شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان ۱۴۰۳) منتشر شد
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۸ )
جلد ۱۰ شماره ۱ صفحات ۱۲۳-۱۰۱ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Saboktakin rizi G, Sadidpour S S. (2019). A Study on Iranian Cultural Identity and Its transformations from the Perspective of the Scholars and People,
in the Past Half Century. Social Problems of Iran. 10(1), 101-123.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html
سبکتکین ریزی قربانعلی، سدیدپور سمانه سادات. هویت ایرانی از دیدگاه صاحب‌نظران و مردم مسائل اجتماعی ایران ۱۳۹۸; ۱۰ (۱) :۱۲۳-۱۰۱
۱- استادیار دانشگاه خوارزمی
۲- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی ،sama.sadid@gmail.com
۲- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی ،
چکیده: (۱۹۶۷ مشاهده)
نویسندگان این مقاله تلاش دارند با بهره گیری از روش تحلیل اسنادی به مطالعه خلقیات یا صفات اخلاقی- فرهنگی شایع ایرانیان طی نیم قرن گذشته بپردازند. این پژوهش از سوی نظریه‌های هویت و تغییرفرهنگی پشتیبانی می‌شود. جامعۀ آماری متشکل از برخی اسناد و منابع تاریخی منعکس کننده خلقیات ایرانیان و اظهارنظر‌های مردم در فضای مجازی است. تحلیل داده‌ها از طریق راهبرد تکرار مداوم صورت گرفته است تا اشباع مفاهیم حاصل شود. پژوهش با این فرض آغاز شد که به نظر می‌رسد ایرانیان با ویژگی‌هایی شناخته یا معرفی شده‌اند که در بیشتر موارد محصول مطالعۀ علمی نبوده است. بنابراین نمی‌توان از یک هویت فرهنگی پایدار تحت عنوان خلقیات ایرانی نام برد. این مطالعه نشان داد که مردم و صاحب‌نظران در مورد هویت فرهنگی ایرانی توافق نظر کامل ندارند. اطلاعات بدست آمده براین امر دلالت دارد که در دنیای معاصر یک فرد ایرانی مدرن، بمراتب تقدیرگراتر و منزوی‌تر از گذشته است، آنها از کاهلی و از قضاوت بدون اندیشه بیزارند، به کثرت‌گرایی قومی و برجسته کردن تفاوت هویتهای فرهنگی اقوام وحفظ مرز‌های جداکنندۀ گرو‌های قومی اهمیت می‌دهند.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1397/7/17 | پذیرش: 1398/4/11 | انتشار: 1398/6/10
دریافت: 1397/7/17 | پذیرش: 1398/4/11 | انتشار: 1398/6/10
فهرست منابع
۱. اشرف، احمد (۱۳۹۵) هویت ایرانی، ترجمة حمید احمدی. تهران: نی.
۲. افتخاری، اصغر، علیرضا اسدی، و ابراهیم نزهت (۱۳۹۳) «ناسیونالیسم و هویت ملی در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای» پژوهشنامة انقلاب اسلامی، دورة چهارم، شمارة ۱۱: ۱۹-۴۳.
۳. اکبری، حسین (۱۳۹۶) «رابطة مصرف رسانه‌‌های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان» دوفصلنامة رسانه و فرهنگ، سال هفتم، شمارة ۲: ۱-۲۲.
۴. ایزدی، علی محمد (۱۳۸۲) «چرا عقب مانده ایم؟»، تهران: علم.
۵. باقری دولت‌آبادی، علی و فرج اللـه زارعیان جهرمی (۱۳۹۲) «تأثیر فضای مجازی بر هویت و همبستگی ملی (نمونه موردی دانشجویان دانشگاه یاسوج)». فصلنامة مطالعات راهبردی بسیج، سال شانزدهم، شمارة ۶۰: ۱۴۹- ۱۸۲.
۶. بذرافشان، جواد؛ عیسی رفیعی کته‌تلخ (۱۳۹۲) «بررسی تأثیر فضای مجازی بر هویت دینی جوانان روستایی (مطالعه موردی: دهستان بالارخ تربت حیدریه)»، مطالعات روانشناسی تربیتی، دورة دهم، شمارة ۱۷: ۱ - ۲۲.
۷. برگر، پیتر و توماس لاکمن (۱۳۷۵) ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمة فریبرز مجیدی، تهران: علمی و فرهنگی.
۸. بروجردی، مهرزاد (۱۳۷۹) «فرهنگ و هویت ایرانی در فراسوی مرز»، فصلنامة مطالعات ملی، دورة دوم، شمارة ۵: ۳۱۷-۳۳۰.
