شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1404) منتشر شد


دوره 16، شماره 2 - ( 2-1404 )                   جلد 16 شماره 2 صفحات 226-185 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Zare Shahabadi A, Asgari A. (2025). Narrative of Generation Z's beliefs and actions towards inequality (Case of study: Citizens of Khomeyni Shahr, Isfahan). Social Problems of Iran. 16(2), 185-226. doi:10.61882/jspi.16.2.185
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3805-fa.html
زارع شاه‌آبادی اکبر، عسگری علیرضا. روایت باورها و کنش‌های نسل Z نسبت به نابرابری (مورد مطالعه: شهروندان خمینی‌‎شهر اصفهان) مسائل اجتماعی ایران 1404; 16 (2) :226-185 10.61882/jspi.16.2.185

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3805-fa.html


1- استاد جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
2- دانشجوی دکتری تخصصی مددکاری اجتماعی، گروه مددکاری اجتماعی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران ، a.asgarea@gmail.com
چکیده:   (100 مشاهده)
نابرابری اجتماعی، به‌عنوان تفاوت در جایگاه‌های اجتماعی میان گروه‌های جمعیتی مختلف (مانند طبقات اجتماعی، کاست‌ها یا گروه‌های سنی) تعریف می‌شود. مطالعات پیشین نشان داده‌اند که ادراک افراد از عدالت اجتماعی موجود و شیوه توزیع درآمد و منابع، برآمده از نظام باورهای ذهنی خاص آنان است. هدف این پژوهش، واکاوی دقیق ادراک نسل Z از نابرابری‌های موجود در جامعه ایران است. این مطالعه با رویکرد کیفی و بهره‌گیری از روش تحلیل مضمون در سال ۱۴۰۲ در خمینی‌شهر اصفهان انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۶ نفر از متولدین سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۷ که ساکن این شهر بودند گردآوری شد. انتخاب مشارکت‌کنندگان با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس و هدفمند و با رعایت حداکثر تنوع در سن، جنسیت و پایگاه اجتماعی–اقتصادی صورت گرفت و فرایند نمونه‌گیری تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با روش «تحلیل مضمون» بر پایهٔ الگوی شش‌مرحله‌ای براون و کلارک انجام شد. یافته‌ها نشان داد مشارکت‌کنندگان شرایط حاکم بر جامعه را تبعیض‌آمیز، به‌ویژه علیه زنان، ارزیابی می‌کنند و توزیع ثروت و دسترسی به موقعیت‌ها و مناصب را ناعادلانه می‌دانند. از نظر آنان، فقدان شایسته‌سالاری در انتصاب‌ها و تخصیص پاداش‌ها و نیز سلطهٔ قوانین و هنجارهای تبعیض‌آمیز، از ریشه‌های اصلی وضعیت موجود است. تبعیض‌ها پیامدهایی چندسطحی در حوزه‌های اقتصادی (فقر، فاصلهٔ طبقاتی، بیکاری)، اجتماعی (کاهش اعتماد و سرمایهٔ اجتماعی، تعارضات و مهاجرت) و فردی–روانی (احساس ناکامی، اضطراب و افسردگی) بر جای گذاشته و به بروز طیفی از واکنش‌ها انجامیده است؛ از کنش‌های فعال (اعتراض، آگاه‌سازی، پیگیری حقوقی) تا کنش‌های منفعلانه (سکوت، پذیرش، دلسردی از دادخواهی). درمجموع، نتایج نشان می‌دهد نسل Z با تجربهٔ مکرر تبعیض ساختاری و فرهنگی، برداشتی انتقادی از عدالت اجتماعی دارد که جهت‌گیری‌های ارزشی و کنش‌های فردی و جمعی آنان را متأثر می‌سازد.
متن کامل [PDF 755 kb]   (30 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: فقر و نابرابری
دریافت: 1403/10/8 | پذیرش: 1403/12/13 | انتشار: 1404/6/2

فهرست منابع
1. توحیدلو، سمیه (1400). تغییر صورت‌بندی نسلی در جامعه ایرانی. مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه خوارزمی)، 12(2)، https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.24766933.1400.12.2.1.9
2. تولایی، نوین و فلاح پیشه، اکرم (1390). بررسی اثر احساس نابرابری بر همکاری، نشریه مسائل اجتماعی ایران، 2(2)، 33-61. magiran.com/p1589723
3. دلخواه، جلیل، نیری، شهرزاد و بابایی، وحیده (1399). تفاوت‌های نسلی در انگیزه خدمت عمومی. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 8(3)، 30-1.
4. دلیل کنشگری سلبریتی‌ها ضعف مفرط آنهاست. (1401، مهر 08). جوان آنلاین. https://www.javanonline.ir/004dxW
5. ربانی خوراسگانی، رسول، کلانتری، صمد و هاشمیان‌فر، سیدعلی (1390). بررسی ارتباط بین عوامل اجتماعی با نابرابری‌های اجتماعی. فصلنامهٔ رفاه اجتماعی، 11(41)، 305-267.
6. تانگ، رزمری (1387). نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه‌های فمینیستی (منیژه نجم عراقی، مترجم). تهران: نی.
7. ریتزر، جورج (1393). نظریه جامعه‌شناسی (هوشنگ نایبی، مترجم). تهران: نی.
8. زارع شاه‌آبادی، اکبر، بنیاد، لیلی و کامیارفرد، فاطمه. (1397). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با احساس نابرابری اجتماعی در شهر کازرون. مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 8(27)، 97-118.
9. فتحی، سروش و مطلق، معصومه (1390). جهانی‌شدن و فاصله نسلی (مطالعه جامعه‌شناختی فاصله نسلی: با تأکید بر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات). مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، 2(5)، 177-145.
10. کارخانه، فروزان، یوسفوند، حسن رضا و دهقان، حسین (1401). تبیین جامعه‌شناختی پیامدهای نابرابری اجتماعی-اقتصادی در استان‌های غرب کشور (ایلام، کردستان، کرمانشاه). مطالعات توسعه اجتماعی فرهنگی، 1(11)، 174-149.
11. گلستانی، صادق (1402). تحلیل جامعه‌شناختی عوامل ساختاری نابرابری اجتماعی. مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه، 7(1)، 20-5.
12. گیدنز، آنتونی (1386). جامعه‌شناسی آنتونی گیدنز با همکاری کارن برد سال (مترجم، محسن چاوشیان) تهران: نی.
13. مبارکی، محمد، موسوی، سیدمحسن و کشمیری، زهرا (1398). مطالعه تطبیقی احساس نابرابری جنسیتی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مورد مطالعه: مادران و دختران شهر یزد). مجله مطالعات اجتماعی ایران، 13(4)، 163-138. https://doi.org/10.22034/jss.2019.47857
14. محمدی، مهدی، رفیعی، حسن، موسوی، میرطاهر و حسینزاده، سمانه (1395). ادراک فساد و احساس عدالت اجتماعی. مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه خوارزمی)، 7(1)، 144-125. http://dx.doi.org/10.18869/acadpub.jspi.7.1.125
15. «نسل Z» پیشرو در اعتراضات ایران. (1401، مهر 21). هم‌میهن آنلاین. https://hammihanonline.ir/fa/tiny/news-1549
16. نواح، عبدالرضا، بوداقی، علی و سعدی، ناهید (1401). مطالعهٔ جامعه‌شناختی تأثیر سرمایهٔ اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر احساس نابرابری اجتماعی مطالعهٔ موردی: دانش‌آموزان دورهٔ متوسطهٔ دوم شهرستان ایذه. جامعه‌شناسی کاربردی، 33(2)، 22-1. https://doi.org/10.22108/jas.2021.126517.2034.
17. هرست، چارلزای. (1398). نابرابری اجتماعی: انواع، علل و پیامدها (علی شکوری، مترجم). دانشگاه تهران.
18. Carmo, R.M. (2021). Social inequalities: theories, concepts and problematics. SN Soc Sci, 1(116).
19. https://doi.org/10.1007/s43545-021-00134-5
20. Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
21. Definition of Generation Z. In. Cambridge Advanced Learner's Dictionary & Thesaurus Retrieved 2024/09/02, from https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/generation-z
22. Denis, M., & Caillods, F. (2016). Social Science Challenges Inequalities: General Introduction. In World Social Science Report 2016, Challenging Inequalities: Pathways to a Just World. UNESCO. https://doi.org/10.54678/QTOK7532
23. De White, M. (2022). Gen Z are not ‘coddled.’ They are highly collaborative, self-reliant and pragmatic, according to new Stanford-affiliated research. Stanford News. https://news.stanford.edu/2022/01/03/know-gen-z
24. Dwyer, S. C., & Buckle, J. L. (2009). The Space Between: On Being an Insider-Outsider in Qualitative Research. International Journal of Qualitative Methods, 8(1), 54-63. https://doi.org/10.1177/160940690900800105 (Original work published 2009)
25. Hurst, Charles E. (2013). Social inequality: forms, causes, and consequences (A. Shakoori, Trans.). Tehran University.
26. Im, D.-K. (2014). The Legitimation of Inequality:Psychosocial Dispositions, Education, and Attitudes toward Income Inequality in China. Sociological Perspectives, 57(4), 506-525. https://doi.org/10.1177/0731121414536883
27. Knell, Markus & Stix, Helmut. (2020). Perceptions of inequality. European Journal of Political Economy. 65. 101927. 10.1016/j.ejpoleco.2020.101927.
28. Kuhn, A. (2019). The subversive nature of inequality: Subjective inequality perceptions and attitudes to social inequality. European Journal of Political Economy, 59, 331-344. https://doi.org/10.1016/j.ejpoleco.2019.04.004
29. Lears, T. J. (1985). The Concept of Cultural Hegemony: Problems and Possibilities. The American Historical Review, 90, 567-593.
30. https://doi.org/10.2307/1860957
31. Ma, B., Tan, Q. & Du, P. (2022). Public Opinion and Social Justice in China. Journal of Chinese Political Science 27(4), 619–636. https://doi.org/10.1007/s11366-021-09761-4
32. Sadeghi-Boroujerdi, E. (2023). Iran’s uprisings for ‘Women, Life, Freedom’: Over-determination, crisis, and the lineages of revolt. Politics, 43(3), 404-438. https://doi.org/10.1177/02633957231159351 (Original work published 2023)
33. Taylor, A. (2024). IPSOS EQUALITIES INDEX 2024: A 29-country study. Ipsos. https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2024-05/IEI_2024_Global%20Charts.pdf
34. van Dijk, T. K., Agyemang, C., de Wit, M., & Hosper, K. (2010). The relationship between perceived discrimination and depressive symptoms among young Turkish–Dutch and Moroccan–Dutch. European Journal of Public Health, 21(4), 477-483. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckq093
35. World Bank. (2022). Gini index - Iran, Islamic Rep., World https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=IR-1W
36. World Economic Forum. (2023). Global Gender Gap. W. E. FORUM. https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2023.pdf
37. Zhao, Y., & Wang, M. (2023). Digital sociology: origin, development, and prospects from a global perspective. The Journal of Chinese Sociology, 10(1), 19. https://doi.org/10.1186/s40711-023-00198-1

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb