شمارۀ جدید فصلنامه (پاییز1404) منتشر شد


دوره 16، شماره 3 - ( 6-1404 )                   جلد 16 شماره 3 صفحات 92-59 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Bahador A, Shekarbeygi A, Vadiea S. (2025). The Socio-Cultural Contexts of Female Genital Mutilation (FGM) with a Focus on “Circumcision” in Hormozgan Province. Social Problems of Iran. 16(3), 59-92. doi:10.61882/jspi.16.3.59
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3855-fa.html
بهادر افسانه، شکربیگی عالیه، ودیعه ساسان.(1404). زمینه‌های فرهنگی-اجتماعی ناقص‌سازی جنسی زنان با محوریت «ختنه» در استان هرمزگان مسائل اجتماعی ایران 16 (3) :92-59 10.61882/jspi.16.3.59

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3855-fa.html


1- دانشجوی دکتری رشتۀ جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2- استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران ، ashekarbeugister@gmail.com
3- استادیار گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
چکیده:   (342 مشاهده)
یکی از انواع خشونت علیه زنان، ناقص‌سازی جنسی مثل ختنه است که موجب آسیب جسمی، جنسی و روانی و یا رنج زنان می‌شود و ناشی از مسائل فرهنگی و اجتماعی است و کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. هدف مقالۀ حاضر تحلیل زمینههای فرهنگی-اجتماعی ناقص‌سازی جنسی زنان با محوریت «ختنه» در استان هرمزگان است. با استفاده از پارادایم تفسیرگرایی اجتماعی، روش تحقیق، نظریۀ زمینه‌ای با رویکرد اشتراوس و کربین و تکنیک مصاحبۀ عمیق، داده‌ها گردآوری شدند. حجم مشارکت‌کنندگان برابر با ۱۵ نفر بود که با ترکیبی از روش نمونه‌گیری نظری و گلوله‌برفی انتخاب شدند. طبق یافته‌ها، مقولۀ مرکزی حاکی از اثرگذاری نهادهای دین و خانواده در تداوم و «بازتولید سوژگی مردانه بر بدن زنان» بوده است. شرایط علّی شکل‌گیری این بازتولید شامل فریب‌دیدگی، بی‌تجربگی، انفعال، هراس و احساسات یا ادراک آزاردهنده بود. شرایط مداخله‌گر شامل سنت‌گرایی، الزام هنجارهای دینی، کلیشه‌های جنسیتی، کلیشه‌های سرکوبگرانه و بیگانگی فرهنگی بود. کنشگران در جهت مخالفت با پدیده و انقطاع آن نیز از راهبردهایی چون گریز (فرار، به‌تأخیرانداختن) و توانمندسازی جنسیتی استفاده می‌کردند که پیامدهای استفاده از این راهبردها، کناره‌گیری، نقصان زنانه، آسیب فیزیکی، روحی و عاطفی، نارضایتی و تقابل اجتماعی بود.
 
متن کامل [PDF 795 kb]   (162 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: زنان
دریافت: 1404/4/7 | پذیرش: 1404/7/2 | انتشار: 1404/9/1

