شمارۀ جدید فصلنامه (پاییز 1403) منتشر شد
دوره 14، شماره 1 - ( 7-1402 )
جلد 14 شماره 1 صفحات 88-61 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Beheshti S S, Dehghani H, Sedaghat H, Fattahpour E. (2023). Financial corruption; interaction of agents and defective structure. Social Problems of Iran. 14(1), 61-88. doi:10.61186/jspi.14.1.61
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3624-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3624-fa.html
بهشتی سیدصمد، دهقانی حمیده، صداقت حمید، فتاح‌پور ابراهیم. فساد مالی؛ هم‌کنشی عاملان مستعد و ساختارهای معیوب مسائل اجتماعی ایران 1402; 14 (1) :88-61 10.61186/jspi.14.1.61
سیدصمد بهشتی* 
1، حمیده دهقانی2 ، حمید صداقت2 ، ابراهیم فتاح‌پور2
1، حمیده دهقانی2 ، حمید صداقت2 ، ابراهیم فتاح‌پور2
1- گروه علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج ، Sbeheshty@yu.ac.ir
2- گروه علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج
2- گروه علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج
چکیده: (1151 مشاهده)
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی دولت‌ها، فساد اداری شامل اختلاس، تقلب، رانت‌خواری، سوءاستفاده و خیانت در بیت‌المال است. پژوهش حاضر مهم‌ترین دلایل ایجادکنندهٔ این نوع از فساد را با روش نمونه‌گیری هدفمند از طریق مصاحبه با ۸ نفر محکوم به فساد مالی واکاوی کرده است. با بررسی داده‌ها، شرایط و زمینه‌های منجر به فساد مالی با سه مضمون فراگیر «شخصیت‌های فسادآفرین»، «سازمان‌های تبعیض‌آفرین نارسا» و «ساختارهای ناکارآمد فساد» استخراج شده‌اند. طبق یافته‌ها، ساختار و عاملیت در ارتکاب به فساد مالی به صورت شبکه‌ای در هَم‌کُنشی با یکدیگر قرار می‌گیرند؛ به این معنی که سطوح سازمانی و ساختاری و ویژگی‌های شخصیتی عاملان در یک ساختار شبکه‌ای و یک رابطهٔ تشدیدکننده یا ترقیق‌کننده، بسترساز ارتکاب به فساد مالی می‌شوند. بر اساس یافته‌ها می‌توان گفت ابعاد مختلف سازمانی و ساختاری با هم و همین‌طور با دلالت‌های عامل‌گرا با یکدیگر در یک ساختار شبکه‌ای، می‌توانند عاملان مستعد و ساختارهای معیوب را به هم نزدیک‌تر و بستر ارتکاب به فساد را مساعدتر کنند. ساختار و عاملیت دو روی یک سکه‌اند و کنشگران حین کنش متقابل و در اثر تکرار رفتارها، ساخت را بازسازی می‌کنند و افراد هم‌زمان با به‌وجودآوردن جامعه و ساختارهای آن، خود نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
واژه‌های کلیدی: فساد مالی، برهم‌کُنشی، شخصیت‌های فسادآفرین، سازمان‌های تبعیض‌آفرین، ساختارهای ناکارآمد، کهگیلویه و بویراحمد.
فهرست منابع
1. ابریشمی‌راد، محمدامین و اسدی اوجاق، نادر (1400). مهم‌ترین علل قابل‌اجرا نبودن قانون در نظام حقوقی ایران. فصلنامهٔ دانش حقوق عمومی. 11(35)، 144-119.
2. احدی، پرویز؛ غفاریان گلبو، محمد؛ جوان‌پور، عزیز و نوجوان، صمد (1390). بررسی فساد سیاسی و رابطه آن با توسعه سیاسی از منظر جامعه‌شناسی سیاسی. مجله مطالعات جامعه‌شناسی، 10(40)، 146-133.
3. افضلی، عبدالرحمان (1391). فساد اداری و تأثیر آن بر توسعه، علل، پیامدها و راهکارهای برون‌رفت. مجله حقوقی بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، 28، 235-264.
4. بهشتی، سیدصمد و خان‌محمدی، احسان (1399). بررسی وضعیت ادراک از فساد و عوامل مرتبط با آن مطالعهٔ شهروندان شهر سرپل‌ذهاب. مجله جامعه‌شناسی کاربردی، 31(4)، 72-45.
5. توانا، محمدعلی؛ هاشمی‌اصل، سیدیزدان و جریده، سیدجواد (1398). بررسی پدیدهٔ جنگ از منظر ابن خلدون. فصلنامه علمی-پژوهشی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان. 9(2)، 147-171.
6. توحیدفام، محمد و حسینیان امیری، مرضیه (1388). تلفیق کنش و ساختار در اندیشه گیدنز، بوردیو و هابرماس و تأثیر آن بر جامعه‌شناسی جدید: پژوهشنامه علوم سیاسی، 4(3)، 107-79.
7. جعفریه، زهراسادات و طاهرپور کلانتری، حبیب‌اله (1393). شناسایی عوامل مؤثر بر پیشگیری از تمایل بر وقوع تخلفات مالی در سازمان امور مالیاتی کشور: نشریه فرایند مدیریت و توسعه، 2، 19-46.
8. جلائی پور، حمیدرضا و محمدی، جمال (1392). نظریه‌های متأخر جامعه‌شناسی، تهران: نی.
9. حقیقتیان، منصور؛ کریمی زاده، سمیه و نظری، جواد (1391). بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر فساد اداری: مجله جامعه‌شناسی کاربردی، 33، 125- 142.
10. خضری، محمد (1384). تحلیل نهادی فساد اداری: فصلنامه مطالعات راهبردی، 8، 513-530.
11. خیالت دوگراف، پیتر؛ واخنار، پتریک؛ مارافیک، فون (1397). چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی، داود حسینی هاشم‌زاده، محمد فاضلی، جلیل یاری، تهران: آگاه.
12. ربیعی، علی و هاجر، آصف (1391). نقش فرهنگ سازمانی در پیشگیری از بروز فساد اداری: فصلنامه مدیریت دولتی، 4، 45-58.
13. ربیعی، علی (1390). زنده‌باد فساد: جامعه‌شناسی سیاسی فساد در دولت‌های جهان سوم. تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
14. رحمانی، تیمور و اصفهانی، پوریا (1395). بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فساد با تأکید بر فعالیت‌های اقتصادی، مطالعه کشورهای درحال‌توسعه: نشریه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 24 (78)، 227-208.
15. رزآکرمن، سوزان (1390). فساد و دولت، علت‌ها، پیامدها و اصلاح. ترجمه منوچهر صبوری، تهران: پردیس دانش.
16. رفیع‌پور، فرامرز (1388). سرطان اجتماعی فساد. تهران: شرکت سهامی انتشار.
17. رفیع‌پور، فرامرز (1396). توسعه و تضاد، کوششی در جهت تحلیل انقلاب اسلامی و مسائل اجتماعی ایران. تهران: شرکت سهامی انتشار.
18. رهنمود، فرج اله؛ کلانتری، حبیب‌اله و رشیدی، اعظم (1388). شناسایی عوامل مؤثر بر فساد مالی در بین کارکنان دستگاه‌های اجرایی. فصلنامه مدیریت اجرایی، 10، 35-52.
19. زاهدی، شمس‌السادات. محمدنبی، سینا، شهبازی، مهدی (1388). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش فساد اداری (مطالعه موردی در شهرداری تهران). مدیریت فرهنگ سازمانی، 7 (23)، 55-29.
20. شریف‌زادگان، محمدحسین و قانونی، حسین (1395). تحلیل و مفهوم‌سازی نظری تأثیرات دولت رانتی بر عاملیت و ساختار جامعه و اقتصاد شهری در ایران. اقتصاد شهری، 3، 18-1.
21. عابدی‌جعفری، حسن و طاهرپور، حبیب‌الله (1398). شناسایی عوامل فردی مؤثر بر تمایل به فساد اداری در شهرداری تهران. فصلنامهٔ مطالعات رفتار سازمانی، 8، 74-49.
22. عباسپور، مرتضی؛ مقیمی، سیدمحمد؛ جندقی، حسین و خنیفر، حسین (1383). بررسی عوامل سازمانی مؤثر بر فساد اداری دولتی شهرستان شاهرود. دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت دولتی، کارشناسی ارشد مدیریت دولتی.
23. عباس‌زاده واقفی، شیرین‌السادات؛ دلخواه، جلیل و دهکردی، لطف‌الله (1396). شناسایی علل بومی فساد اداری: مورد مطالعه شهرداری تهران. دانش حسابرسی، 17(68)، 23-34.
24. عظیمی، حسین؛ عطافر، علی و شائمی برزکی، علی (1389). بررسی عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر فساد اداری-مالی در سازمان‌های دولتی مراکز استان‌های اصفهان و زنجان. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 4، 129-147.
25. قادری، مهدی. (1388). فساد اداری در ایران؛ تحلیلی جامعه‌شناختی. معرفت، 138، 105-118.
26. کمالی، یحیی (1397). روش‌شناسی تحلیل مضمون و کاربرد آن در مطالعات سیاست‌گذاری عمومی. فصلنامه سیاست‌گذاری عمومی، 4(2)، 208-189.
27. محمدی، جمال و جلائی پور، حمیدرضا (1395). نظریه‌های متأخر جامعه‌شناسی. تهران: نی.
28. منصوری، فردین؛ حسینی‌قمی، مژگان و مصلحتی، حسین (1397). زمینه‌های اجتماعی رواج فساد اقتصادی و اداری: مطالعه موردی دربارهٔ شهرداری‌های مناطق و بانک‌ها در شهر تهران. مجله مسائل اجتماعی ایران، 9، 123-101.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
