شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان 1403) منتشر شد
دوره 14، شماره 2 - ( 8-1402 )
جلد 14 شماره 2 صفحات 127-103 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
SHOJAEI M, tavassoli A, MOUSAVI H. (2023). Developments of urban neighborhoods and childhood experience of mothers and daughters living in Tehra. Social Problems of Iran. 14(2), 103-127. doi:10.61186/jspi.14.2.103
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3618-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3618-fa.html
شجاعی مرجان، توسلی افسانه، موسوی حمیدرضا. تحولات محله‌های شهری و تجربۀ دوران کودکی مادران و دختران ساکن در شهر تهران مسائل اجتماعی ایران 1402; 14 (2) :127-103 10.61186/jspi.14.2.103
مرجان شجاعی1 
، افسانه توسلی* 2، حمیدرضا موسوی3
، افسانه توسلی* 2، حمیدرضا موسوی3
1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
2- دانشگاه الزهرا ،afsaneh_tavassoli@alzahra.ac.ir
3- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
2- دانشگاه الزهرا ،
3- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
چکیده: (1582 مشاهده)
یکی از مسائل اجتماعی نوظهور در جامعۀ ایران، اختلال در فرایند کودکی و جامعه‌پذیری کودکانه است. پیش‌تر، کودکان از طریق تعامل با اعضای خانواده و بعدها با همسالان به‌صورت فعال آموزش‌های لازم را برای حضور در جامعه کسب می‌کردند؛ اما در حال حاضر انزوای ناخواستۀ کودکی و محروم‌شدن آن‌ها از تعامل با همسالان در محله و همسایگی عیان است. بخش عمده‌ای از این مسئله، ریشه در تغییرات در شرایط کالبدی شهر و به‌تبع آن حذف مناسبات همسایگی و محلی دارد. اختلال در فرایند کودکی و جامعه‌پذیری کودکانه، از زمانی آغاز می‌شود که تحولات شهرسازی عملاً میدان تعاملاتی که زمانی محل بازی و کنش‌های متقابل کودکانه بوده را از بین برده است؛ مسئله‌ای که در چند دهۀ گذشته باعث «کودکزدایی از شهر» و رانده‌شدن تدریجی کودکان به پستوی خانه و انزوای ناخواستۀ آنان شده و آشکارا زیست‌جهان کودکی بین دو نسل را متفاوت از یکدیگر ساخته است. با توجه به اهمیت مسئله، تحقیق حاضر با مطالعه‌ای کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی، 30 تجربه از تجربیات کودکی مادران و دختران در 3 محله از محله‌های مناطق 5، 7 و 16 شهر تهران را توصیف کرده است؛ مادران و دخترانی که همۀ آن‌ها کودکی خود را در یک محلۀ مشترک، اما با تجربه‌ای متفاوت گذرانده‌اند. نتایج نشان داد در اثر تغییرات کالبدی و به‌تبع آن دگردیسی در مناسبات اجتماعی، تجربۀ زیستۀ کودکان (دختران) با والدین (مادران) تفاوت بنیادی پیدا کرده است؛ تفاوتی که در تربیت و درنهایت شخصیت متفاوت مادران و دخترانشان پدیدار می‌شود. نتایج همچنین بر این دلالت دارد که برخلاف مادران، دختران نسل جدید (5 تا 12 سال) اغلب منزوی‌اند و سرگرمی‌هایشان بیشتر فردی و انفعالی است.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
امنیت
دریافت: 1402/7/2 | پذیرش: 1402/8/20 | انتشار: 1402/11/20
دریافت: 1402/7/2 | پذیرش: 1402/8/20 | انتشار: 1402/11/20
فهرست منابع
1. ادیب حاج‌باقری، محسن و دیگران (1386). روش‌های تحقیق کیفی. تهران: بشری.
2. بالس، کریستوفر (1380). ذهنیت نسلی، دیدگاهی روان‌کاوانه درباره اختلاف نسل‌ها. ترجمۀ حسین پاینده، مجله ارغنون، 19(3)، 29-1.
3. بهنامی‌فرد، فائزه، بهنامی‌فرد، ندا، براتی مشهدی، بهنام (1401). بررسی ادراک کودکانِ ساکن در محلات قدیم و فرسوده از محله ایدئال؛ مطالعه موردی: محله حصارک بالا در کرج. فصلنامه هنر مدیریت سبز، 1(4)، 55-41
4. توسلی، غلام‌عباس (1381). جامعه‌شناسی شهری. چاپ ششم، تهران، دانشگاه پیام نور.
5. دانشپور، سیدعبدالهادی؛ نقره‌کار، عبدالحمید و سالاری‌پور، علی‌اکبر (1395). مقایسه ارتباط کودک با محله در محله‌های سنتی و جدید، پایان‌نامه کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و صنعت.
6. ربانی، رسول (1385). جامعه‌شناسی شهری. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
7. رضایی، سولماز و برومند، مریم (1390) تعاملات اجتماعی زنان در فضاهای عمومی شهری: وجود آیا عدم وجود در سومین کنفرانس ملی عمران شهری. سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی.
8. زارعی، فاطمه؛ آهنی، سمیه و صالحی، اسماعیل (1396). بررسی محله کودک‌محور در بافت‌های سنتی و جدید با تأکید بر عوامل کیفی، نمونه موردی: سنندج، فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 10(21)، 336-223.
9. سلطان‌زاده، حسین (1362). روند شکل‌گیری شهر و مراکز مذهبی در ایران. تهران: آگاه.
10. سلطان‌زاده، حسین (1365). مقدمه‌ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی. تهران: آبی.
11. شکوئی، حسین (1372). جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر. چاپ دوم، تهران: جهاد دانشگاهی.
12. کهرم، اسماعیل (1383). بازآفرینی باغ‌های سنتی ایرانی با مشارکت مردم محله‌ها. ویژه‌نامه همایش علمی کاربردی توسعه محله‌ای. چشم‌انداز توسعه پایدار تهران، 3 (میراث فرهنگی محله‌ای).
13. لینچ، کوین (1374). سیمای شهر. ترجمه منوچهر مزینی، تهران: دانشگاه تهران.
14. میکانیکی، جواد، آرزومندان، راضیه (1393). تحولات کالبدی فضایی شهرهای ایرانی ـ اسلامی در عصر حاضر. فصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی، 1(2)، 96-83.
15. محسنی، رضاعلی (1389). اولویت‌بندی آسیب‌ها و مسائل شهری در ایران: مطالعه موردی شهر گرگان. پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، 3(3)، 42-23.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
