شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 13، شماره 2 - ( 12-1401 )
جلد 13 شماره 2 صفحات 83-45 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Javaheri F, Oraei N. (2023). Analyzing the social dimensions of the Covid-19 crisis: a systematic review of scientific-research articles (2021-2022). Social Problems of Iran. 13(2), 45-83.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3560-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3560-fa.html
جواهری فاطمه، اورعی نیلوفر. واکاوی ابعاد اجتماعی بحران کووید-19: مرور نظام‌مند مقاله‌های علمی-پژوهشی (1401-1399) مسائل اجتماعی ایران 1401; 13 (2) :83-45
فاطمه جواهری* 
1، نیلوفر اورعی2
1، نیلوفر اورعی2
1- دانشیار جامعه‌شناسی، دانشگاه خوارزمی ، javaheri@khu.ac.ir
2- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه خوارزمی
2- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه خوارزمی
چکیده: (1079 مشاهده)
همه‌گیری کووید-19، کیفیت زندگی افراد و همچنین عملکرد نهادهای جامعه را برای مدت طولانی با مسائل فراوانی مواجه ساخت. پژوهشگران ایرانی دربارۀ آثار و پیامدهای مختلف این رخداد به کاوش پرداخته و بخشی از دستاوردهای خود را در مجلات علمی بازتاب داده‌اند. آگاهی از دستاوردهای مساعی انجام‌شده، ازنظر علمی و کاربردی روشنگر خواهد بود. در این راستا می‌توان دو هدف را متصور شد؛ هدف نخست، شناسایی ویژگی‌های مقالات موجود از حیث مختصات نظری، روش‌شناختی و محتوایی و هدف دوم، شناسایی تأثیرات بحران کرونا بر جامعۀ ایران است.
در تحلیل اطلاعات برگرفته از مقالات منتخب، از مفهوم بحران سیلویا والبی به‌عنوان یک ابزار فکر بهره گرفته شده است. با اتکا به روش مرور نظام‌مند تحقیقات پیشین، 93 مقالۀ مرتبط با این موضوع که در مجلات علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی کشور در بازۀ سال‌های 1399 تا 1401 منتشر شده بود، گزینش و بررسی شد. نتیجۀ تحلیل‌ها حاکی از آن است که بیشتر پژوهش‌ها در سطح خرد و با رویکردی توصیفی (8/39 درصد) و تبیینی-پیامدی (9/ 35 درصد) به مطالعۀ کووید 19 پرداخته‌اند. روان‌شناسی اجتماعی (2/19 درصد) و جامعه‌شناسی دین (1/14 درصد) بیش از حوزه‌های دیگر در مرکز توجه پژوهشگران بوده است. همچنین بیشتر پژوهش‌ها (5/41 درصد) کووید-19 را بحرانی تلقی کرده‌اند که شکل و صورت‌بندی اجتماعی را در برخی حوزه‌ها مانند دین‌داری، سبک‌های زندگی، الگوهای فراغت، مراسم سوگواری و روش‌های آموزش، تغییر داده است. در پایان، پاره‌ای خلأهای پژوهشی مربوط به مطالعۀ ابعاد اجتماعی کووید-19 مطرح شده است.