فهرست منابع
1. ابوت، پاملا و والاس، کلر. (۱۳۸۰). جامعه‌شناسی زنان، ترجمه منیژه نجم‌عراقی. تهران: نی.
2. احدی، هما، خدیوزاده، طلعت، سیدی علوی، قدیسه و اسماعیلی، حبیب‌الله (1382). ختنۀ زنان در میناب: شیوع، آگاهی و نگرش. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قزوین، ۷(۲۸)، ۱۴-17.
3. احمدی، کامیل (1400). سیاست‌های مرتبط با فرهنگ ختنۀ زنان / ناقص‌سازی آلت جنس زنان در ایران. روانشناسی، علوم اجتماعی و علوم تربیتی، 5(2)، 178-189.
4. استیری، سهیلا (1396). بررسی فقهی-اجتماعی احکام پس از تولد نوزاد دختر (مطالعه موردی ختنۀ دختران). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، تهران.
5. برزین خلیفه‌لو، موسی (1394). ناقص‌سازی جنسی زنان در فقه و حقوق ایران. حقوق اسلامی، (46)، 67-79.
6. بستان، حسین. (۱۳۸۲). «کارکردهای خانواده از منظر اسلام و فمینیسم». فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی، 9(35)، 4-34.
7. چیت‌ساز محمدجواد. (۱۴۰۲). خانوادۀ ایرانی و تحولات فرهنگی-اجتماعی: تحلیل نسلی مسائل اجتماعی ایران ۱۴ (۱): ۱۱۲-۸۹.
8. دو بوار، سیمون. (۱۳۸۰). جنس دوم، ۲ جلد، ترجمۀ قاسم صنعوی. تهران: توس
9. ریاحی، محمداسماعیل؛ بهرامی‌کاکاوند، سیاوش؛ و علیوردنیا، اکبر. (۱۳۸۶). «تحلیل جامعه‌شناختی میزان گرایش به طلاق (مطالعه موردی شهرستان کرمانشاه)». پژوهش زنان، 5(3)، ۱۰۹–۱۴۰.
10. سیمبر، معصومه، حاجی فقها، محبوبه، گلعذار، سمیرا و علیزاده، شیوا (1395). ختنۀ دختران: الزام دینی یا اجبار فرهنگی. مجله مامایی و نازایی زنان ایران، 19(25)، 16-8.
11. شجاعی مرجان، توسلی افسانه، موسوی حمیدرضا. (۱۴۰۲). تحولات محله‌های شهری و تجربۀ دوران کودکی مادران و دختران ساکن در شهر تهران مسائل اجتماعی ایران ۱۴(۲): ۱۲۷-۱۰۳.
12. قادرزاده امید، عبدالله‌زاده محمدطاهر. (۱۴۰۱). تجربه و درک مردان سنندجی از خشونت جنسیتی؛ واکاوی زمینه‌ها و پیامدها مسائل اجتماعی ایران ۱۳(۱): ۱۳۰-۱۰۹.
13. مظفریان، رایحه (1390). پژوهشی بر روی عوامل اجتماعی و فرهنگی دخیل در ختنۀ زنان در جزیره قشم. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، جمعیت‌شناسی، دانشکده اقتصاد دانشگاه شیراز.
14. مقدمی، ندا (1392). ختنۀ زنان در ایران و ضرورت حمایت‌های کیفری در قبال آن. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان.
15. Akweongo, P., Jackson, E. F., Appiah-Yeboah, S., Sakeah, E., & Phillips, J. F(2021). It’sa woman’s thing: gender roles sustaining the practice of female 11 Leye 16 genital mutilation among the Kassena-Nankana of northern Ghana. Reproductive health, 18(1), 1-17.
16. Bekalo, D. B(2019). Modeling determinants of time-to-circumcision of girls: a comparison of various parametric shared frailty models. Health Services and Outcomes Research Methodology, 19(2-3), 145-174.
17. Becerra, N. et al. (2023). Attitudes and experiences around FGM/C in the United States: A scoping review.
18. Berg, R. C., Odgaard-Jensen, J., Fretheim, A., Underland, V., & Vist, G. (2014). An updated systematic review and meta-analysis of the obstetric consequences of female genital mutilation/cutting. Obstetrics and gynecology international, 2014, 542859. https://doi.org/10.1155/2014/542859
19. Besera, G., Goldberg, H., Okoroh, E. M., Snead, M. C., Johnson-Agbakwu, C. E., & Goodwin, M. (2023). Attitudes and Experiences Surrounding Female Genital Mutilation/Cutting in the United States: A Scoping Review. Journal of Immigrant and Minority Health, 25(2), 449-482.
20. Farouki, L., El-Dirani, Z., Abdulrahim, S., Akl, C., Akik, C., & McCall, S. J. (2022). The global prevalence of female genital mutilation/cutting: A systematic review and meta-analysis of national, regional, facility, and school-based studies. PLoS Medicine, 19(9), e1004061.
