، محمدصادق (1385) «مفهوم حس مکان و عوامل شکل‌دهندۀ آن»، نشریۀ هنرهای زیبا، شمارۀ 26: 57- 66.
17. فولادیان، احمد (1385) «حاشیه‌نشینی و انحرافات اجتماعی»، فصلنامۀ تخصصی فقه و تاریخ تمدن، دانشکدۀ الهیات دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شمارۀ 9: 109.
18. قاسمی، وحید، وحید ذوالاکتاف و علی نورعلی‌وند (1388) کتاب جامعه‌شناسی ورزش وندالیسم و اوباشگری در ورزش فوتبال، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
19. قنبری، ابوالفضل، مهدیه طاهونی و ناصر قادری (1394) «بررسی عوامل تأثیر‌گذار بروز وندالیسم در مبلمان شهری (مطالعۀ موردی: شهر تبریز)»، پژوهش جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دورۀ چهارم، شمارۀ 4: 5۶۹-5۸۶.
20. کلانتری، محسن و آیت‌الله آیت (1386) «تأثیر شرایط محیطی بر وقوع بزهکاری و راهکارهای پیشگیری از آن جرائم ارتکابی در شهر تهران (مطالعۀ موردی: مورد تأثیر تاریکی، روشنایی، خلوتی، شلوغی محیط و نوع و میزان)»، فصلنامۀ مطالعات پیشگیری از جرم، سال دوم، شمارۀ ۵: ۴۴-۶۵.
21. کلانتری، محسن و مهدی توکلی، (1386) «شناسایی و تحلیل کانون‌های جرم خیز شهری»، فصلنامۀ مطالعات پیشگیری از جرم، دورۀ دوم، شمارۀ 2: 75-100.
22. گودرزی، سعید (1388) کاربرد آمار در علوم اجتماعی همراه با دستورات spss و نحوۀ تفسیر خروجی‌ها، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
23. لک، آزاده و اشکان غلامپور (1394) «درک معنای حس مکان در بازسازی مسکونی بم، مورد مطالعلاتی: مجموعۀ مسکونی نرگس»، نشریۀ مسکن و محیط روستا، شمارۀ 149: 37- 50.
24. محبی، محمد (1382) «بررسی عوامل اجتماعی-اقتصادی مؤثر بر خراب‌کاری به‌عنوان مقدمۀ رفتار بزهکارانه در بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهرستان زرپنداشت»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان.
25. محسنی تبریزی، علیرضا (1374) بررسی علل وندالیسم در شهر تهران و راه‌های پیشگیری و درمان آن، تهران: مرکز مطالعات اسناد و مدارک ملی ایران.
26. محسنی تبریزی، علیرضا (1379) «مبانی نظری و تجربی وندالیسم، مروری بر یافته‌های یک تحقیق»، مجلۀ نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 16: ۱۹۳-۲۲۷.
27. محسنی تبریزی، علیرضا (1383) وندالیسم، تهران: انتشارات آن.
28. محسنی تبریزی، علیرضا (1374) «بررسی وندالیسم در مناطق بیست‌گانۀ تهرانب، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، معاونت امور اجتماعی شهرداری تهران.
29. محمدی بلبان‌آباد، اسعد (1384) «سنجش میزان وندالیسم و بررسی عوامل فردی و اجتماعی مرتبط با آن در بین دانش‌آموزان ناحیۀ یک مقطع متوسطۀ شهر سنندج»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.
30. مطلق، معصومه و ساجده ندری (1392) «بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر گرایش دانش‌آموزان پسر به وندالیسم در محیط مدارس شهرستان خرم‌آباد»، فصلنامۀ مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، سال چهارم، شمارۀ دهم: ۱۱۷-۱۳۶.
31. موسوی، سیدیعقوب، مهدی شیری‌پور، ابوالفضل رفیع و سیدرفیع موسوی (1393) «بررسی عوامل وندالیسم در فضاهای عمومی شهری (نمونۀ موردی: منطقۀ ده شهر تبریز)»، ششمین کنفرانس برنامه‌ریزی شهری، 21 و 22 آبان، مشهد.