در تحلیل اطلاعات برگرفته از مقالات منتخب، از مفهوم بحران سیلویا والبی به‌عنوان یک ابزار فکر بهره گرفته شده است. با اتکا به روش مرور نظام‌مند تحقیقات پیشین، 93 مقالۀ مرتبط با این موضوع که در مجلات علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی کشور در بازۀ سال‌های 1399 تا 1401 منتشر شده بود، گزینش و بررسی شد. نتیجۀ تحلیل‌ها حاکی از آن است که بیشتر پژوهش‌ها در سطح خرد و با رویکردی توصیفی (8/39 درصد) و تبیینی-پیامدی (9/ 35 درصد) به مطالعۀ کووید 19 پرداخته‌اند. روان‌شناسی اجتماعی (2/19 درصد) و جامعه‌شناسی دین (1/14 درصد) بیش از حوزه‌های دیگر در مرکز توجه پژوهشگران بوده است. همچنین بیشتر پژوهش‌ها (5/41 درصد) کووید-19 را بحرانی تلقی کرده‌اند که شکل و صورت‌بندی اجتماعی را در برخی حوزه‌ها مانند دین‌داری، سبک‌های زندگی، الگوهای فراغت، مراسم سوگواری و روش‌های آموزش، تغییر داده است. در پایان، پاره‌ای خلأهای پژوهشی مربوط به مطالعۀ ابعاد اجتماعی کووید-19 مطرح شده است.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1401/11/1 | پذیرش: 1401/12/5 | انتشار: 1402/2/16
دریافت: 1401/11/1 | پذیرش: 1401/12/5 | انتشار: 1402/2/16
فهرست منابع
1. باقری‌شیخانگفشه، فرزین و فتحی‌آشتیانی، علی (1401). «پیامدهای روانی-اجتماعی دوران پساکروناویروس 2019 (کووید-19) مطالعه مروری نظام‌مند». پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، دورهٔ 13، شمارهٔ 3: 72-53.
2. پورشهری، عرفان؛ داستانی، میثم؛ خوشخو، متینه؛ شرقی، امیرحسین؛ یعقوبی، سعید و صادق‌مقدم، لیال (1401). «عوامل مؤثر بر پذیرش یا عدم پذیرش واکسیناسیون کووید-19: یک مطالعه مرور نظام‌مند». مجله تحقیقات سلامت در جامعه، دانشکدهٔ بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دورهٔ 8، شمارهٔ 1: 109-93.
3. تقوایی‌یزدی، مریم و افراطی، مریم (1401). «جهش در عرصه آموزش مجازی و تبدیل تهدید کرونا به فرصت: یک مرور نظام‌مند». رویکردهای پژوهشی نو در علوم مدیریت، شمارهٔ 31: 338-331.
4. کوزر، لوییس (1370). زندگی و اندیشهٔ بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمهٔ محسن ثلاثی، تهران: علمی.
5. مهری‌چمبلی، سایه و حبیبی، سمیه (1398). تاریخچه بیماری‌های واگیردار از وبا تا کرونا، تهران: عطران.
6. میرصالحیان، اکبر و دالوند، مصیب (1397). «تاریخچه بیماری‌های عفونی باکتریایی شایع در ایران». مجله میکروب‌شناسی ایران، سال 12، شماره 4: 238-231.
7. هابرماس، یورگن و آگامبن، استگنگا (1399). کرونا فلسفه: تأملاتی در باب علم، بحران و زیست‌سیاست. ترجمهٔ علیرضا منجمی، حمیدرضا نمازی، تهران: نارون دانش.
8. هاروارد، استیگ (1399). رسانه‌ای شدن و فرهنگ جامعه. ترجمهٔ محمد مهدی‌زاده و همکاران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
9. هاروی، دیوید (1399). بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال. ترجمهٔ مریم وحدتی، تهران: افکار.
10. Akgün Ali E., Byren John & Keskin Halit (2007). Organizational Intelligence: A Structuration View. Journal of Organizational Change Management, Vol: 20. No: 3. P: 272 - 289. [DOI:10.1108/09534810710740137]
11. Al Houran Mohammad Abdel Karim (2021). Covid-19 and the Social Construction of Reality in Jordan. Comperative Sociology, Vol: 20, P: 718-740. [DOI:10.1163/15691330-bja10045]
12. Ameri F, Dastani M, Sabahi A, Hooshangi F, Rahimkarimi M, Rajabi E, Yaghooby P. (2022). The Role of E-Health Literacy in Preventive Behaviors for COVID-19: A Systematic Review. Journal of Health Literacy. Vol: 6. No: 4. P: 88-97.
13. Ballani Daniela and Vignoli (2022). COVID-19 and relationship quality: Emotional, paid work and organizational spheres. Vienna Yearbook of Population Research, Vol. 20, And P: 195-221. [DOI:10.1553/populationyearbook2022.res1.5]
14. Beck Ulrich (1992) Risk Society: Towards a New Modernity, University of Munich, Germany.
15. Boin Arjen (2009). The new world of crises and crisis managemant: Implcations for polcymaking & research. Review of Policy Research, Vol: 26.No: 4. P: 367-377. [DOI:10.1111/j.1541-1338.2009.00389.x]
16. Canyon Deon (2020). Definition inCrisis Management and Crisis Leadership. Security Nexus Research, the U.S. Indo-Pacific Command, the U.S. Department of Defense, or the U.S. government.P: 1-10.
17. Curran Dean (2022). COVID-19, World Risk Society, and the Transformation of the State. Part of the Critical Studies in Risk and Uncertainty book series (CRSTRU). [DOI:10.1007/978-3-030-95167-2_10]
18. Degerman Dan (2020). The Political is Medical Now: COVID-19, Medicalization and Political Theory. Theory & Event, Vol: 23, No: 4. P: 61-75. https://muse.jhu.edu/article/775403.
19. Hamdani S., Fuadi M., (2020). The Influence of Social Communication during Covid-19 Pandemic. Asian Social Science and Humanitties research Journal, Vol: 2, No: 2, P: 85 - 95.
https://doi.org/10.37698/ashrej.v2i2.35 [DOI:10.37698/ashrej.v2i2.35.]
20. Jacobi Justin Christopher, Cowden Richard G. and Vaidyanathan Brandon (2022). Associations of Changes in Religiosity with Flourishing During the COVID-19 Pandemic: A Study of Faith Communities in the United States. Positive Psychology, Vol: 13, P: 1-6 [DOI:10.3389/fpsyg.2022.805785]
21. Khan Khalid S. Kunz Regina & Antes Gerd (2003). Five steps to conducting a systematic review. Journal of the Royal Society of Medicine, Vol: 96. P: 118-121. [DOI:10.1177/014107680309600304]
22. Mansoor Mahnaz (2021). Citizens' trust in government as a function of good governance and government agency's provision of quality information on social media during COVID-19 Government Information Quarterly, Vol: 38, No: 4. [DOI:10.1016/j.giq.2021.101597]
23. Mills Doug (2020). Trump Defends Using 'Chinese Virus' Label, Ignoring Growing Criticism, The New Yourk Times. https://www.nytimes.com/2020/03/18/us/politics/china-virus.html
24. Min Jungwon (2020). Does social trust slow down or speed up the transmission of COVID-19? Frontiers in Psychology, www.frontiersin.org. [DOI:10.1371/journal.pone.0244273]
25. Park I., Lee J. Lee C., Chung W. (2021). Changes in consumption patterns during the COVID-19 pandemic: Analyzing the revenge spending motivations of different emotional groups. Journal of Retailing and Consumer Services. No: 65, P: 1-16. [DOI:10.1016/j.jretconser.2021.102874]
26. Parsons, S., and Wiggins, R.D. (2020). Trust in government and others during the COVID-19 pandemic - Initial findings from the COVID-19 Survey in Five National Longitudinal Studies. London: UCL Centre for Longitudinal Studies.
27. Uddin, M., & Uddin, B. (2021). The impact of Covid-19 on students' mental health. Journal of Social, Humanity, and Education, Vol: 1. No: 3, P: 185-196. [DOI:10.35912/jshe.v1i3.525]
28. Walby Sylvia (2022). Crisis and society: developing the theory of crisis in the context of COVID-19. Global Discourse, Vol: 12. No: 3-4. P: 498-516. https://who.int covid19/ 6 Mrch 2023. [DOI:10.1332/204378921X16348228772103]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
