شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان 1403) منتشر شد
دوره 14، شماره 2 - ( 8-1402 )
جلد 14 شماره 2 صفحات 200-165 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khani S, Rastkhadiv A, Abdollahi A. (2023). Vandalism in Urban Parks; An analysis on demographic characteristics and the intention and behavior of Vandals in Marivan City. Social Problems of Iran. 14(2), 165-200. doi:10.61186/jspi.14.2.165
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3645-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3645-fa.html
خانی سعید، راست‌خدیو آرمان، عبداللهی افشین. وندالیسم در پارک‌های شهری؛ تحلیلی بر ویژگی‌های جمعیتی و قصد و رفتار وندال‌ها در شهر مریوان مسائل اجتماعی ایران 1402; 14 (2) :200-165 10.61186/jspi.14.2.165
سعید خانی* 
1، آرمان راست‌خدیو2 ، افشین عبداللهی3
1، آرمان راست‌خدیو2 ، افشین عبداللهی3
1- گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران ، s.khani@uok.ac.ir
2- دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3- گروه حقوق، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
2- دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3- گروه حقوق، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده: (1734 مشاهده)
پارک‌های شهری، ازجمله شاخص‌های توسعه‌یافتگی جوامع قلمداد می‌شوند. پدیدۀ وندالیسم (فعالیت‌های خرابکارانه) به‌عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار، اختلال در استفادۀ مردم و کاهش کیفیت محیطی و بصری پارک‌های شهری را در پی دارد. پژوهش حاضر عوامل اثرگذار بر قصد و رفتارهای وندالیستی و نیز ویژگی‌های جمعیتی و زمینه‌ای افراد وندال را بررسی کرده است. این پژوهش بر اساس ماهیت و شیوۀ گردآوری و تحلیل داده‌ها، کمّی است که با روش پیمایش و ابزار پرسشنامۀ محقق‌ساخته انجام گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق، کاربران پارک‌های سطح شهر مریوان بودند که به دلیل مشخص‌نبودن تعداد مراجعه‌کنندگان به پارک‌های شهری، حجم نمونه با استفاده از روش میترا-لنکفورد ۲۷۷ نفر برآورد گردید. نتایج نشان داد متغیرهای موردبررسی شامل ضعف تعهد و مسئولیت‌پذیری اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، احساس نابرابری و تبعیض، مقاومت و انتقام‌جویی از جامعه با قصد و رفتارهای وندالیستی در پارک‌های شهر مریوان در جهت مورد انتظار رابطۀ معنادار دارند. همچنین ویژگی‌های جمعیتی و زمینه‌ای همچون جنس، تحصیلات، جایگاه اقتصادی-اجتماعی، محل سکونت، خانواده و شغل بر پدیدۀ وندالیسم تأثیرگذارند. با تعیین مطلوبیت مدل ساختاری پژوهش با استفاده از رویکرد حداقل مربعات جزئی، میزان ضریب تعیین (R2) 58/0 به دست آمد که حاکی از دقت بالای مدل نظری پژوهش در پیش‌بینی متغیرهاست. بر اساس نتایج، این پژوهش برخورد قاطع کیفری و اعمال مجازات شدید در برخورد با رفتارهای وندالیستی را فاقد کارایی دانسته و در عوض، ضمن پیشنهاد درک جوانان و جهت‌دهی به اوقات فراغت آنان، درگیرکردن این ظرفیت بالقوۀ جمعیتی در فعالیت‌های سازنده را توصیه می‌کند.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
امنیت
دریافت: 1402/7/25 | پذیرش: 1402/8/24 | انتشار: 1402/11/20
دریافت: 1402/7/25 | پذیرش: 1402/8/24 | انتشار: 1402/11/20
فهرست منابع
1. اسماعیل‌پورهمدانی، سحر و شیعه، اسماعیل (1399). بررسی نقش کاربری زمین بر زمینه‌های بروز تخریب‌گرایی در فضاهای عمومی شهری. نشریه مطالعات محیطی هفت حصار، 8(31)، 32-23.
2. افشانی، علیرضا و جواهرچیان، ندا (1395). بررسی نقش بیگانگی اجتماعی در وندالیسم در بین دانش‌آموزان دوره اول و دوم متوسطه شهر. نشریه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 5(3)، 24-1.
3. آمارنامه فضای سبز مریوان (1402). آمارنامه سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری مریوان.
4. بخارایی، احمد و شربتیان، محمدحسن (1394). تحلیل جامعه‌شناختی عوامل اثرگذار بر رفتارهای وندالیستی (مطالعه موردی: در کلان‌شهر مشهد). فصلنامه پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 4(2)، 21-48.