21. Ige, R. A. (2018). An Exploration of the Contributions of African Feminism to the Development of International Human Rights(Doctoral dissertation, Keele University).
22. Johansen, R. E. B., Ziyada, M. M., Shell-Duncan, B., Kaplan, A. M., & Leye, E. (2018). Health sector involvement in the management of female genital mutilation/cutting in 30 countries. BMC health services research, 18(1), 1-13.
23. Johnsdotter, S. (2018). The impact of migration on attitudes to female genital cutting and experiences of sexual dysfunction among migrant women with FGC. Current sexual health reports, 10(1), 18-24.
24. Klein, E., Helzner, E., Shayowitz, M., Kohlhoff, S., & Smith-Norowitz, T. A. (2018). Female genital mutilation: health consequences and complications—a short literature review.
25. Kopelman L.M. (2012). Female Circumcision and Genital Mutilation, Encyclopedia of Applied Ethics(Second Edition). 285-294.
26. Kubai, F. K(2023). Persistence Of Female Genital Mutilation In Kenya: A Case(Doctoral dissertation, Mount Saint Vincent University).
27. María del, Mar Pastor-Bravo, PilarAlmansa-Martínez123IsmaelJiménez-Ruiz(2021), Factors contributing to the perpetuation and eradication of female genital mutilation/ Cutting in sub-Saharan women living in Spain, Midwifery, In Press, Journal Pre-proofWhat are Journal Pre-proof articles? Available online 21 November 2021, 103207
28. Martinelli, M., & Olle-Goig, J.E. (2012). Female genital mutilation in Djibouti. Afr Health Sci, 12(4), 412-5.
29. Mkuwa, S., Sempeho, J., Kimbute, O., Mushy, S. E., Ndjovu, A., Mfaume, J., & Ngalesoni, F(2023). The role of communities and leadership in ending female genital mutilation in Tanzania: an exploratory cross-sectional qualitative study in Tanga. BMC public health, 23(1), 1-8.
30. Elbendary, R. N., Shokry, D. A., Deeb, W. S., & Morsi, E. M. (2021). Female genital mutilation (FGM): Is it still an existing problem in Egypt?. Forensic science international, 318, 110574. https://doi.org/10.1016/j.forsciint.2020.110574
31. Pashaie, T., Rahimi, A., Ardalan, A., & Majlesi, F. (2012). Prevalence of female genital mutilation and factors associated with it among women consulting health centers in Ravansar City, Iran. Sjsph, 9(4), 57-68.
32. Patricia, C(2021). The Role of Socio-Economic Factors on the Continuation of Female Genital Mutilation in Africa: A Critical Analysis of Kenya.
33. Simbar, M., Abdi, F., Zaheri, F., & Mokhtari, P. (2014). Outcomes of circumcision in women: a review of existing studies. Hakim Jorjani J, 2(1), 10-1.
34. Sipsma, H.L. et al. (2012). Female genital cutting: current practices and beliefs in western Africa. Bulletin World Health Organisation, 90(2), 120-127.
35. Wahlberg, A., Essén, B., & Johnsdotter, S. (2019). From sameness to difference: Swedish Somalis’ post-migration perceptions of the circumcision of girls and boys. Culture, health & sexuality, 21(6), 619-635.
36. Waigwa, S., Doos, L., Bradbury-Jones, C., & Taylor, J. (2018). Effectiveness of health education as an intervention designed to prevent female genital mutilation/cutting(FGM/C): a systematic review. Reproductive health, 15, 1-14.
37. World Health Organization (2015). Female genital mutilation: a joint WHO. Geneva, Switzerland: World Health Organization.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb