شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 12، شماره 2 - ( 12-1400 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 220-201 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Firouzjaeian A A, Mahmoudian M. (2022). Systemic Review of Scientific Studies on Administrative Corruption in Iran. Social Problems of Iran. 12(2), 201-220.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3246-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3246-fa.html
فیروزجائیان علی اصغر، محمودیان معصومه. مرور نظام‌مند مطالعات علمی انجام‌شده در حوزۀ فساد اداری در ایران مسائل اجتماعی ایران 1400; 12 (2) :220-201
1- دانشیار دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران ، a.firozjayan@umz.ac.ir
2- دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران
2- دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران
چکیده: (1456 مشاهده)
اگرچه «فساد» پدیدۀ نوینی نیست و قدمتی به‌اندازۀ سرگذشت اجتماعات انسانی دارد، اما بدنۀ اصلی دانش و ادبیات پژوهشی موجود دربارۀ آن، در سه دهۀ گذشته پدید آمده و گسترش یافته است. فساد به‌مثابۀ موضوعی بین‌حوزه‌ای، در رشته‌های مختلفی چون اقتصاد، حقوق، مدیریت، علوم سیاسی، علوم اجتماعی و روانشناسی مورد مطالعه قرار گرفته است. این نوشتار تلاش می‌کند با مرور نظام‌مندِ پژوهش‌های برگزیده، شناختی دانشوارانه از فساد اداری در ایران به دست دهد و شکاف تحقیقاتی در این گستره را آشکار کند. در این راستا، نمونه‌ای دربرگیرندۀ 29 پژوهش منتخب بر پایۀ معیارهای شکلی، روشی و محتوایی انتخاب و بررسی شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، حجم مطالعات انجام‌شده در حوزۀ مدیریت (41درصد) و حوزۀ اقتصاد (24درصد) بیشتر از دیگر حوزه‌ها است که روشن می‌کند پدیدۀ فساد بیشتر به‌عنوان نشانه‌ای از اِشکال در مدیریت دولت و یا پدیده‌ای مؤثر بر متغیرهای اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است و نه به‌مثابۀ مسئله‌ای اجتماعی. مطالعات پیش‌گفته بیشتر با روش و تکنیک‌های تحلیل کمّی صورت گرفته و با وجود ضعف در شناخت علل فساد در جامعه، تنها 7درصد از پژوهش‌ها در جستجوی چرایی رخداد فساد بوده‌اند. هرچند در این مطالعات پیشنهادهایی متنوع و در سه سطح بین‌الملل، ملّی و سازمانی ارائه شده است؛ درعین‌حال با توجه به پیچیده‌بودن مفهوم فساد، لازم است به لحاظ روشی و نظری مطالعاتی ترکیبی در این گستره انجام پذیرد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
امنیت
دریافت: 1399/6/6 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1400/12/10
دریافت: 1399/6/6 | پذیرش: 1400/8/11 | انتشار: 1400/12/10
فهرست منابع
1. آکرمن، سوزان (2010). اقتصاد نهادی فساد. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی. (1394). تهران: نشر آگاه.
2. آندریک، کریستوفر. (2009). فساد اقتصادی در جهان، مروری بر تحقیقات معاصر. ترجمه موسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد (1388). تهران: انتشارات مؤسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد.
3. ابوالحسنی، سیدرحیم. (1386). فساد سیاسی ازنظر برخی متفکران مسلمان. فصلنامه سیاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 37.
4. ازکیا، مصطفی. (1385) فراتحلیل مطالعات رضایت شغلی در سازمان‌های آموزشی/ بررسی و ترکیب نتایج پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد. مطالعات جامعه‌شناختی، 27. صفحه 26-1.
5. آقابابایی، حسین. (1386) راهبردهای جدید سیاست جنایی در مبارزه با فساد با تأکید بر جرائم ارتشا و اختلاس. نامه مفید، شماره 61. صفحه 136-119.
6. الوانی، سیدمهدی؛ زرندی، سعید؛ عرب‌سرخی، ابوذر. (1389). مؤلفه‌های تدوین استراتژی ملّی مبارزه با فساد جمهوری اسلامی ایران. نشریه مدیریت دولتی، شماره 2 (4). صفحه 22-3.
7. افشاری. اسماعیل. (1373). بررسی راهکارهای جلوگیری از فساد مالی ناشی از پورسانت در معاملات توسط مدیران. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران).
8. آتشک‌ممان. محمد. (1394). ارائۀ مدلی برای تبیین فساد در مدارس دولتی ایران. تز دکترا. دانشگاه شهید بهشتی.
9. الیاسی. علیرضا. (1392). بررسی رابطه بین عدالت سازمانی ادراک‌شده کارکنان و کاهش فساد اداری: مطالعه موردی اداره کل امور مالیاتی شمال تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
10. آقایی‌نژاد. حمید. (1390). سازوکارهای پیشگیری از فساد اداری در پرتو حکمرانی مطلوب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد واحد نراق.
11. بلیکی، نورمن. (2009). طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان. (1391)، تهران: نشر نی.
12. توکلی. عبدالله. (1391). طراحی شاخص‌های ملّی سنجش فساد اداری در ایران. تز دکترا. دانشگاه تهران.
13. حسینی هاشم‌زاده، داود. (2010). مفهوم‌شناسی، تعاریف و گونه‌شناسی فساد. صص. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی (1394). تهران: نشر آگاه.
14. حیدری، حسین؛ جهانگیرزاده، جواد؛ سعیدپور، لسیان (1394). تأثیر اندازه دولت و دموکراسی بر فساد کشورهای عضو اپک. مجلس و راهبرد. دوره 22، 81. صفحه 187 - 212
15. حقیقیان، منصور؛ کریمی‌زاده، سمیه؛ نظری، جواد (1391). بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر فساد اداری. مورد مطالعه: سازمان‌های اداری شهر یزد. جامعه‌شناسی کاربردی. دوره 23. شماره 48 (4). صفحه 125 - 142
16. حق‌شناس. محمد. (1392). مطالعه تطبیقی سیاست‌های مبارزه با فساد اداری در جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و پاکستان و ارائۀ الگوی مطلوب. (تز دکترای دانشگاه تهران).
17. حسین‌مردی. هانیه. (1390). تأثیر جنسیت بر فساد مالی در کشورهای منتخب جهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه مازندران.
18. خداداد حسینی، سیدحمید؛ فرهادی‌نژاد، محسن. (1380). بررسی فساد اداری و روش‌های کنترل آن. مدرس. دوره 5 (1)، 37 -53.
19. خلیلی‌پاچی. عارف. (1394). تحلیل قانون ارتقای سلامت اداری و مقابله با فساد مصوب 1390 از منظر جرم‌شناسی پیشگیری. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران).
20. خورسند آسیابر. حمید. (1392). مطالعه و بررسی رابطه بین شاخص‌های توسعه انسانی و فساد اداری در کشورهای منتخب طی سال‌های 2010 تا 2012. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
21. دوزارت، فرانک. (2010) فساد و مبارزه با آن در جوامع منشوری. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی. (1394). تهران: نشر آگاه.
22. دوگراف، خیالت؛ واخنار، پیتر؛ هاندربام، میشل. (2010) ساخت فساد. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی. (1394). تهران: نشر آگاه.
23. دانایی‌فرد، حسن (1383). استراتژی مبارزه با فساد: آیا فناوری اطلاعات فساد اداری را کاهش می‌دهد؟ فصلنامه مدرس علوم انسانی. 9 (2). صفحه 101 - 117.
24. راغفر، حسین (1388). دولت، فساد و فرصت‌های اجتماعی. تهران: انتشارات نقش و نگار.
25. روبنستاین، ویلیام. د.؛ فون مارافیک، پتریک. (2010). ماکس وبر، بوروکراسی و فساد. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی (1394). تهران: نشر آگاه.
26. ربیعی، علی (1383). زنده‌باد فساد. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد.
27. رفیع‌پور، فرامرز (1388). سرطان اجتماعی فساد، تهران: شرکت سهامی انتشار.
28. سلیمی، غلامرضا؛ پورعزت، علی‌اصغر (1389). بررسی تأثیر رابطه ادراک بی‌عدالتی در سازمان بر گسترش میل به فساد اداری. اندیشه مدیریت راهبردی، دوره 4 شماره 1. صفحه 131 - 159
29. سردارنیا، خلیل‌الله. (1386). تبیین ساختارگرای سیاسی-اقتصادی از فساد اقتصادی در ایران-پهلوی دوم، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 6. صفحه 33 - 58
30. ساعی، علی (1392). روش پژوهش تطبیقی؛ با رویکرد تحلیل کمّی، تاریخی و فازی. تهران: انتشارات آگه.
31. شقاقی شهری. وحید. (1388). بررسی اثرات فساد مالی بر رشد اقتصادی و نابرابری درآمدی. تز دکترا. دانشگاه تربیت مدرس تهران.
32. صادقی، حسین؛ عصاری، عباس؛ شقاقی شهری، وحید (1388). اندازه‌گیری فساد مالی در ایران با استفاده از منطق فازی (رویکرد اقتصادی). پژوهشنامه اقتصادی. دوره 10، شماره 4. صفحه 139 - 174
33. صیادزاده. علی. (1390). بررسی فساد و سرمایه اجتماعی در الگوهای رشد: یک مطالعه بین کشوری. تز دکترا. دانشگاه مازندران.
34. عبداللهی‌نژاد، علیرضا؛ افخمی، حسین (1391). ارتباطات سیاسی در ایران: فراتحلیل مقالات علمی موجود. جستارهای سیاسی معاصر، سال سوم، 1، صفحه 95 - 113.
35. عباسی، مهدی و سراج‌زاده، سیدحسین (1394). مسائل روش‌شناختی در مرور نظام‌مند همراه با ارزیابی مقالات ایرانی مبتنی بر این روش، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، دورۀ نهم، شمارۀ 3، صفحه 132-160
36. عظیمی، حسین؛ عطافر، علی؛ شائمی‌برزکی، علی (1389). بررسی عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر فساد اداری-مالی در سازمان‌های دولتی مراکز استان‌های اصفهان و زنجان. اندیشه راهبردی، دوره 4، شماره 2. صفحه 1 - 147
37. عسگری‌منش. حامد. (1391). مقایسه اثر فساد مالی بر توسعه مالی در کشورهای عضو OPEC و کشورهای OECD. تز دکترا. دانشگاه تربیت مدرس.
38. فاضلی، محمد؛ جلیلی‌کناری، محدثه (1391). تبیین سطح فساد: بررسی تطبیقی اثر حاکمیت و حکمرانی خوب. راهبرد اجتماعی و فرهنگی، شماره 2 (5) صفحه 7 - 40
39. فرهادی‌نژاد، محسن. (1379). بررسی علل فساد اداری و شیوه‌های کنترل آن ازنظر مدیران استان خراسان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
40. کایدن، ای. جرالد. (2010) دیباچه. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی (1394). تهران: نشر آگاه.
41. مرزبان، حسین؛ حسین‌پور، حمیدرضا (1391). فساد و بار مقرراتی بخش عمومی. تحقیقات اقتصادی. شماره 99، صفحه 135 - 156
42. مختارزاده. خدیجه. (1394). طراحی و تبیین مدل سیاست‌گذاری مبارزه با فساد اداری در افغانستان. تز دکترا. دانشگاه تهران.
43. محبی‌نژاد. آزاده. (1390). طراحی ساختار سازمانی مناسب در جهت کاهش فساد اداری در سازمان‌های اداری: مطالعه موردی بانک ملی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور تهران.
44. معینی. منصوره. (1391). بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر فساد اداری. مورد مطالعه: دانشگاه علامه طباطبایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
45. محسنی، منوچهر (1386). جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی. تهران: انتشارات طهوری.
46. نجفپور. شعبان. (1393). تحلیل وضعیت رسانه در سیاست‌گذاری مبارزه با فساد در جمهوری اسلامی ایران. مبتنی بر نظام درستکاری. تز دکترا. دانشگاه تهران.
47. هیلر، پترا (2010). درک فساد: با استفاده از نظریه نظام‌ها. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی. (1394). تهران: نشر آگاه.
48. هیوود، پل. (2014). فساد سیاسی. ترجمه محمد طاهری؛ قاسم بنی‌هاشم؛ پرویز دلیرپور. (1381). تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
49. هوبرتس، لئو دبلیو. جی. سی. (2010). رویکرد چندگانه به پژوهش‌های فساد: به سوی یک چهارچوب چندسطحی جامع برای مطالعه و علت‌شناسی فساد. در: خیالف دوگراف؛ پیتر واخنار؛ پتریک فون مارافیک. چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه هانیه هژبرالساداتی؛ داود حسینی هاشم‌زاده؛ جلیل یاری؛ محمد فاضلی. (1394). تهران: نشر آگاه.
50. Ackerman, S. (2006). International handbook on the economics of corruption. Edward Elgar publishing limited.
51. Bader, F., Patrick, v. M., Guy, P., & Michael, T. (2013). Corruption, method choice, and constraints-exploring methodological pluralism in corruption research. (Dys-)Functionalities of Corruption: 7, 13-32. https://DOI 10.1007/s12286-013-0154-9 [DOI:10.1007/s12286-013-0154-9]
52. Denscombe. M. (2017). The Good Research Guide For small-scale social research projects Fifth edition, Library of Congress Cataloging-in-Publication DataCIP data applied
53. Grant, M. J., & Booth, A. (2009). A typology of reviews: an analysis of 14 review types and associated methodologies. Health information & libraries journal, 26(2), 91-108. http://dx.doi.org/10.1111/j.1471-1842.2009.00848.x [DOI:10.1111/j.1471-1842.2009.00848.x]
54. Senior, I. (2006). Corruption- the world's big c. cases, causes, consequences, cures. Publisher; The Institute of economic affairs. [DOI:10.2139/ssrn.918474]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
