شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان 1403) منتشر شد


دوره 15، شماره 4 - ( 10-1403 )                   جلد 15 شماره 4 صفحات 93-124 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

safari K, Izadi Jeiran A, alizadeh M B. (2024). The Birth of Urban biopower: From Expropriation to the Social Death of Neighborhoods: The Case Study of Sanandaj City. Social Problems of Iran. 15(4), 124-93. doi:10.61186/jspi.15.4.3
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3725-fa.html
صفری کیهان، ایزدی جیران اصغر، علیزاده اقدم محمدباقر. زایش زیست‌قدرت شهری: از سلب مالکیت تا مرگ اجتماعی محلات (مورد مطالعه: شهر سنندج) مسائل اجتماعی ایران 1403; 15 (4) :93-124 10.61186/jspi.15.4.3

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3725-fa.html


1- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران ، safaryk73@ahoo.com
2- دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3- استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده:   (106 مشاهده)
اگرچه علوم اجتماعی ایرانی در سال‌های اخیر فصل جدیدی را در باب مطالعات فرودستان بازکرده و به این سوژه پرداخته است، اما کمتر مطالعاتی در این حوزه به مکانیسم فرودست‌ساز پرداخته است. در این پژوهش، از خلال مطالعۀ میدانی اتنوگرافیک در پی مطالعۀ وضعیت فرودستان شهری (نیروهای کار غیررسمی) در سنندج و حومۀ آن هستیم تا گوشه‌ای از سازوکار درافتادن در وضعیت فرودستی و چگونگی مواجهه با این سازوکار را نشان دهیم. همچنین در پی صورت‌بندی مفهومی بوده‌ایم که وضعیت شهروندان فرودست سنندجی به‌ویژه نیروهای کار غیررسمی را توضیح دهد. گردآوری داده‌ها بر اساس فنون پژوهش میدانی شامل مشاهدات، گفت‌وگوها و مشارکت و یا حضور در زندگی روزانه و مطالعات کتابخانه‌ای صورت گرفته است. لنز مفهومی ما بر مفاهیم دیوید هاروی، میشل فوکو، امبمبه و استندینگ تکیه زده است. نتایج یافته‌های این پژوهش در قالب مقولاتِ «تعدی به سپهر اجتماعی شهروندان»، «سیّالیت معاش و کار غیررسمی: شالودۀ اجتماع محلی»، «زایل‌کردن زندگی: مقیاس‌های کوچک مرگ در تجربۀ روزمره»، «رنج‌های ناخواسته: شکنندگی سوژه» و «سلب‌مالکیت‌های گسترده از شهروندان» صورت‌بندی شده است. این مطالعه نشان داد که مکانیسم فرودست‌ساز از طریق سلب‌مالکیت‌های گسترده از شهروندان در قالب سیاست‌ها و برنامه‌های تاریخی/اقتصادی و اجتماعی، به افتادن در ورطۀ فرودستی و پیرامونی‌سازی از شهروندان دامن زده است. این پژوهش نشان داد زایش زیست‌قدرت چگونه به انقیاد حیات از شهروندان دامن می‌زند و چگونه زیست و کار نیروهای کار را حتی در وادی غیررسمی تهدید می‌کند.
 
متن کامل [PDF 655 kb]   (48 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: جامعه‌شناسی اقتصادی
دریافت: 1403/1/1 | پذیرش: 1403/10/8 | انتشار: 1403/11/12