32. میرفردی، امیر، سیروس احمدی و زهرا نیک‌خواه (1391) «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به وندالیسم خراب‌کاری در بین دانش‌آموزان دبیرستانی شهر یاسوج»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست‌و‌سوم، شمارۀ 47: ۱۸۵-۲۰۶.
33. میره، محمد (1384) «بررسی و ساماندهی اسکان غیررسمی در شهر قم، مورد: شیخ‌آباد»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران.
34. اله‌یاری، طلعت و نامدار حسینی (1393) «در ارتباط عملکرد خانواده با رفتارهای وندالیستی (خرابکارانه) دانش‌آموزان در شهر جوانرود استان کرمانشاه»، فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی-فرهنگی، دورۀ سوم، شمارۀ 1: ۵۳-۶۷.
35. هزارجریبی، جعفر، نوذر امین صارمی و فریبرز یوسف‌وندی (1388) «تحلیل نواحی جرم‌خیز و آسیب‌زای سکونتگاه‌های شهری»، فصلنامۀ مطالعات مدیریت انتظامی، سال چهارم، شمارۀ ۱: ۷۳-۸۶.
36. Adams, Helen. Alaniz, Ryan. Bronen, Robin Mcnamara, Karen.(2015), Maintaining and Building 'Place' Through Manage and Forced Community Relocations: Lessons for Climate Changed World, Unu-Ehs Working Paper Series, United Nations University Institute of Environment and Human Security.
37. Al-Ahmadi, Khalid, See, Linda, Heppenstall, Alison, Hogg, James(2009), Calibration of a Fuzzy automata model of urban dynamics in Saudi Arabia, Journal homepage: www.elsevier.com/locate/acocom, Ecological Complexity 6, pp80-101. [DOI:10.1016/j.ecocom.2008.09.004]
38. Bailey, Maria, McLaren, Suzanne(2005), "Physical Activity Alone and with others as Predictors of Sense of Belonging and Mental Health in Retirees", Aging and Mental Health, 9 (1): 82-90. [DOI:10.1080/13607860512331334031]
39. Ball, Joanna (2005), the moderating effect of family factors on the relationship between lifetime trauma event exposure and Juvenile delinquency in a sample of male Juvenile offenders, dissertation PHD, Georgia State University.
40. Brown, Graham., Brown, Barbara B., & Perkins, Douglas D(2004), "New Housing as Neighborhood Revitalization", Environment and Behavior, 36 (6): 749-775. [DOI:10.1177/0013916503254823]
41. Cameron, Margaret, MacDougall, Colin(2000), Crime Prevention through Sport and Physical Activity. Publication No. 165). Canberra: Australian Institute of Criminology.
42. Carmona, Matthew, Heath, Tim, Oc, Taner. and Tiesdell, Steven (2003), Public Places, Urban Spaces, Oxford, Architectural Press,p118_125.
43. Cross, Jennifer E (2005), ''What is Sense of Place'', Research On Place & Space Website, 20Feb.
44. Filip.M Vanhoenacker(1993), "Campus Vandalism: Lts more the Graffiti on the Wall", Journal of Black Lssuse in Higher Education, 1 (16): 30_31.
45. Garth Esau Vemon (2007), The Influene of Vandalism in Schools on Learners Academic Performance, Magister Educations in the Faculty of Education at the Nelson Mandela metropolitan University, Supervisor: A. J. Grayling.
46. Goode now, Carol. (1993), "Classroom Belonging among Early Adolescent Students: Relationships to Motivation and Achievement", Journal of Early Adolescence, 13 (1): 21-43. [DOI:10.1177/0272431693013001002]
47. Gram-Hamssen, Kirsten, Bech-Danielsen, Clach (2004), "House, Home and Identiy from Consumption Perspective", Housing Theory and Society, 21 (1). [DOI:10.1080/14036090410025816]
48. Gregory, Derek, Johnston, Ron, Pratt, Geraldine, Watts, Michael, Whatmore, Sarah (2009), The Dictionary of Human Geography 5th Edition, England: A John Wiley & Sons, Ltd Publication.
49. Johnston, Ron, Gregory, Derek, Pratt, Geraldine, Watts, Michael, Whatmore, Sarah (2004), The Dictionary of Human Geography, England: Blackwell Publishing.
50. Kennedy Dalgarno, Bower (1989), "Case Your Space (Environmental Criminology), Security Management, 33: 47-52.
51. Lee, Jonathan, Jang, Hyunseok, Bouffard, Leana Allen (2013), "Maternal Employment and Juvenile Delinguency: A Longitudinal Study of Korean Adolese, Tiurnal of Crime & Delinguency,59: 1064-1084. [DOI:10.1177/0011128711428733]
52. Marsh, Peter. McCann, Joe. Marsh, James (1996), "Football Violence In Europe", Amsterdam School For Social Issues Research Center.
53. Mayer,Roy, Nafpaktttis, Mary (1987), "A Search for the Elusive Setting Event of School Vandalism", Journal of Educational and Treatment of Childen, 10(3): 259-270.
54. McLaren, Suzanne, Challis, Chantal (2009), "Resilience among Men Farmers: The Protective Roles of Social Support and Sense of Belonging in the Depression-Suicidal Ideation Relation", Death Studies, 33 (3): 262-276. [DOI:10.1080/07481180802671985]
55. McLaren, Suzanne, Gomez, Rapson, Van Der Horst, Renee (2007), "The Association of Depression and Sense of Belonging with Suicidal Ideation among Older Adults: Applicability of Resiliency Models", Suicide & Life - Threatening Behavior, 37 (1): 89-102. [DOI:10.1521/suli.2007.37.1.89]
56. Ortega, Alvareza Ruben, Ian MacGregot-Fors (2011),"Dsting-off the file: A Review of Knowledge on Urban Ornithology in Latin America", Journal of landscape and Urban Planning, 101:, 1- 10. [DOI:10.1016/j.landurbplan.2010.12.020]
57. Prewitt Diaz, Joseph O, (2013), "Recovery: Re- Establishing Place and Community Resilience", Global Journal of Community Psychology Practice, 4 (3): 1-10. [DOI:10.7728/0403201302]
58. Rankin, Latty, Saunders, Daniel, Williams, Rega (2000), "Mediators of Attachment Style, Social Support, and Sense of Belonging in Predicting Woman Abuse by African American Men". Journal of Interpersonal Violence, 15 (10): 1060-1080. [DOI:10.1177/088626000015010004]
59. Relph, Edward (1976), 'Place and Placelessness, London: Pion.
60. Sakir, Ozen; Aydin, Ece; Remzi, Oto; Yasar, Tirasci & Suleyman, Goren (2005), "Juvenile Delinquency in A Developing Country: A Province Example in Turkey", International Journal of Law and Psychiatry. 28: 430- 441. [DOI:10.1016/j.ijlp.2004.05.001]
61. Sakurai,Yuka, Mayhew, Pat and White, Mark (2008), Theft and vandalism at residential building sites in Australia, Auatralia government, Australian Institute of Criminology, WWW.aic.gov.au.
62. Semken Steven (2008), Sense of Place in the Practice and Assessment of Place-Based Science Teaching, Published 27 March 2008 in Wiley Inter Science, (www.interscience.wiley.com).
63. Steele, Fritz (1981), The Sense of Place, Boston: CBI Publishing Company.
64. Shamai, Shmuel (1991), "Sense of Place: An Empirical Measurement", Geoforum, 22 (3): 347-358. [DOI:10.1016/0016-7185(91)90017-K]
65. Weisburd David, Bruinsma Gerben, Bernasco Wim (2009), "Units of Analysis in Geographic Criminology: Historical Development, Critical Issues, and Open Questions", in: Putting Crime In Its Place, Springer: 3-31. [DOI:10.1007/978-0-387-09688-9_1]
66. Wise, Jim (1982) "A Gentle Deterrent to Vandalism", Psychology Today, September: 31-38.
67. Yavuz, Aysel & Kulglu, Nilgun (2011), "Effects of Locational Factors on Vandalism is Seaside Park", Scientific Research and Essays, 6 (20): 4207_4212. [DOI:10.5897/SRE11.012]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
