شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 14، شماره 2 - ( 8-1402 )
جلد 14 شماره 2 صفحات 370-343 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
alahdadi N, korde zanganeh J, mirzaei E, helichi F. (2023). Sociological analysis of the determinants of despair and hopelessness among the elderly in Ahvaz city. Social Problems of Iran. 14(2), 343-370. doi:10.61186/jspi.14.2.343
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3663-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3663-fa.html
اله‌دادی نورالدین، کردزنگنه جعفر، میرزایی ابراهیم، هلیچی فاطمه. تحلیل جامعه‌شناختی تعیین‌کننده‌های احساس یأس و ناامیدی در بین سالمندان شهر اهواز مسائل اجتماعی ایران 1402; 14 (2) :370-343 10.61186/jspi.14.2.343
نورالدین اله‌دادی1 
، جعفر کردزنگنه1 ، ابراهیم میرزایی* 2، فاطمه هلیچی1
، جعفر کردزنگنه1 ، ابراهیم میرزایی* 2، فاطمه هلیچی1
1- گروه جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2- گروه جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ،ebrahimmirzaei@pnu.ac.ir
2- گروه جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ،
چکیده: (1026 مشاهده)
امروزه کمابیش در تمام جوامع پدیدۀ سالمندی مسئله‌ای مهم به شمار می‌رود و مسائل سالمندان و فراگرفتن سیاست‌گذاری‌های بایسته دربارۀ آن‌ها یک نگرانی مشترک جهانی است. از سوی دیگر، احساس یأس و ناامیدی در سالمندان ازجمله مشکلات فراگیر آن‌هاست که افزایش امید سالمندان، سلامت جسمانی و ارتباطات اجتماعی ایشان را تا اندازه زیادی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل تعیین‌کننده‌های اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس یأس و ناامیدی در میان سالمندان شهر اهواز است. در این پژوهش، ۳۷۰ نفر از سالمندان شهر اهواز با به‌کارگیری روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج نشان داد بین تعیین‌کننده‌های اجتماعی و فرهنگی و احساس ناامیدی سالمندان رابطۀ معناداری وجود دارد و ۳۰% از این احساس به‌واسطۀ متغیرهای تعیین‌کنندۀ اجتماعی و فرهنگی تبیین و پیش‌بینی می‌شود. همچنین، حمایت اجتماعی و سرمایۀ اجتماعی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر احساس یأس و سالمندان داشتند. بر این پایه، پرداختن به مسائل و نیازهای سالمندان و دورۀ سالمندی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای توسعه، ضرورتی اجتماعی است. همچنین، بررسی رفتارهای مرتبط با تندرستی و کیفیت زندگی اجتماعی آنان ازجمله احساس یأس و ناامیدی، موضوع مهمی است که نیازمند سیاست‌های علمی، اجتماع‌محور و بنیادی است.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
سلامت
دریافت: 1402/8/30 | پذیرش: 1402/10/29 | انتشار: 1402/11/20
دریافت: 1402/8/30 | پذیرش: 1402/10/29 | انتشار: 1402/11/20
فهرست منابع
1. ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (۱۳۸۰). بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در نواحی روستایی کاشان، نامه علوم اجتماعی، 9(17)، 31-3.
2. ایزدی، صمد؛ جویباری، لیلا؛ بیکی، فریبا و حیدری، حجت (۱۳۹۳). بررسی ارتباط سرمایه فرهنگی با انگیزه ورود به دانشگاه و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان. مجلۀ توسعۀ آموزش در علوم پزشکی، 7(14)، ۱9- ۱۱.
3. بوردیو، پی‌یر (1397). تمایز. ترجمه حسن چاوشیان، تهران: ثالث.
4. بیکر، ترزال (۱۳۷۷). نحوه انجام تحقیقات اجتماعی. ترجمه هوشنگ نایبی، تهران: روش.
5. تاجور، مریم (1392). بهداشت سالمندان. تهران: نسل فردا.
6. تاج‌بخش، کیان (۱۳۸۴). سرمایه اجتماعی اعتماد، دموکراسی و توسعه. ترجمه افشین خاک‌باز و حسن پویان، تهران: شیرازه.
7. توسلی، غلامعباس و موسوی، مرضیه (۱۳۸۴). مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید، نامه علوم اجتماعی، 11(4)، 32-1.
8. پارسا، ناصر (1390). بیماری آلزایمر: معضل پزشکی در قرن بیست و یکم. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 14(2)، 108-100.
9. پاشا، غلامرضا؛ صفرزاده، سحر و مشاک، رؤیا (۱۳۸۶). مقایسه سلامت عمومی و حمایت اجتماعی بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده، فصلنامه خانواده پژوهی، 3(3)، 517-503.
10. جعفری، عیسی؛ حاجلو، نادر؛ فغانی، رامین و خزان، کاظم (1391). رابطه بهزیستی معنوی و سرسختی روان‌شناختی با سلامت روانی سالمندان. تحقیقات علم رفتاری، 10(6)، 443-430.
11. جهان‌بخش، صادق (۱۳۹۴). نگرش زوجین شهر تهران نسبت به فرزندآوری با تأکید بر مؤلفه‌های سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی.
12. چلبی، مسعود و مبارکی، محمد (۱۳۸۴). تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و جرم در سطوح خرد و کلان، مجله جامعه‌شناسی ایران، 6(2)، 43-3.
13. چلبیانلو، غلامرضا؛ گروسی‌فرشی، میرتقی؛ ملکیراد، علی‌اکبر و هاشم‌زاده، علی (1389). مقایسه کارکردهای هیجانی حافظه در بیماران مبتلا به اختلال آلزایمر و تومور. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 13(2)، 54-44.
14. حسناتی، فاطمه؛ جلالی‌پور، ریم؛ لطیفی، محمود؛ گودرز، مجید؛ صالح، مجید و دبیری، سپیده (1391). بررسی مهارت‌های آگاهی واجی دانش آموزان تک‌زبانه فارسی و دوزبانه فارسی عرب‌زبان پایه دوم دبستان شهر اهواز. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 14(1)، 74-68.
15. حسینی‌حاجی‌بکنده، سیداحمد و تقی‌پور، ملیحه (۱۳۸۹). بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار. فصلنامه پژوهش اجتماعی، 3(7)، 158-139.
16. حسینی، حاتم (۱۳۸۳). درآمدی بر جمعیت‌شناسی اقتصادی و اجتماعی و تنظیم خانواده. همدان: دانشگاه بوعلی‌سینا.
17. حسینی، حاتم (۱۳۹۰). گذار جمعیت‌شناختی، پنجره فرصت، پاداش جمعیتی: به‌سوی یک سیاست جمعیتی جدید در ایران. مقاله ارائه‌شده در همایش تحلیل روندهای جمعیتی کشور، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
18. حسینی، سیدامیرحسین؛ علمی، زهرا و شارع‌پور، محمود (۱۳۸۶). رتبه‌بندی سرمایه اجتماعی در مراکز استان‌های کشور. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 7(26)، 84-59.
19. حسینی، میمنت؛ داخته‌هارونی، محبوبه؛ یغمایی، فریده و حمید، علوی‌مجد (۱۳۹۰). بررسی میزان همبستگی حمایت اجتماعی و سلامت سالمندان در مناطق منتخب شهر تهران. نشریه علمی پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، 21(73)، 30-25.
20. حکمت‌پور، داوود؛ جهانی، فرزانه و بهزادی، فاطمه (۱۳۹۳). بررسی کیفیت زندگی زنان سالمند شهر اراک در سال ۱۳۹۲. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، 17(2)، 8-1.
21. خلیلی، فاطمه؛ سام، شیما؛ شریفی‌راد، غلامرضا، حسن‌زاده، اکبر و کاظمی، منیره (۱۳۹۰). بررسی ارتباط حمایت اجتماعی درک شده با سلامت اجتماعی سالمندان شهر اصفهان. مجله تحقیقات نظام سلامت، 7(6)، 1225-1216.
22. حبیبی‌سولا، عقیل؛ نیک‌پور، صغرا؛ صحبت‌راده، رزاق و حقانی، حمید (1386). بررسی کیفیت زندگی سالمندان غرب تهران. پژوهش پرستاری، 2(7): ۳۵-۲۹.
23. خزایی، کامیان (1392). روانشناسی سالمندان و نقش حمایت اجتماعی از آنان: بررسی مسائل سالمندی در ایران و جهان. تهران: آریانا.
24. خیرجو، اسماعیل و حکمتی، ملک (1398). چالش‌های روانی اجتماعی زنان سالمند. سومین کنفرانس بین‌المللی نوآوری و تحقیق در علوم تربیتی، مدیریت و روانشناسی، 19-5.
25. زاهدنژاد، شهلا؛ فاضلی، یاسین؛ رضایی، حسین و حقیقی‌زاده، محمدحسین (1394). ارتباط راهبردهای مقابله‌ای و مذهب‌گرایی با رضایت‌مندی زندگی سالمندان ساکن در سرای سالمندان اهواز. سالمند، 10(4): 38-30.