فهرست منابع
1. ایزدی‌جیران، اصغر (1402). رویارویی متن‌نشینان و حاشیه‌نشینان: نژادگرایی فرهنگی در تبریز. فصلنامۀ توسعه اجتماعی، 18(2)، 132-107.
2. بن‌سعید، دنیل (1400). سلب‌مالکیت‌شدگان (هومن حسین‌زاده، مترجم). تهران: نگاه.
3. بیات، آصف (1397). سیاست‌های خیابانی؛ جنبش تهی‌دستان در ایران (سیداسدالله نبوی‌چاشمی، مترجم).تهران: شیرازه.
4. پرلمن، جانیس (1397). فاولا: چهار دهه زندگی بیمناک در سکونتگاه‌های غیررسمی ریودوژانیرو (کیومرث ایران‌دوست و گلایول مکرونی، مترجمان). سنندج: دانشگاه کردستان.
5. خیراللهی، علیرضا (1397). کارگران بی‌طبقه، توان چانه‌زنی کارگران در ایران پس از انقلاب، تهران: آگاه.
6. صادقی، فاطمه، مالجو، محمد، سلامت، حسام، افشار، فروزان، حیدری، آرش و روزخوش، محمد (1399). شکاف‌های اجتماعی در ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات.
7. صفری، کیهان (1402). مکانیسم بازار و قدرت بر شهر: فرودست‌سازی به مدد سلب‌مالکیت از شهروندان. مطالعات جامعه‌شناختی (نامۀ علوم اجتماعی)، 30 (2)، 184-165.
8. صفری، کیهان و عباس‌زاده، محمد (1401). سیالیت معاش: فرودستان و تقلا برای بودن. مجلۀ مسائل اجتماعی ایران، 13(1)، 86-69.
9. فلیک، اووه (1397). درآمدی بر روش کیفی (هادی جلیلی، مترجم). تهران: نی.
10. کاتسکو، آدام (1401). اهریمنان نئولیبرالیسم (در باب الهیات سیاسی سرمایۀ متأخر). ترجمۀ هومن کاسبی، تهران: نگاه.
11. کلاین، نائومی (1395). دکترین شوک: ظهور سرمایه‌داری فاجعه ( مهرداد شهابی و میرمحمود نبوی، مترجمان). تهران: کتاب آمه.
12. لاجوردی، هاله (1388)، زندگی روزمره در ایران مدرن، با تأمل بر سینمای ایران. تهران: ثالث.
13. مالجو، محمد (1399). تاراج نهان: سلب‌مالکیت از نیروهای کار در اثر تورم در ایران. تهران: آگاه.
14. مدنی‌قهفرخی، سعید (1394). ضرورت مبارزه با پدیده فقر و نابرابری در ایران. تهران: آگاه.
15. Agamben, G. (1998). Homo Sacer, Sovereign Power and Bare Life. Trans. By Daniel Heller-Roazen. California: Stanford University Press.
16. Atkinson, P. & Hammersly, M. (2007). Ethnography: Principles in Practice, London: Tavistock.
17. Bayat, A. (2010). Life as Politics: How Ordinary People Change the Middle East, Amsterdam University Press.
18. Bayat, A. (2010). Life as Politics: How Ordinary People Change the Middle East, Amsterdam University Press.
19. Bonefeld, W. (2001). The permanence of primitive accumulation: Commodity fetishism and social constitution. The Commoner 2. Available (consulted 24 April 2016) at: http://www.commoner.org.uk/?p=5
20. Bojan, Dercan, Milka, Bubalo-Zivkovic, Milica, Solarevic, Dejan, sabic (2017). Living on the border: social indicators of life quality in Srem border region (Vojvodina, Serbia). Geographica Pannonica, 21(1), 26–42.
21. De Angelis, M. (2007). The Beginning of History: Value Struggles and Global Capital. London: Pluto.
22. De Angelis, M. (2007). The Beginning of History: Value Struggles and Global Capital. London: Pluto.
23. Dolcerocca, A. & Coriat, B. (2015). Commons and the public domain: A review article and a tentative reshlfearch agenda. Review of Radical Political Economics 48(1): 127–139.
24. Hardt, M. & Negri, A. (2009). Commonwealth. Cambridge, MA: Belknap.
25. Harvey, D. (2003). The New Imperialism. New York, NY: Oxford University Press.
26. Harvey, D. (2006). Neo-liberalism as creative destruction. Geografiska Annaler, 88 B (2): 145–158.
27. Harvey, D. (2014). Seventeen Contradictions and the End of Capitalism. New York: Oxford University Press.
28. Mbembe, Achille (2019). Necropolitics. Durham: Duke University Press.
29. Mohammadpour, Ahmad (2023). “Blood for bread: Necro-labor, nonsovereign bodies, and the state of exception in Rojhelat.” American Anthropologist, 1–12. https://doi.org/12.1111/aman.13241
30. Plummer, Ken (2010). Documents of Life: An Invitation to a Critical Humanism. SAGE Publications
31. Rubben, Ton & Jeffery, Sluka (2012). Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader. MA: Blackwell.
32. Scheper Hughes, N. (1992). Death without Weeping: The Violence of Everyday Life in Brazil, Berkeley: University of California Press.
33. Sanjek, R. (1990). “The Secret Life of Fieldnotes, in Fieldnotes: The Makings of Anthropology, edited by R Sanjek”, Ithaca and London: Cornell University Press, pp. 187-270.
34. Sassen, S. (2010). The return of primitive accumulation. In: Lawson G, Armbruster C and Cox M (eds) The Global 1989: Continuity and Change in World Politics. Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–75.
35. Soleimani, Kamal & Mohammadpour, Ahmad (2023). “The Everydayness of Spectacle Violence under the Islamic Republic: ‘Fire at Will.’” Security Dialogue. https://doi.org/12.1122/22622126031126624
36. Standing, Guy (2011). The Precariat: The New Dangerous Class. Bloomsbury Academic Press.
37. Rubben, T. & J. Sluka (2012). Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader, MA: Blackwell.
38. Victoria, Ceres (2011). Social suffering and the embodiment of the world: contributions from anthropology, RECIIS – R. Eletr. de Com. Inf. Inov. Saúde. Rio de Janeiro5(4), 3-13. DOI:10.3395/reciis. v5i4.552en

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb