شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 15، شماره 1 - ( 1-1403 )
جلد 15 شماره 1 صفحات 220-185 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Maddahi J, faizi I. (2024). The Problem of Divorce: Theater of Tears and Smiles; (Qualitative Study of the Causes and Contexts of Divorce among Women in Tehran). Social Problems of Iran. 15(1), 185-220.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3693-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3693-fa.html
مداحی جواد، فیضی ایرج. مسئلۀ طلاق: تئاتر اشک‌ها و لبخندها (مطالعۀ کیفی علل و زمینه‌های طلاق در بین زنان شهر تهران) مسائل اجتماعی ایران 1403; 15 (1) :220-185
جواد مداحی* 
1، ایرج فیضی2
1، ایرج فیضی2
1- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران ، gmaddahi@yahoo.com
2- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
2- استادیار جامعه‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران
چکیده: (740 مشاهده)
نهاد خانواده به‌عنوان اولین و مهم‌ترین نهاد جامعه‌پذیرکننده، در دوران حیات مدرن بشر دچار چالش‌های جدی شده است. در حقیقت ژستِ اساسیِ چرخش استعلایی جهان پسامدرن، تغییر معناهای زندگی، سبک‌های نوین فکری و به‌تبع آن تغییر جایگاه‌های مهم اجتماعی ازجمله خانواده را حکایت می‌کند. هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ کیفی تجربۀ زنان از طلاق در شهر تهران بود که با روش‌شناسی کیفی و روش نظریۀ زمینه‌ای انجام شد. به این منظور، با 39 زن طلاق‌گرفته در شهر تهران که با روش نمونه‌گیری هدفمند و استراتژی گلوله‌برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته انجام شد. در مرحلۀ تحلیل داده‌ها، 131 کد باز، 20 مقولۀ فرعی، 6 مقولۀ اصلی شامل «تکثر در تجربۀ اشکال خشونت، میل به رهایی از محدودیت و انفکاک از کنترل‌گری، گرایش شوهر به روابط فرازناشویی، مشکلات شخصیتی-روحی همسر، داغ ننگ طلاق (از طرد دیگران تا طعمۀ جنسی بودن)، ارتباط با جنس مخالف پس از طلاق، گسست از زندگی جمعی» از خلال نظام کدگذاری داده‌ها استخراج شد. همچنین، «طلاق: تراژدی دیالکتیک اشک‌ها و لبخندها» به‌عنوان مقولۀ هستۀ انتخاب و درنهایت مدل پارادایمی مستخرج از داده‌ها تنظیم شد. یافته‌ها بر این دلالت داشت که تبیین و تفسیر جستارمایۀ طلاق، این مسئله را کاملاً عینی و درگیر در دوگانه‌های مختلف رضایت و نارضایتی، مثبت و منفی و میل به رهایی در کنار مشقت‌های فراوان قرار داده است. این دوگروی و پارادوکس معنایی، تحلیل و برداشت یکدست از حوزۀ طلاق را برنمی‌تابد.
نوع مقاله: مروری |
موضوع مقاله:
مسائل اجتماعی
دریافت: 1402/10/30 | پذیرش: 1402/12/7 | انتشار: 1403/3/25
دریافت: 1402/10/30 | پذیرش: 1402/12/7 | انتشار: 1403/3/25
فهرست منابع
1. افراسیابی، حسین، برزیده، کسری و جوادیان، سیدرضا (1399). سازگاری پرنوسان در تعاملات اجتماعی بیماران سرطانی؛ مطالعۀ کیفی در شهر اهواز. جامعه‌شناسی کاربردی، 31(1)، 16-1.
2. ایتزن، دی‌استنلی، باکازین، ماکزین و اسمیت، کلی‌ایتزن (1396). ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر، ارتباطات.
3. آرمند، محمدعلی و اژدری، آرام (1397). زندگی زنان پس از طلاق با رویکردی کیفی (مطالعه موردی: شهرستان شاهین‌دژ). مجله پژوهش‌های جامعه‌شناختی، 12(3)، 25-8.
4. باومن، زیگمونت (1384). عشق سیال؛ در باب ناپایداری پیوندهای انسانی. ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
5. باهوش، سمانه، قدرتی، شفیعه و قدرتی، حسین (1401). مطالعه رابطۀ بیگانگی و گرایش به طلاق در میان زنان شهر مشهد. نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 17(33)، 394-365.
6. بهشتیان، محمد و عبدی، فاطمه (1401). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و صمیمیت به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های میل به طلاق در زنان ساکن شهر تهران. پژوهش‌نامه زنان، 13(39)، 89-71.
7. خبرگزاری فارس (1401، 10 بهمن). «رقابت تنگاتنگ ازدواج و طلاق در کشور/ تهران در صدر همه آمار‌ها». قابل دسترس در https://www.farsnews.ir/news/14011109000744.
8. دهبانی‌پور، رضا، خرم‌پور، یاسین و شیخی، عنایت (1397). بررسی تجربی تأثیر رسانه‌های ارتباط‌جمعی در گسترش عناصر فرهنگی پست‌مدرنیسم (مطالعۀ موردی جوانان شهر یزد). دوفصلنامۀ رسانه و فرهنگ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 8(2)، 125-99.
9. زارع، بیژن، سراج‌زاده، سیدحسین، حبیبپورگتابی، کرم، مداحی، جواد (1399). زیست مجردی جوانان: مسئله‌ای اجتماعی-فرهنگی (رویکردی تحلیلی مبتنی بر آرای ژان بودریار و ریچارد سِنِت). مسائل اجتماعی ایران، ۱۱(۲)، ۱۲۳-۹۷.
10. ژیژک، اسلاوی (1401). اسپینوزا، کانت، هگل. ترجمه نوید گرگین، تهران: شب‌خیز.
11. سیدمن، استیون (۱۳91). کشاکش آرا در جامعه‌شناسی. ترجمه هادی جلیلی، تهران: نی.
12. شریفی‌ساعی، محمدحسین (1402). پیامدهای خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعۀ فراترکیب. پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 12(22)، 204-165.
13. شریفی‌ساعی، محمدحسین و آزادارمکی، تقی (1400). عوامل شکل‌گیری خیانت زناشویی در ایران؛ مطالعه فراترکیب. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 12(2)، 74-33.
14. عباس‌زاده، محمد، سعیدی‌عطایی، حامد و افشاری، زهرا (1394). «مطالعه برخی عوامل جریان مدرنیته مؤثر بر گرایش زنان به طلاق» (مورد مطالعه: زنان متأهل شهر زنجان). پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 4(1)، 44-25.
15. فولادیان، مجید، برادران‌کاشانی، زهرا و دیاری، مرتضی (1400). تحلیل جامعه‌شناختی فرایندهای بروز رابطۀ فرازناشویی (مورد مطالعه: زنان و مردان متقاضی طلاق در شهر مشهد). فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 10(1)، 37-1.
16. کالویانف، رادوستین (1398). هگل، کوژو، لکان: دگردیسی‌های دیالکتیک. ترجمه احسان کریمخانی، تهران: علمی و فرهنگی.
17. گریمالدی، نیکلا (1399). انسان پاره‌پاره. ترجمه عباس باقری، تهران: نی.
18. گلن، وارد (1396). پست‌مدرنیسم. ترجمۀ قادر فخر رنجبری و ابوذر کرمی، چاپ ششم، تهران: ماهی.
19. مداحی، جواد، زارع، بیژن، سراج‌زاده، سیدحسین و حبیبپورگتابی، کرم (1400). مسئله تجرد: سوژه و زیست‌جهانِ نوپدید دختران شهر تهران. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 12(1)، 43-7.
20. یاری‌نسب، فاطمه و امینی، کامروز (1399). میزان و نوع خشونت خانگی در زنان متقاضی طلاق مراجعه‌کننده به سازمان پزشکی قانونی شهرستان بویراحمد. مجلۀ پزشکی قانونی ایران، ۲۵(۴)، 44-39.
21. کسلر، دیرک (1394). نظریه‌های روز جامعه‌شناسی، از ایزنشات تا پسامدرن‌ها. ترجمه کرامت‌الله راسخ، تهران: آگه.
22. لش، اسکات (1396). جامعه‌شناسی پست‌مدرنسیم. ترجمه شاپور بهبهان، تهران: ققنوس.
23. مستدام، زهرا، رضایی، شریف‌علی و صرامی، حمیدرضا (1402). تجربه زیسته زنان متقاضی طلاق با همسر وابسته به مواد: یک مطالعه پدیدارشناسی. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی، ۱۷(۷۰)، 78-55.
24. Agbo, B. O., Agbo, C. C. & Gloria, C. (2023). Effect of Digital Infidelity in Marital Communication among Couples in Enugu Metropolis. International Journal of Media, Security & Development (IJMSD), 8:1.
25. Amarsanaa, K., Kovács, M. & Rácz, J. (2024). “I established a life; I can re-establish it again”: Lived experiences of intimate partner violence in Mongolia. Acta psychologica, 242, 104118.
26. Bozoyan, C. & Schmiedeberg, C. (2023). What is infidelity? A vignette study on norms and attitudes toward infidelity. The Journal of Sex Research, 60(8), 1090-1099.
27. Chang, M. (2024). Changing marital transitions and homeownership among young households. Review of Economic Dynamics, 52, 46-63.
28. DePoy, E. & Gitlin, L. (2005) Introduction to Research: Understanding and Applying Multiple Strategies. Michigan: Mosby.
29. Hartarto, R. B. & Hajar, I. (2024). Television Viewing and Divorce in Indonesia: Evidence from Macro Data. Journal of Population and Social Studies [JPSS], 32, 1-13.
30. HI Rehim, M. KS Alshamsi, W. & Kaba, A. (2020). Perceptions of divorcees towards factors leading to divorce in UAE. Journal of Divorce & Remarriage, 61(8), 582-592.
31. Merriam, S. (2009) Qualitative Research: a Guide to Design and Implementation. San Francisco: Jossey-Bass.
32. Kadiradjieva, L. & Alekseeva, V. S. (2023). Relationship Dissatisfaction and Other Risk Factors for Divorce on the Example of Norway. Eurasian Journal of Learning and Academic Teaching, 16, 35-37.
33. Maurya, P. (2024). Family Court Roles and Authorities in Addressing Domestic Violence in India. Ldealistic Journal of Advanced Research in Progressive Spectrums (IJARPS) eISSN–2583-6986, 3(01), 8-12.
34. Moumen, A., Shafqat, A., Alraqad, T., Alshawarbeh, E. S., Saber, H. & Shafqat, R. (2024). Divorce prediction using machine learning algorithms in Ha’il region, KSA. Scientific Reports, 14(1), 502.
35. Munyoki, D. M., Katola, M. T., Michael, T. & Mwaura, P. (2023). Factors Influencing Sexual Infidelity among the Married in Africa Inland Church-Kitui County, Kenya. International Journal of Research and Innovation in Social Science, 7(4), 714-721.
36. Parker, G., Durante, K. M., Hill, S. E. & Haselton, M. G. (2022). Why women choose divorce: An evolutionary perspective. Current Opinion in Psychology, 43, 300-306.
37. Pathak, A. (2020). Crimes against women as a correlate of incidents of Divorce in India. International Journal of Multidisciplinary and Current Research, 8, 397-408.
38. Patoari, M. M. H. (2020). Socio-Economic and Cultural Causes and Effects of Increasing Divorce Rate by Women in Bangladesh: A Critical Analysis. Asian Journal of Social Science Studies, 5(1), 21.
39. Rokach, A. & Chan, S. H. (2023). Love and Infidelity: Causes and Consequences. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(5), 3904.
40. Karina, I. & Banjarnahor, J. W. (2024). Domestic Violence Permitted by Husband Against Wife from a Criminological Perspective. Anayasa: Journal of Legal Studies, 1(2), 64-78.
41. Kessler, Dirk (2014), Current Sociological Theories, from Eisenshot to Postmoderns, translated by Kazamatullah Rasakh, Tehran: Age Publishing House.
42. Sennett, Richard (2002a). Respect in a World of Unequality. New York (Dt. Respekt im Zeitalter der Ungleichheit. Berlin.
43. Sennett, Richard (2002b). Amerika und die Macht des Scheiterns. Richard.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