۹. بروجردی، مهدخت و امیرسعید صدیق (۱۳۹۶) «تأثیر فضای مجازی بر هویت ملی و قومی در ایران»، نشریه مطالعات رسانه‌‌های نوین، دورة سوم، شمارة ۱۲: ۸۸-۱۱۰.
۱۰. بهشتی، صمد و محمد حقمرادی (۱۳۹۶) «فراتحلیل مطالعات مرتبط با رابطه بین هویت قومی و هویت ملی در ایران با تأکید بر نقش رسانه»، مسائل اجتماعی ایران، سال هشتم، شمارة ۲، ۵-۲۷.
۱۱. پور قوشچی، محمدرضا و محمود نادری (۱۳۹۳) «جهانیشدن و تکثرگرایی قومی در ایران، چالش‌ها و فرصت¬ها». فصلنامۀ مطالعات راهبردی جهانیشدن، سال پنجم، شمارة ۱۴ (پیاپی ۱۷): ۵۵- ۹۱.
۱۲. توکل نیا، محمدرضا و امین زاهد مهر (۱۳۹۰) «تحلیل اثر جهانیشدن بر شاخص کیفیت زندگی QOL براساس تخمین پنل دیتا برای کشورهای صادر کننده نفت»، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورة دوم، شمارة ۳: ۱۹-۳۶.
۱۳. جمالزاده، سید محمدعلی (۱۳۴۵) خلقیات ما ایرانیان، آلمان: نوید.
۱۴. جوادی یگانه، محمدرضا و آرمین امیر (۱۳۹۳) «نگاهی به خودشرق‌شناسی در ایران مدرن: «خلقیات ما ایرانیان» سید محمدعلی جمالزاده»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال پنجم، شمارة ۴: ۱-۱۹.
۱۵. حاجیانی، ابراهیم (۱۳۸۷). «نسبت هویت ملی با هویت قومی در میان اقوام ایرانی»، جامعه‌شناسی ایران، دورة نهم، شمارة ۳ و ۴: ۱۴۳-۱۶۴.
۱۶. حجت، عیسی (۱۳۸۴) «هویت انسان‌ساز و انسان هویت‌پرداز. تأملی در رابطـة هویت و معماری»، نشریة هنرهای زیبا، شمارة بیست و چهارم: ۵۵-۶۲.
۱۷. حسینی انجدانی، مریم و زهرا درویزه (۱۳۹۱) «بررسی و مقایسه ابعاد عاطفی، شناختی و رفتاری هویت ملی؛ (مطالعه موردی دانش آموزان راهنمایی و متوسطه و دانشجویان شهر تهران)»، مطالعات ملی، دورة سیزدهم، شمارة ۲ (پیاپی۵۰): ۳-۲۶.
۱۸. خرمشاد، محمدباقر و علیرضا کلانتر مهرجردی (۱۳۹۶) «گفتمانی از الگوی هویت ملی جریان اسلام‌گرایی (پیش و پس از انقلاب اسلامی)»، مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شمارة ۴۹: ۱۹۹-۲۲۴.
۱۹. خواجه نوری، بیژن؛ ماندانا کریمی و سعاد خجسته (۱۳۹۴) «بررسی رابطه فرایند جهانیشدن فرهنگی و هویت مذهبی در ایران (مطالعه موردی گروه‌‌های قومی لُر شهر نورآباد ممسنی و عرب شهر کنگان و توابع)» تحقیقات فرهنگی ایران، دورة هشتم، شمارة : ۲۳-۴۵.
۲۰. خواجه نوری، بیژن و لیلا پرنیان (۱۳۹۴) «مطالعه رابطه جهانیشدن فرهنگی و هویت اجتماعی (مطالعه موردی: زنان شهر کرمانشاه)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، شمارة ۱ (پیاپی ۵۷): ۶۵-۸۴.
۲۱. خواجه نوری، بیژن و علی اصغر مقدس (۱۳۹۱) «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر میزان گذران اوقات فراغت». ماهنامه صدای جمهوری اسلامی ایران، سال دهم، شمارة ۶۱: ۴۳-۵۲.
۲۲. خواجه نوری، بیژن، لیلا پرنیان و صغری همت (۱۳۹۳) «مطالعه ارتباط شاخص‌‌های جهانیشدن فرهنگی و از خودبیگانگی زنان»، جامعهشناسینهادهای اجتماعی، دورة یکم، شمارة ۴: ۵۷-۹۲.
۲۳. دلخموش، محمدتقی (۱۳۹۲) «بازخورد جوانان ایرانی به ارزش‌‌های ازدواج: یافته‌‌های یک پیمایش ملی»، روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، دورة نهم، شمارة ۳۶: ۳۳۱-۳۵۰.
۲۴. دیلمقانی، فرشید و محمدعلی قاسمی ترکی (۱۳۹۶) «جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی الگوها و سیاست‌‌های هویت ملی از زمان باستان تا دورۀ پهلوی اول»، سیاست متعالیه، دورة پنجم، شمارة ۱۹: ۱۵۵-۱۷۶.
۲۵. رحمت اللهی، حسین (۱۳۸۶) «جهانیشدن و تأثیر آن بر هویتهای قومی و ملی»، حقوق خصوصی، سال سوم، شمارة هشتم: ۹۱-۱۱۱.
۲۶. رشیدی¬گمین، هما (۱۳۹۶) تحلیلی بر مؤلفه‌‌های هویت ایرانی و روند‌های سه دهه آینده آن ۱۴۲۵-۱۳۹۵، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).
۲۷. زالی، نادر و سمیه اشرفی (۱۳۹۲) «بررسی اثر جهانیشدن بر توسعه شهری»، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورة ۴، شمارة ۱۱: ۱-۱۶.
۲۸. زاهد، سعید (۱۳۸۴) «هویت ملی ایرانیان»، راهبرد یاس، سال اول، شمارة ۴: ۱۲۹- ۱۳۸.
۲۹. زیباکلام، صادق (۱۳۹۲) «ویژگی‌های مثبت و منفی ایرانیان از دیدگاه صادق زیباکلام»،
30. https://www.isna.ir/news/92091913760، 17/2/1397.
۳۱. سروش، عبدالکریم (۱۳۷۱) رازدانی، روشنفکری و دینداری، تهران: صراط.
۳۲. سریع‌القلم، محمود (۱۳۹۴) «سی ویژگی یک ایرانی مطلوب»
33. https://www.asriran.com/fa/news/427916/30، 17/2/1397.
۳۴. سمیعی اصفهان، علیرضا، بهنام رشیدی‌زاده و افسانه رشیدی‌زاده (۱۳۹۳) «دفاع مقدس و تأثیر آن بر مؤلفه‌‌های ایرانی- اسلامی هویت ملی»، رهیافت انقلاب اسلامی، شمارة ۲۷: ۷۹-۹۶.
۳۵. سهامی، سوسن (۱۳۹۵) «بررسی اثر جهانیشدن فرهنگی، سرمایة اجتماعی و فرهنگی بر ارزش‌‌های معطوف به توسعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه یک»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال نهم ، شمارة ۱: ۱۱۹-۱۳۰.
۳۶. سینایی، وحید و غلامرضا ابراهیم‌آبادی (۱۳۸۴) «کثرت‌گرایی در عصر جهانیشدن و تحول فرهنگ سیاسی نخبگان در ایران»، نامة علوم اجتماعی، شمارة ۲۵: ۱۰۷- ۱۳۹.
۳۷. شجاعی‌زند، علیرضا؛ طالبان، محمدرضا و نادر صنعتی شرقی (۱۳۸۹) «بررسی رابطه جهانیشدن فرهنگی و عرفی‌شدن فردی با تأکید بر نقش عوامل زمینه‌ای»، مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شمارة ۱: ۱۳۳-۱۶۰.
۳۸. شهرام‌نیا، سید امیر مسعود، راضیه مهرابی کوشکی و مهدیه پوررنجبر (۱۳۹۳) «بررسی تأثیر شبکه‌‌های اجتماعی بر میزان هویت ملی (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه اصفهان)»، پژوهش‌‌های راهبردی سیاست، دورة سوم، شمارة ۹: ۱۲۱-۱۴۲.
۳۹. غلامی، محمدرضا و رضا علیزاده (۱۳۹۶) «تحلیل جامعه‌شناختی مفهوم غرور ملی در ایران»، مطالعات ملی، دورة هجدهم، شمارة ۴ (پیاپی ۷۲): ۱۱۹- ۱۳۶.
۴۰. فراستخواه، مقصود (۱۳۹۴) ما ایرانیان، تهران: نی.
۴۱. فرزبد، محمدمهدی، احمد رضایی و حیدر جانعلیزاده چوب‌بستی (۱۳۹۷) «حافظه جمعی و هویت ایرانی»، مطالعات ملی، دورة نوزدهم، شمارة هفتاد و سوم: ۳ -۲۰.
۴۲. فقه مجیدی، علی، زهرا ضرونی و شهلا صمدی‌پور (۱۳۹۴) «بررسی تأثیر جهانیشدن بر فقر در کشورهای درحال توسعه»، سیاست‌‌های راهبردی و کلان، سال سوم، شمارة ۱۲: ۷۹-۹۸.
۴۳. قهرمان‌پور، رحمان (۱۳۸۶) «مهندسی فرهنگی و هویت ملی در عصر جهانیشدن»، مهندسی فرهنگی، شمارة دهم و یازدهم : ۵۶ - ۶۱.
۴۴. قویدل، صالح و نعمت فلیحی (۱۳۸۹) «نقش جهانیشدن اقتصاد در اشتغال بخش خدمات»، فرایند مدیریت و توسعه، دورة بیست و سوم، شمارة ۲: ۹۷-۱۲۳.
۴۵. کریمی، علی و میثم بلباسی (۱۳۹۵) «لایه‌‌های هویت ملی ایرانی در برنامه‌‌های توسعه جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۴-۱۳۶۸)» راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، شمارة هجدهم: ۷ -۵۷.
۴۶. کچویان، حسین (۱۳۸۴) تطور گفتمان‌های هویتی در ایران، تهران: نی.
۴۷. گل خندان، ابوالقاسم و مهدی رستمی (۱۳۹۵) «جهانیشدن؛ فرصت یا تهدیدی برای سلامت؟(مورد کاوی ایران)»، مدیریت بهداشت و درمان، دورة هفتم، شمارة یازدهم: ۸۱-۹۵.
۴۸. گل محمدی، احمد (۱۳۸۹) جهانیشدن، فرهنگ، هویت، تهران: نی.
۴۹. گیدنز، آنتونی(۱۳۷۸) تجدد و تشخص، ترجمة ناصر موفقیان، تهران: نی.
۵۰. معیدفر، سعید و عبدالوهاب شهلی‌بر (۱۳۸۶) «جهانیشدن و شکل‌گیری سیاست فرهنگی محلی»، ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دورة پانزدهم، شمارة پنجاه و ششم و پنجاه و هفتم: ۱۰۸-۱۸۳.
۵۱. میرزایی، حسین و بابک نظری (۱۳۹۳) « نظام‌‌های ارزشی و هویت ملی (مطالعه موردی: دانش‌آموزان پسر متوسطه شهر میاندوآب در سال تحصیلی ۹۱-۱۳۹۰)»، جامعه‌شناسی کاربردی، دورة بیست و پنجم، شمارة ۴: ۱۱۳- ۱۲۳.
۵۲. نجفی، حسین (۱۳۹۱) هویت ایرانی از دیدگاه متفکرین اجتماعی. پایان نامة کارشناسی ارشد، رشته علوم اجتماعی - جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
۵۳. نویدنیا، منیژه (۱۳۸۵) «تأملی نظری در امنیت اجتماعی با تأکید بر امنیت»، مطالعات راهبردی، سال نهم ، شمارة دوم: ۳-۲۹.
۵۴. هاشمی، سید ضیاء و مژده قربانعلی‌زاده (۱۳۹۳) «هویت ملی در کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی»، مطالعات ملی، دورة پانزدهم، شمارة ۴ (پیاپی ۶۰): ۴۹ - ۷۱.
۵۵. یوسفی، علی(۱۳۸۰) «روابط بین قومی وتأثیر آن بر هویت اقوام در ایران؛ تحلیلی ثانویه بر داده‌‌های یک پیمایش ملّی»، مطالعات ملی، سال دوم، شماره هشتم: ۲-۲۹.
56. Held, D. & McGrew, A. (2007) Globalization Theory. Cambridge: Polity.
57. Melucci, A. (1996) Challenging Codes: Collective Action in the Information Age, Cambridge: Cambridge University Press, 89. [DOI:10.1017/CBO9780511520891]
58. Moha, E. (2005) Multilingualism, Cultural Identity, and Education in Morocco, Springer Science & Business Media, 19-23.
59. Nederveen, J. (2009) Globalization & Culture. United States of America: Rowman & Littlefield Publisher Inc.
60. Robertson, R.(1992) Globalization, Social Theory and Global Culture, Galifornias AGE, op. cit, 49-61.
61. Smith, A. (1990)" Toward a Global Culture?", in Theory, Culture and Society,N.7 ,178. [DOI:10.1177/026327690007001014]
62. Smith, M. J.(1986) "realist thought from weber to Kissinger", Baton Rouge. LA:Louisiana Stata university press,pp.11-14.
63. Strauss, A. C. Corbin, J.M.(1998) "Basics of Qualitative Research: Second Edition: Techniques and procedures for Developing Grounded Theory". Thousand Oaks: Sage Publications; 336p.
64. Sulayman, N.(1998) "Conceptualizing Globalization". The American Journal of Islamic Social Science ,15, 3, 129-130. [DOI:10.35632/ajis.v15i3.2160]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
