شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 13، شماره 2 - ( 12-1401 )
جلد 13 شماره 2 صفحات 260-239 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Karimi A, Ghaderi S, Hemmati B. (2023). Study of administrative corruption and its contexts in Tehran Municipality and presenting an exploratory model. Social Problems of Iran. 13(2), 239-260.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3548-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3548-fa.html
کریمی علی رضا، قادری صلاح الدین، همتی بهزاد. مطالعۀ فساد اداری و محورهای آن در شهرداری تهران با ارائۀ مدل اکتشافی مسائل اجتماعی ایران 1401; 13 (2) :260-239
علی رضا کریمی* 
1، صلاح الدین قادری2 ، بهزاد همتی3
1، صلاح الدین قادری2 ، بهزاد همتی3
1- دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی ، alireza.karimi@khu.ac.ir
2- دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی
3- دکتری جامعه‌شناسی و پژوهشگر جهاد دانشگاهی
2- دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی
3- دکتری جامعه‌شناسی و پژوهشگر جهاد دانشگاهی
چکیده: (1222 مشاهده)
بررسی و شناخت علل پدیدآورندۀ فساد، فرآیندهای سازمانی و کنش‌های اجتماعی موجدۀ آن، شاخص‌ها و پیامدهای فساد و راه‌های مقابله با این پدیده در عرصۀ اداری، ضرورتی جدی و انکارناپذیر است. در سطح شهرداری‌ها نیز فساد به‌عنوان یکی از مسائل مهم مدیریت شهری شناخته می‌شود؛ ازاین‌رو هدف از انجام این پژوهش، دست‌یابی به مدلی برای تبیین محمل‌های بروز فساد اداری در شهرداری تهران است. بر این اساس با رویکرد استقرایی و به روش گراندد تئوری و با ابزار مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته به بررسی پدیدۀ پیش‌گفته پرداخته شد. در این راستا با 30 نفر از مدیران و متخصصان موضوع فساد اداری مصاحبه صورت گرفت و بعد از انجام فرآیندهای کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، 12 مقولۀ اصلی و 44 محور بروز فساد اداری در شهرداری تهران شناسایی و درنهایت مدل پارادایمی، شرایط علّی، شرایط مداخله‌گر و شرایط زمینه‌ای بروز فساد اداری در شهرداری تهران تبیین شد.
محمل‌های فساد در دو سطح یعنی ساختار سازمانی و محیط سازمانی و کنشگری بوروکراتیک قابل‌بررسی‌اند. محمل‌ها و محورهای زمینه‌ساز بروز فساد اداری در شهرداری، همگی حول محور مفهومی کلی‌تر یعنی «ساختار سازمانی فسادخیز» (که بستر مناسب را برای بروز این زمینه‌ها ایجاد کرده است) گرد هم می‌آیند. ساختار سازمانی فسادخیز درنهایت نوعی فرهنگ فساد در شهرداری تهران را پدید آورده که نتیجۀ آن بازتولید فساد در بستر سازمانی شهرداری تهران است.
محمل‌های فساد در دو سطح یعنی ساختار سازمانی و محیط سازمانی و کنشگری بوروکراتیک قابل‌بررسی‌اند. محمل‌ها و محورهای زمینه‌ساز بروز فساد اداری در شهرداری، همگی حول محور مفهومی کلی‌تر یعنی «ساختار سازمانی فسادخیز» (که بستر مناسب را برای بروز این زمینه‌ها ایجاد کرده است) گرد هم می‌آیند. ساختار سازمانی فسادخیز درنهایت نوعی فرهنگ فساد در شهرداری تهران را پدید آورده که نتیجۀ آن بازتولید فساد در بستر سازمانی شهرداری تهران است.
واژه‌های کلیدی: فساد اداری، گراندد تئوری، محمل‌های بروز فساد، ساختار سازمانی فسادخیز، شهرداری تهران.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1401/9/25 | پذیرش: 1401/11/23 | انتشار: 1401/12/22
دریافت: 1401/9/25 | پذیرش: 1401/11/23 | انتشار: 1401/12/22
فهرست منابع
1. استراوس، آنسلم و کربین، جولیت (1390). مبانی پژوهش کیفی؛ فنون و مراحل تولید نظریـهٔ زمینه‌ای. ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نی.
2. پرورام، رضا و مردانی، محمدرضا (1399). تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت بر مقابله با فساد اداری (مورد مطالعه: شهرداری منطقۀ 21). منابع و سرمایۀ انسانی، دوره 1، شماره 1: ۹۱ - ۶۱.
3. حقیقتیان، منصور؛ دوله، معصومه؛ طعیمه‌پور، ایمان و دوله، فاطمه (1395). رابطه بین تعهد سازمانی و گرایش به فساد اداری بین کارکنان شهرداری تهران. فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 16، شماره ۶۱: ۷۶-۴۷.
4. فردوسی‌پور، امیره (1393). شناسایی منافذ فساد اداری در ایران (مورد مطالعه: شهرداری تهران). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده مدیریت و اقتصاد.
5. دوگراف، خیالت؛ واخنار، پیتر و فون مارافیک، پتریک (1394). چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژیرالساداتی و دیگران، تهران: آگاه.
6. رابرتسون، یان (1374). درآمدی بر جامعه (با تأکید بر نظریه‌های کارکردگرایی، ستیز و کنش متقابل نمادین). ترجمه حسین بهروان، مشهد: آستان قدس رضوی.
7. رابینگتون، ارل و واینبرگ، مارتین (1382). رویکردهای نطری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی. ترجمه رحمت‌الله صدیق سروستانی، تهران: دانشگاه تهران.
8. رفیع‌پور، فرامرز (1386). سرطان اجتماعی فساد. تهران: شرکت سهامی‌انتشار.
9. زاهدی، شمس‌السادات؛ محمدنبی، سینا و شهبازی، مهدی (1395). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش فساد اداری (مطالعه موردی در شهرداری تهران). فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 7، شماره 20: 55-29.
10. عابدی‌جعفری، حسن؛ طاهرپور‌کلانتری، حبیب‌الله؛ زرندی، سعید و آقازاده ده‌ده، فتاح (1398). شناسایی عوامل فردی مؤثر بر تمایل به فساد اداری در شهرداری تهران. مجله مطالعات رفتار سازمانی، سال 8، شماره 1 (پیاپی 29): 49-74.
11. عباس‌زاده واقفی، شیرین‌السادات؛ دلخواه، جلیل و فروزنده دهکردی، لطف‌الله (1396). شناسایی علل بومی بروز فساد اداری: مورد مطالعه شهرداری تهران. دانش حسابرسی، سال 17، شماره 68: 40-5.
12. کوزر، لوییس و روزنبرگ، برنارد (1385). نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناسی. ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نی.
13. فیض‌آبادی، حوریه و علائی، سعید (1397). تأثیر شفافیت سازمانی بر کاهش فساد اداری با تأثیرات متقابل اعتماد سازمانی در مراکز درمانی شهرداری تهران. فصلنامه مدیریت بهداشت و درمان، دوره 9، شماره 3: 53-47.
14. محمدی، مهدی؛ رفیعی، حسن؛ موسوی، میرطاهر و حسین‌زاده، سمانه (1395). ادراک فساد و احساس عدالت اجتماعی. مسائل اجتماعی ایران، سال 7، شماره 1: 144-125.
15. هانتینگتون، ساموئل (1382). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: علم.
16. Andersen, T.B., Bentzen, J., Dalgaard, C.J., & Selaya, P. (2011). Does the Internet reducecorruption? Evidence from US states and across countries. The World Bank Economic Review, 25(3), 387-417. [DOI:10.1093/wber/lhr025]
17. Beekman, G., Bulte, E., & Nillesen, E. (2014). Corruption, investments and contributions topublic goods: experimental evidence from rural Liberia. Journal of Public Economics, 115, 37-47. [DOI:10.1016/j.jpubeco.2014.04.004]
18. Brown, A. (1995). Organizational culture, London: Pitman pulishing, 14-21.
19. Dong, B., & Torgler, B. (2011). Democracy, property rights, income equality, and corruption. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1756816. [DOI:10.2139/ssrn.1756816]
20. Hirchi, T. (1969). Causes of Delinquency. Berkely, University of California Press, Journal of Review International the Criminology, 38(2), 139- 797.
21. Pellegrini, L., & Gerlagh, R. (2004). Corruption's effect on growth and its transmission channels. Kyklos, 57(3), 429-456. [DOI:10.1111/j.0023-5962.2004.00261.x]
22. Liu, X. (2016). Corruption culture and corporate misconduct. Journal of Financial Economics, 122(2), 307-327. [DOI:10.1016/j.jfineco.2016.06.005]
23. Rivas, M. F. (2012). An experiment on corruption and gender. Bulletin of Economic Research, 65(1), 10-42. [DOI:10.1111/j.1467-8586.2012.00450.x]
24. Seligson, M. A. (2006). The measurement and impact of corruption victimizat ion: survey evidence from Latin America. World Development, 34(2), 381-404. [DOI:10.1016/j.worlddev.2005.03.012]
25. Scott, J. C. (2002). Comparative Political corruption. New Jersey: Prentice Hall, Inc.
26. Montinola, G.R., & Jackman, R.W. (2002). Sources of corruption: a cross-country study. British Journal of Political Science, 32(1), 147-170. [DOI:10.1017/S0007123402000066]
27. Pellegrini, L., & Gerlagh, R. (2004). Corruption's effect on growth and its transmission channels. Kyklos, 57 (3), 429-456. [DOI:10.1111/j.0023-5962.2004.00261.x]
28. Tanzi, V. (2001). Corruption Around the Word: Causes, Consequences, Scope, and cures. IMF working paper.
29. Treisman, D. (2000). The causes of corruption: a cross-national study. Journal of Public Economics, 76(3), 399-457 [DOI:10.1016/S0047-2727(99)00092-4]
30. Treisman, D. (2020). Economic Development and Democracy: Predispositions and Triggers, Department of Political Science, University of California, Los Angeles, California 90095-1472. Journal of Economic Perspectivesthis link is disabled, 2019, 33(4), 100-127.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
