شمارۀ جدید فصلنامه (پاییز 1403) منتشر شد
دوره 15، شماره 3 - ( 6-1403 )
جلد 15 شماره 3 صفحات 162-129 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
sadeghieh S, Kalateh Sadati A, Afrasiabi H. (2024). The Perception of the Right to Intimacy Among Girls of the 2000s Generation in Yazd City: A Qualitative Exploration. Social Problems of Iran. 15(3), 129-162. doi:10.61186/jspi.15.3.129
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3754-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3754-fa.html
صادقیه سارا، کلاته‌ساداتی احمد، افراسیابی حسین. واکاوی حق صمیمیت در نگاه دختران دهه‌هشتادی؛ مطالعه‌ای کیفی در شهر یزد مسائل اجتماعی ایران 1403; 15 (3) :162-129 10.61186/jspi.15.3.129
1- کارشناسی ارشد، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
2- دانشیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران ،asadati@yazd.ac.ir
3- استاد، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
2- دانشیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران ،
3- استاد، گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده: (234 مشاهده)
تغییرات اجتماعی و فرهنگی در سال‌های اخیر، روابط و ساختار خانواده‌ها را دستخوش تحولات عمیقی کرده است. در این میان به نظر می‌رسد فهم و تفسیر جدیدی از روابط، حقوق و انتظارات بین والدین و فرزندان در حال شکل‌گیری است. مطالعۀ کیفی حاضر که در سال ۱۴۰۳ در شهر یزد انجام شده، به بررسی درک و تفسیر دختران دهۀ هشتاد از حقوق و انتظاراتشان در خانواده پرداخته است. با توجه به معیار اشباع داده‌ها، ۳۰ نفر از مشارکت‌کنندگان به‌صورت هدفمند انتخاب و وارد مطالعه شدند. داده‌ها به روش تحلیل مضمون تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد مشارکت‌کنندگان، حقوق و انتظارات متفاوتی در خانواده برای خود قائل‌اند که بیشتر آن‌ها از سوی والدین به رسمیت شناخته نمی‌شود. یکی از مهم‌ترین انتظارات آن‌ها، برخورداری از حق صمیمیت، به‌ویژه در تعامل با پدر، بود. مضامین اصلی شامل "صمیمیت بایسته"، "پدرانگی تک‌ساحتی"، "بت‌انگاری مادی"، "تلۀ پساسنت و گسست عاطفی" و مضمون نهایی "والدگری صمیمی و چندوجهی" بود که نشان از نیاز دختران به صمیمیت در روابط با والدین به‌ویژه پدر دارد. یافته‌های این مطالعه گویای آن بود که حق صمیمیت یکی از حقوق کلیدی مورد انتظارِ دختران دهه‌هشتادی از والدین خویش است. از نظر آن‌ها، والدگری صرفاً به تأمین رفاه مادی فرزند محدود نمی‌شود و پدر و مادر ایدئال باید فرصت فراغتی خود را در کنار فرزندان، همراه با صمیمیت و محبت سپری کنند علاوه بر این، رسیدگی به امور دختران تنها وظیفۀ مادر نیست و پدران نیز مسئولیت‌های زیادی دارند. این مطالعه افزون بر باز کردن دریچه‌ای برای مطالعات کمّی و کیفی در زمینۀ حقوق و انتظارات نسل جدید در خانواده و فراهم‌ساختنِ امکان ورود حوزه‌های مختلف علمی به آن، به لحاظ کاربردی توجه بیشتر والدین، مسئولین مدارس، مراکز مشاوره و سیاست‌گذاری اجتماعی به این موضوع را تأکید می‌کند.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
خانواده و ازدواج
دریافت: 1403/5/6 | پذیرش: 1403/7/17 | انتشار: 1403/9/12
دریافت: 1403/5/6 | پذیرش: 1403/7/17 | انتشار: 1403/9/12
فهرست منابع
1. اعزازی، شهلا (1380). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
2. افراسیابی، حسین و ضیاکاشانی، سیدضیاء (1400). تفسیر مردان از تغییر نقش خود در خانواده: یک مطالعه داده‌بنیاد. جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 8(17)، 151-141.
3. افروز، غلامعلی (1399). خانواده متعالی در سایه حاکمیت حقوق عاطفی. فصلنامه علمی-پژوهشی خانواده و پژوهش. 17(۱):20-11.
4. آزاد ارمکی، تقی (1390). جامعه‌شناسی خانواده ایرانی. تهران: سمت.
5. آزاد ارمکی، تقی (1395). تغییرات، چالش‌ها و آینده خانواده ایرانی. چاپ دوم، تهران: تیسا.
6. باقری، مهدیه، صدیق‌اورعی، غلامرضا و فرزانه، احمد (1399). مسئلۀ تعامل اجتماعی در خانوادۀ ایرانی مسائل اجتماعی ایران. 11(۲): ۶۴-۳۳.
7. پارسا، نکیسا، احمدپناه، محمد، پارسا، پریسا و قلعه‌ایها، علی (1393). بررسی ارتباط روابط عاطفی بین والدین و فرزندان با سازگاری تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان. مجلۀ علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 22، 90-83.
8. پرچم، اعظم و بوجاری، سهیلا (1394). جایگاه و حقوق فرزندان در اسلام. فصلنامۀ پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 20(16)، 167-137.
9. حکمت‌نیا، محمود (1397). حقوق زن و خانواده. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. جلد سوم. چاپ پنجم.
10. ساعی، منصور (1401). الگوهای ارتباطات میان‌فردی والدین و فرزندان در خانواده (تحلیل تجربۀ فرزندان در خانواده‌های تهرانی). فصلنامه مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 23(58)، 328-297.
11. سیف، حسین و یعقوبی‌چوبری، علی (۱۴۰۲). خانوادۀ مدنی از آرمان تا واقعیت (مورد مطالعه: خانواده‌های شهر رشت). فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران، 14(۲)، ۳۹۸-۳۷۱.
12. صادقی جعفری، جواد، یزد خواستی، بهجت و اجتهادی، مصطفی (1397). تحلیلی بر احساس تعلق مردم به جامعه در حال تغییر ایران و عوامل مؤثر بر آن (موردمطالعه: شهر تهران). مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 19(1)، 26-3.
13. طباطبایی‌نیا، سیدرضا، رنجبران، داود، شاهوردی، مریم، یوسفی، محمدرضا و صفورائی پاریزی، محمدمهدی (1402). تحلیل مفهوم اخلاق در خانواده از منظر امام سجاد (ع). فصلنامۀ فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 18(65)، 44-11.
14. عسکری، علی و جهانی‌پودینه، حسین (1400). حقوق خانواده در آثار سعدی. مطالعات حقوق شهروندی، 23(5)، 726-698.
15. گیدنز، آنتونی (۱۳۹۴). تجدد و تشخص. ترجمۀ ناصر موفقیان، چاپ دهم، تهران: نی.
16. گیدنز، آنتونی (1384). جامعه‌شناسی. ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.
17. لبیبی، محمدمهدی (1394). خانواده در قرن بیست‌ویکم. تهران: علم.
18. محمودیان، بهرام (1377). نگاهی دیگر به حقوق فرزندان از دیدگاه اسلام. تهران: سازمان انجمن اولیا و مربیان.
19. منصور، جهانگیر (1401). قوانین و مقررات مربوط به خانواده. چاپ سی و هشتم، تهران: دیدار- دوران.
20. نصیرزاده، قاسم و یثربی‌کاشانی، سیدمحمد (1390). سیری در رسالۀ حقوق امام سجاد (علیه‌السلام)، چاپ اول، تهران: سیب سبز.
21. _ فاضلی، نعمت‌الله (1396). زنانه شدن شهر؛ با تأکید بر فضاهای شهری. تهران: علمی و فرهنگی.
22. _ شریعتی، سیدصدرالدین و صحرایی، فاطمه (1398). بررسی نقش والدین در تربیت عاطفی کودک با بهره‌گیری از سیره امام رضا (ع). فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 10 (35)، 80-59.
23. _ایروانی، محمدرضا و یوسفی حمیدی، سلیمه (1388). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و بحران هویت نوجوانان خمینی‌شهر. مطالعات جامعه‌شناسی، 2(4)، 161-141.
24. _عباسی شوازی، محمدجلال و عسکری ندوشن، عباس (1387). آرمان‌گرایی در توسعه و نگرش‌های مرتبط با خانواده در ایران (مطالعه‌ای موردی در شهر یزد). نامۀ علوم اجتماعی، 16(34)، 72-49.
25. _عسکری‌ندوشن، عباس، عباسی‌شوازی، محمدجلال و پیری‌محمدی، مریم (1395). سن ایدئال ازدواج و عوامل تعیین‌کنندۀ آن در شهر یزد. مطالعات راهبردی زنان، 19(73)، 63-35.
26. کلاته‌ساداتی، احمد، عادلخواه، فاطمه و شمس‌الدین قطرم، فائزه (1403). تجربه بلوغ دربین دختران تک‌والدِ پدر سرپرست؛ یک مطالعه کیفی در شهر یزد. فصلنامۀ زن در توسعه و سیاست، 22(1)، 142-115.
27. Bratter, J., & Heard, H. E. (2009). Mother’s, Father’s, or Both? Parental Gender and Parent‐Child Interactions in the Racial Classification of Adolescents 1. In Tammy L. Anderson, Ann V. Bell, and Asia Friedman (Eds). Sociological Forum (pp.658-688). Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd.
28. Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101.
29. Dai, L., & Wang, L. (2015). Review of Family Functioning. Open Journal of Social Sciences, 3(2), 134-141.
30. Dermott, Esther (2003). The ‘intimate father’: Defining paternal involvement. Sociological research online, 8(4), 28-38.
31. Dunham-Taylor. J. (2013). “Save our ship: steering clear of a manager shortage,” Nursing Management, 44(6). 35–39.
32. Durkheim, Emile (1997). The Division of Labour in Society. Trans. W. D. Halls, intro. Lewis A. Coser. New York: Free Press.
33. Eisenstadt, S. N. (1968). Social institutions: The concept. In D. L. Sills (Ed.), International Encyclopedia of the Social Sciences. (pp.409–421). New York, NY: Macmillan and Free Press.
34. Friedman, L. M., & Hayden, G. M. (2017). American law: Anintroduction. USA: Oxford University Press.
35. Guest, G., MacQueen, K.M. & Namey, E.E. (2012). Applied Thematic Analysis. USA: Sage.
36. Giddens, A. (1994). Beyond left and right: The future of radical politics. Stanford University Press.
37. Gillespie, B. J. (2020). Adolescent intergenerational relationship dynamics and leaving and returning to the parental home. Journal of marriage and family, 82(3), 997-1014.
38. Hammond, R. J., Cheney, P., & Pearsey, R. (2010). Sociology of the family. USA: RJ Hammond and P. Cheney.
39. Holman, A., & Koenig K, J. (2018). “Say something instead of nothingward: Adolescents' perceptions of memorable conversations about sex-related topics with their parents. Communication Monographs, 85(3), 357–379.
40. Jiang, L., Wang, X., Cui, S., & Vasilenko, S. A. (2024). Time-varying associations between parental closeness, self-esteem, and sexual behavior across adolescence and emerging adulthood. Journal of research on adolescence : the official journal of the Society for Research on Adolescence, 34(1), 192–204.
41. Knapp, S. J., & Wurm, G. (2019). Theorizing family change: A review and reconceptualization. Journal of Family Theory & Review, 11(2), 212-229.
42. Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions for Program Evaluation, 1986(30), 73–84.
43. Merton, Robert K. (1968). Social theory and social structure. NY: Simon and Schuster.
44. Moodley, M. C., & Lesch, E. (2024). Closeness in father-adolescent daughter relationships: a South African study. Journal of Family Studies, 30(1), 129-154.
45. Ogburn, W.F. & Tibbits, C. (1934). The Family and Its Function. In R. Freedman et al. (Eds.), Principles of Sociology. 421–432. New York: Henry Holt.
46. Parsons, Talcott, & Bales (1955). Family, Socialization & Interaction Process. New York: The Free Press.
47. Strauss, A. L., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory proce- dures and tichniques Newbury Park, CA: Sage.
48. Turner, J. H (1997). The institutional order: Economy, kinship, religion, polity, law, and education in evolutionary and comparative perspective. New York, NY: Longman.
49. Wall, J, Covell, K, & MacIntyre, PD. (1999). Implications of social supports for adolescents' education and career aspirations. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue canadienne des sciences du comportement. 31(2):63.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