5. بندرآباد، علیرضا و اسماعیل‌پورهمدانی، سحر (1396). نقش عوامل محیطی مؤثر بر تخریب‌گرایی (وندالیسم) در کیفیت عرصه‌های عمومی شهری (نمونه موردی: محله کبابیان همدان). فصلنامه علمی- پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 9 (3)، 179-163.
6. حاتمی‌نژاد، حسین؛ اشنویی، امیر؛ خاوریان‌گرمسیر، امیررضا و افراسیابی، محمدصادق (1393). اندازه شهر و میزان گرایش به رفتارهای وندالیستی در ایران (مطالعه موردی: شهرهای شیراز، جهرم و سروستان). نشریه معماری و شهرسازی پایدار، 2(2)، 53-43.
7. حاتمی‌نژاد، حسین؛ سلیمانی، هادی؛ چراغی، رامین و احمدتوزه، واحد (1392). تحلیل و ارزیابی علل وندالیسم در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی شهر رباط‌کریم). فصلنامه علمی-پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 5(4)، 14-1.
8. حامی، احمد؛ فرجی، سعدی و امامی، فرزین (1397). ارزیابی شاخص‌های مؤثر در برنامه‌ریزی پارک‌های منطقه‌ای در شهر تبریز. نشریه علمی- پژوهشی برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، 5(4)، 112-93.
9. حسینی، محمدرضا، نوابخش، مهرداد و رحیمی، زاهر (1398). بررسی جامعه‌شناختی تأثیر سبک زندگی بر پرخاشگری و وندالیسم شهری نوجوانان و جوانان استان لرستان. فصلنامه علمی جامعه پژوهی فرهنگی، 10 (2)، 28-1.
10. دمادم، زیبا، گراوند، فاطمه (1398). بررسی جامعه‌شناختی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش نوجوانان به وندالیسم (موردمطالعه: نوجوانان پسر مقطع متوسطه شهرستان شوش). فصلنامه علمی- پژوهشی پایداری فرهنگی انقلاب اسلامی، 9(19)، 168-137.
11. دورکیم، امیل. (1389). خودکشی. ترجمه نادر سالارزاده امیری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
12. رحیمی، محمود و رضایی، بهمن (1397). سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر در تخریب‌گری (وندالیسم) در فضاهای سبز عمومی (مطالعه موردی: پارک‌های منطقه 11 شهرداری تهران). نشریه مطالعات محیطی هفت حصار، 6(23)، 80-67.
13. رمضانی‌آرانی، مجید، محمدیان‌ساروی، محسن (1399). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اقتصادی مؤثر بر بروز نارضایتی‌های اجتماعی (موردمطالعه شهروندان تهران). فصلنامه علمی مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، 10(38)، 96-69.
14. سجادی، ژیلا، ضرغامی، سعید (1396). سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تخریب‌گری (وندالیسم) در فضاهای عمومی. نشریه انتظام اجتماعی، 9(2)، 101-75.
15. سخاوت، جعفر (1383). جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی. تهران: دانشگاه پیام نور.
16. شفازاده، احمد (1398). بررسی نظریه هیرشی در کنترل اجتماعی از دیدگاه قرآن. فصلنامه راهبرد اجتماعی- فرهنگی، 8(33)، 133-109.
17. صاحبی، علی، زالی‌زاده، محسن و زالی‌زاده مسعود (1394). رویکردی در جهت مسئولیت‌پذیری و تعهد اجتماعی. نشریه رویش روان‌شناسی، 4(11)، 134-113.
18. صالحی، اسماعیل (1400). فضای سبز شهری (کتاب سبز 1400، راهنمای عمل شهرداری‌ها). تهران: سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری و روستایی.
19. عباس‌زاده، محمد و دین‌دوست، ستار (1397). عوامل زمینه‌ساز وندالیسم گرافیکی در بین دانشجویان؛ با تأکید بر مضامین دیوارنویسی‌ها و صندلی‌نویسی‌ها (موردمطالعه؛ دانشجویان دانشگاه تبریز). نشریه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، 7(3)، 59-33.
20. قاسم‌زاده‌اجیرلو، اسلام؛ معینی، سیدرضا و کرم‌پور، روزا (1399). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر وندالیسم دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر پارس‌آباد. نشریه تغییرات اجتماعی ـ فرهنگی، 17(3)، 115-96.
21. قاسمی، وحید؛ ذوالاکتاف، وحید و نورعلی‌وند، علی (1388). جامعه‌شناسی ورزش (وندالیسم و اوباشگری در فوتبال). تهران: جامعه‌شناسان.
22. قائمی‌فر، حسین (1386). بررسی برخی عوامل مؤثر بر وندالیسم با تأکید بر جامعه شهری جهرم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
23. قربانی، سیدایمان و شیری، طهمورث (1400). محرومیت نسبی و ظرفیت‌سازی برای بحران اجتماعی: مطالعه موردی حوادث 1396. فصلنامه پژوهش اجتماعی، 13(51)، 63-40.
24. قنبری، ابوالفضل؛ طاهونی، مهدیه و قادری، ناصر (1395). بررسی عوامل تأثیرگذار بروز وندالیسم در مبلمان شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز). فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 4(4)، 569- 586.
25. کردعلیوند، سهیلا و مبارکی، محمد (1397). بررسی رابطه محرومیت نسبی و بزهکاری نوجوانان (مطالعه تطبیقی دانش‌آموزان متوسطه شهرهای خرم‌آباد و یزد). دوفصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 7(13)، 36-1.
26. مبارکی، محمد و صلاحی، سمیه (1392). کیفیت خدمات شهری، تعهدات شهروندی و حس تعلق اجتماعی. فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، ۱۳ (۵۰)، ۳۱۵-۲۷۵.
27. مبارکی، محمد؛ افشانی، سیدعلیرضا و کردعلیوند، سهیلا (1397). تحلیل رابطه بین تعهد اجتماعی و بزهکاری: مطالعه مقایسه‌ای میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهرهای یزد و خرم‌آباد. مجله مطالعات اجتماعی ایران، 12(2)، 135-111.
28. محسنی‌تبریزی، علیرضا و صفری‌شالی، رضا (1385). بررسی زمینه‌های بزهکاری و تخریب اموال عمومی توسط نوجوانان «مطالعه موردی بر نوجوانان استان قزوین»، فصلنامه تخصصی جامعه‌شناسی، 2(3)، 42-1.
29. محسنی‌تبریزی، علیرضا (1379). مبانی نظری و تجربی وندالیسم: مروری بر یافته‌های یک تحقیق. نامه علوم اجتماعی، 16(16)، 227-193.
30. محسنی‌تبریزی، علیرضا (1383). وندالیسم، مبانی روان‌شناسی اجتماعی، جامعه‌شناسی و روان‌شناسی رفتار وندالیسی در مباحث آسیب‌شناسی و کژ رفتاری اجتماعی. تهران: آن.
31. محسنی‌تبریزی، علیرضا و پروین، ستار (۱۳۸۸). بررسی عوامل مؤثر بر سرقت نوجوانان (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه). نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، ۲۰ (۳)، 50-37.
32. محسنین، شهریار و اسفندیانی، محمدرحیم (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار Smart-PLS. تهران: موسسه کتاب مهربان.
33. محمدی‌بلبلان‌آباد، اسعد (1384). سنجش میزان وندالیسم و بررسی عوامل فردی و اجتماعی مرتبط با آن در بین دانش‌آموزان ناحیه یک مقطع متوسطه شهر سنندج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
34. نامداری، مهرداد (1398). بررسی برخی عوامل مؤثر بر وندالیسم با تأکید بر جامعه دانش‌آموزی شهری نورآباد دلفان. مجله پژوهش‌های معاصر در علوم و تحقیقات، 1(2)، 73-91.
35. نبوی، سیدعبدالحسین؛ سالمیان، سهام و حبیبیان، بهار (1391). عوامل مؤثر بر رفتارهای وندالیستی در میان دانش آموزان شهرستان اهواز (مطالعه موردی: منطقۀ کوت عبدالله). فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی- فرهنگی، 1(3)، 135-98.
36. نجفی‌ابرندآبادی، علی‌حسین (1391). تقریرات درس جامعه‌شناسی جنایی، تهیه و تنظیم مهدی صبوری‌پور، دانشگاه شهید بهشتی، ویراست هفتم.
37. هوشیاری، داریوش؛ اسماعیلی، مهدی و کلانتری‌درونکلا، کیومرث (1400). تحلیل جرم‌شناختی وندالیسم (رویکردی جامعه‌شناسی سیاسی با محوریت مطالعه موردی ایران). فصلنامه علمی جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 4(3)، 293-281.
38. هوشیاری، داریوش؛ اسماعیلی، مهدی و کلانتری‌درونکلا، کیومرث (1401). تحلیلی بر کنترل کیفری در مقابله با وندالیسم، مجله پژوهشنامه حقوق کیفری، 13(1)، 314-289.
39. هیوز، مایکل و کرولر، کرولین جی (1396). مبانی جامعه‌شناسی. ترجمۀ مهرداد هوشمند و غلامرضا رشیدی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