26. دلپسند، کامل و دیگران (۱۳۹۱). حمایت اجتماعی و جرم: مطالعه تطبیقی جوانان مجرم و عادی شهر ایلام. فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، 1(2)، 120-89.
27. ذاکری‌هامانه، عذرا (۱۳۹۰). بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی: شهر یزد). پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی.
28. راشدی، وحید؛ رضایی، محمد؛ غریب، مسعود و نبوی، سیدحمید (۱۳۹۲). حمایت اجتماعی سالمندان مقایسه سرای سالمندی و خانواده. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 5(2)، 356-351.
29. رستگار خالد؛ امیرمحمدی، میثم و پاک‌باز، سکینه (۱۳۹۲). بررسی رابطه سرمایه فرهنگی جوانان با کیفیت زندگی آنان در شهر تهران. فصلنامه توسعه اجتماعی، 7(5)، 106-77.
30. دبوار، سیمون (1398). کهن‌سالی، ترجمه محمدعلی طوسی، تهران: شباویز.
31. دلاور، علی. (1384). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: نشر رشد.
32. دراهکی، احمد و نوبخت، رضا (1399). بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سالمند ایرانی بر اساس آمارهای رسمی و الزامات سیاستی مبتنی بر پیش‌بینی‌های آینده‌نگرانه جمعیتی. دوماهنامه پایش،19(6): 12-1.
33. دراهکی، احمد و نوبخت، رضا (1399). بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان سالمند ایرانی بر اساس آمارهای رسمی و الزامات سیاستی مبتنی بر پیش‌بینی‌های آینده‌نگرانه جمعیتی. دوماهنامه پایش، 19(6): 12-1.
34. ذکایی، محمدسعید (1390). مطالعات فرهنگی و مطالعات حافظه. مجله مطالعات اجتماعی ایران، 5(3)، 96-70.
35. روزنهان، دیوید ال؛ سلیگمن، مارتین ای پی (1387). آسیب‌شناسی روانی (جلد دوم). ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش.
36. ریاحی، محمداسماعیل؛ علیوردی‌نیا، اکبر و پورحسین، سیده‌زینب (1389). بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و سلامت روان. 10(39)، 121-85.
37. سلیمانی، فاطمه و عادلیان، حمیده (1396). بررسی اثربخشی مداخله مددکاری اجتماعی گروهی مبتنی بر توانمندسازی بر ارتقای کیفیت زندگی زنان سالمند. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 4(13)، 222-187.
38. شیانی، ملیحه و زارع، حنان (1392). بررسی تأثیر برنامه‌های اجتماع‌محور بر رفاه ذهنی سالمندان. فصلنامه پزشکی سالمند، 8(2)، 29-16.
39. صابری‌نوغابی، الهام؛ نجفی، سمانه؛ ابراهیمی، نجمه؛ شبان، حسین؛ غفاری، علی و عباسی، محمدمهدی (1400). تأثیر امید درمانی بر روحیه سالمندان، مجله سالمندشناسی، ۶ (۱): ۵۱-۴۲.
40. عبدی‌زرین، سهراب؛ فرزادمنش، منصوره؛ مسدد، سیدعلی‌اصغر؛ میرجعفری، سیداحمد (1399). مقایسه حمایت اجتماعی و سلامت عمومی بین زنان و مردان سالمند ساکن در خانه سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده. دو فصلنامه روانشناسی فرهنگی، 4(2): 36-19.
41. ضیایی، مریم؛ امیری، شعله؛ جوکار، ساناز (1387). حافظه هیجانی کلامی و تصویری در زنان جوان و سالمند. مجله علوم رفتاری، 2(2)، 164-157.
42. فتحی، الهام (1398). پدیده سالمندی جمعیت در ایران و آینده آن. تهران: مرکز آمار ایران.
43. کار، آلن (۱۳9۶). روانشناسی مثبت. ترجمه مهراد کلانتری، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
44. کریمی، مریم؛ اسماعیلی، معصومه؛ آرین، سیده‌خدیجه (1389). اثربخشی درمان مرور زندگی بر کاهش شدت افسردگی زنان سالمند. مجله سالمندی ایران،5 (16)، 46-40.
45. کوششی، مجید (1387). پویایی ساختار سنی و مسئله گشتاور رشد جمعیت ایران. نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 3(5)، 102-81.
46. نبوی، عبدالحسین و شهریاری، مرضیه (1391). بررسی تأثیر محرک‌های تنش‌زا و حمایت اجتماعی در خانواده بر تعارض خانواده با کار. مجله جامعه‌شناسی ایران، 1(2)، 21-1.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
