شمارۀ جدید فصلنامه (زمستان ۱۴۰۳) منتشر شد


دوره ۱۰، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۸ )                   جلد ۱۰ شماره ۱ صفحات ۲۳۸-۲۱۷ | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ghourchi-Beigi M. (2019). White Collar Crime: Qualitative Explanation of Contexts and Motives. Social Problems of Iran. 10(1), 217-238.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-2780-fa.html
قورچی بیگی مجید. تحلیلی کیفی از بزهکاری یقه سفیدها: فهم زمینه ها و انگیزه ها مسائل اجتماعی ایران ۱۳۹۸; ۱۰ (۱) :۲۳۸-۲۱۷

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-۱-۲۷۸۰-fa.html


استادیار دانشگاه خوارزمی ، majid.beyge@gmail.com
چکیده:   (۲۲۲۶ مشاهده)
جرایم یقه­سفیدها، صرف­نظر از مناقشات نظری پیرامون مفهوم آن، برای نظریه‌های جرم‌شناسی، چالشی نظری به همراه داشته است. جرم­شناسیِ مبتنی بر نظریه­های ساختار اجتماعی قادر به تبیین این‌گونه از جرایم نبودند؛ زیرا علت اصلی جرم را در عوامل مرتبط با ساختارهای اجتماعی جستجو می­کردند؛ در حالی که در این‌ گونه‌ از جرایم، مجرمان افرادی کاملاً بهنجار، تحصیل‌کرده و همنوا با هنجارهای اجتماعی به نظر می­رسیدند. هرچند ساترلند تلاش نمود تا در قالب نظریه عمومی جرم، تمام انواع جرایم را تحلیل نماید اما هنوز این پرسش وجود دارد که آیا جرایم یقه­سفیدها مستلزم نظریه اختصاصی است یا با نظریه­های موجود می­توان این جرایم را تحلیل نمود. این مقاله، از رهگذر روش تحلیل محتوای کیفی به دنبال بررسی زمینه­ها و انگیزه­های این‌گونه از جرایم است. موردِ مطالعه در این مقاله شامل نوزده پرونده­ای است که در رابطه با ارتکاب این جرایم در دادگاه­های شهر تهران تشکیل شده است. براساس این مطالعه عوامل مختلفی ازجمله فرصت، دسترسی به آماج، نیاز، فشار، عذرها و توجیهات عقلانی، اعتماد، خرده‌فرهنگ­های شغلی و احتمال ضعیف کشف جرایم ازجمله عوامل مؤثر در ارتکاب این‌گونه از جرایم هستند. یافته­ها نشان داد جرایم یقه‌سفیدها جرم مردانه­ای است که توسط افراد بدون سابقه مجرمانه و در دوران میان­سالی ارتکاب می­یابد؛ به عبارت دیگر جرمِ مردانِ میان­سالِ بدون سابقه. وجود فرصت در ساختارهای سازمانی و شغلی، خرده‌فرهنگ‌های شغلی و دسترسی آسان به آماج در سطح سازمانی، وجود عذرها و توجیهات عقلانی در سطح فردی، در کنار وجود فشار در محیط اجتماعی و احتمال ضعیف کشف جرایم در سطح کلان از زمینه­ها و انگیزه­های ارتکاب چنین جرایمی است.
متن کامل [PDF 872 kb]   (۱۰۷۳ دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: توسعه
دریافت: 1396/10/16 | پذیرش: 1397/9/12 | انتشار: 1398/6/10

فهرست منابع
۱. ابراهیم¬آبادی، غلام¬رضا (۱۳۸۳) «تحلیل بر وضعیت فساد در ایران»، مجلس و پژوهش، سال یازدهم، شمارة ۴۶: ۱۹۱ـ۲۱۳.
۲. ابراهیمی، شهرام و مجید صادق¬نژاد نائینی (۱۳۹۲) «تحلیل جرم¬شناختی جرایم اقتصادی»، فصلنامة پژوهش حقوق کیفری، سال دوم، شمارة ۵: ۱۴۷ـ۱۷۴.
۳. بازرگان، عباس (۱۳۸۷) مقدمه¬ای بر روش¬های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: دیدار.
۴. دادگر، یدالـله و روح¬الله نظری (۱۳۸۸) «بررسی شاخص فساد مالی در ایران و کشورهای برگزیده جهان»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شمارة ۲۶۴: ۱۲۰ـ۱۳۵.
۵. دفتر بررسی¬های اقتصادی (۱۳۷۷) «بازشناسی مؤلفه‌های مؤثر بر اختلاس در ایران»، مجلس و پژوهش، شمارة ۲۵: ۱۱۶ـ۱۲۹.
۶. رئیس دانا، فریبرز (۱۳۸۷) «عوامل ایجاد فساد اداری-مالی در ایران»، مقالات اولین همایش آسیب¬های اجتماعی در ایران، مسائل و جرایم مالی-اقتصادی و سرقت، تهران: آگه.
۷. روستایی، مهرانگیز (۱۳۸۸) «ارزیابی مداخله کیفری در حوزه جرایم اقتصادی»، کارآگاه، دورة دوم، شمارة ۷: ۶ـ۳۱.
۸. زمانی، علی¬اکبر (۱۳۸۸) «درآمدی بر ابعاد مفاسد و جرایم اقتصادی و پیامدهای آن بر امنیت ملی»، کارآگاه، دوره دوم سال دوم، شمارة ۷: ۳۲ـ۵۵.
۹. زمانی، علی¬اکبر (۱۳۹۰) «بررسي كاركرد هم‌افزایی قوت‌ها و فرصت‌های مديريت مبارزه با جرايم اقتصادي در خنثی‌سازی تهديدهاي مرتبط»، فصلنامة پژوهش‌های مديريت انتظامي، سال ششم، شمارة ۴: ۵۲۹ـ۵۵۲.
۱۰. ساترلند، ادوین (۱۳۹۷) «بزهکاری یقه¬سفیدان»، فصلنامة مطالعات پیشگیری از جرم، ترجمةمجید قورچی¬بیگی،سال دوازدهم، شمارة ۴۶: ۱۶۳ـ۱۸۳.
۱۱. سلیمی، صادق (۱۳۸۷) «مجرمان یقه¬سفید و سیاست کیفری ایران»، فصلنامه حقوق، دورة سی و هشتم، شمارة ۴: ۲۳۹ـ۲۵۴.
۱۲. سینکلر، آپتن (۱۳۵۷) جنگل، ترجمة مینا سرابی، تهران: علم.
۱۳. سیو، رنه (۱۳۸۸) «توجیهات فلسفی پیشگیری وضعی از جرم»، مطالعات پیشگیری از جرم، ترجمة مجید قورچی¬بیگی، سال چهارم، شمارة ۱۳: ۱۹۱ـ۲۰۷.
۱۴. شاپیرو، سوزان (۱۳۸۶)، «جرم یقه¬سفید نه مجرم یقه¬سفید»، مجله حقوق دادگستری، ترجمة امیر حمزه زینالی، شمارة ۶۱: ۱۸۵ـ۲۰۶.
۱۵. صادقی، حسین، عباس عصاری و وحید شقاقی (۱۳۸۹) «اندازه¬گیری فساد مالی در ایران با استفاده از منطق فازی (رویکرد اقتصادی)»، پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم، شمارة ۴: ۱۳۹ـ۱۷۴.
۱۶. صادقی فسایی، سهیلا و محسن ناصری¬راد (۱۳۹۰) «عناصر بنيادين پژوهش كيفي در علوم اجتماعي: هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، روش‌شناسی و روش»، مجله مطالعات اجتماعی ایران، سال پنجم، شمارة ۲ (پیاپی ۱۴): ۸۰ـ۱۰۰.
۱۷. فلیک، اووه (۱۳۸۸) درآمدی بر روش تحقیق کیفی، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نی.
۱۸. فوكوياما، فرانسيس (۱۳۷۹) پایان نظم؛ سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمة غلام عباس توسلی، تهران: جامعه ایرانیان.
۱۹. محسنی، فرید (۱۳۹۱) «جرایم شرکتی از دیدگاه جرم¬شناختی»، فصلنامه دیدگاه¬های حقوق قضایی، دورة هفدهم، شمارة ۵۷: ۱۳۱ـ۱۵۶.
۲۰. موسوی مجاب، سید درید (۱۳۸۳)، «بزهکاران یقه¬سفید»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دورة هشتم، شمارة ۳: ۶۱ـ۸۳.
21. ـــــــــــــ (1388)، «جرایم یقه¬سفیدی با نگاهی به آموزه¬های دینی»، حقوق اسلامی، سال ششم، شماره 22: 99ـ132.
۲۲. مهدوی¬پور، اعظم (۱۳۹۰) سیاست کیفری افتراقی در قلمرو بزهکاری اقتصادی، تهران: میزان.
۲۳. میرزایی منفرد، غلامعلی (۱۳۹۰) حقوق کیفری بازار اوراق بهادار، تهران: میزان.
۲۴. ناتری شمس، محمد و توران توسلی زاده (۱۳۹۰) «پیشگیری وضعی از جرایم اقتصادی»، فصلنامه حقوق، دورة چهل و یکم، شمارة ۴: ۱۹۹ـ۲۱۷.
۲۵. نجفی ابرندآبادی، علی¬حسین (۱۳۸۴) جرایم اقتصادی، تقریرات درس جرم¬شناسی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
۲۶. نجفی ابرندآبادی، علی¬حسین و مجید صادق¬نژاد نائینی (۱۳۹۲) «نظریه عمومی فشار و جرایم شرکتی»، تحقیقات حقوقی، ویژه‌نامة شمارة ۱۳: ۴۳ـ۸۴.
۲۷. هالووی و وییلر (۱۳۸۵) روش تحقیق کیفی در پرستاری، ترجمه حیدر علی عابدی و دیگران، تهران: نشر و تبلیغ بشری.
28. Anderson, J. (2008) "Craving the high that risky trading can bring." New York Times (February 7): C1. www.nytimes.com/2008/02/07/business/worldbusiness/07trader.html?mcubz=1.
29. Babiak, P. and Hare, R. (2006) Snakes in Suits: When Psychopaths Go to Work, New York: Regan Books.
30. Benson L Michael and Kerley. R, Kent (2001) 'Life Course Theory and White-Collar Crime', Contemporary Issues in Crime and Criminal Justice: Essays in Honor of Gilbert Geis, P 121-136, 2001, Henry N. Pontell and David Shichor (eds).
31. Benson, M L and and Simpson, S (2009) White Collar Crime: An Opportunity Perspective, Routledge. [DOI:10.4324/9780203880432]
32. Blickle, G. Schlegel, A. Fassbender, P. and Klein, U. (2006) 'Some personality correlates of business white-collar crime', Applied Psychology: An International Review, 55: 220-233. [DOI:10.1111/j.1464-0597.2006.00226.x]
33. Braithwaite, J (1995) 'Inequality and Republican Criminology', in Crime and Inequality, John Hagan and Ruth D. Peterson (eds), PP 277-327, Stanford University Press.
34. Bucy, Pamela H. Formby, Elizabeth P. Raspanti, Marc S. and Rooney, Kathryn E. (2012) 'Why Do They Do It?, The Motives, Mores, and Character of White Criminal, ST. John's Law Review, 82: 401-571.
35. Clark, J. P. and Hollinger, R. C. (1983) Theft by Employees in Work Organizations, Washington, DC: National Institute of Justice.
36. Clinard, M (1969) The Black Market: A Study of White Collar Crime, Patterson Smith.
37. Clinard, M. B. and Quinney, R. (1967) Criminal Behavior Systems: A Typology, New York: Holt, Rinehart & Winston.
38. Conklin, J. E (1977) Illegal But Not Criminal: Business Crime in America, Englewood Cliffs, Prentice Hall.
39. Coleman, J. W. (2006) The Criminal Elite (6th ed.), New York: St. Martin's Press.
40. Criddle, W. (1987) They can't see there's a victim, New York Times (February 22): E3.
41. Cressey, D (1953) Other People's Money: Study in the Social Psychology of Embezzlement,
42. Croall, H. (2001) Understanding White Collar Crime, Buckingham, UK: Open University Press.
43. Daly, K (1989) 'Gender and Varieties of White Collar Crime', Criminology, Vol 27, No. 4: 769-794. [DOI:10.1111/j.1745-9125.1989.tb01054.x]
44. Dodge, M. (2009) Women and White Collar Crime, Upper Saddle River, NJ: Pearson.
45. Geis, G. (1996) 'A Base on Balls for White Collar Criminals', in D. Shichor and D. Sechrest (eds) Three Strikes and You're Out: Vengeance as Public Policy, Sage.
46. Hagan, John (1989) Structural Criminology, Rutgers University Press.
47. Hagan, John (1983) Victims Before the Law: The Organisational Dominance of Criminal Law, Toronto, Butterworth.
48. Leaf, C. (2002) Enough is enough, Fortune (March 18): 61-76.
49. Norris, Frank. (1903) The Pit: A Story of Chicago, New York: Doubleday.
50. Ross, E. A. (1907) Sin and Society: An Analysis of Latter Day Iniquity, New York: Harper & Row.
51. Siegel, L. G. (2010) Criminology, Wadworth.
52. Spalek, Basia (2000) White-Collar Crime Victims and the Issue of Trust, Volume 4. Papers from the British Society of Criminology Conference, Leicester, July 2000, Editor: Roger Tarling.
53. Steffens, L. (1904) the Shame of The Cities, New York: McClure, Phillips.
54. Sutherland, E. H. (1940) 'White-collar criminality', American Sociological Review, 5: 1-12. [DOI:10.2307/2083937]
55. Sutherland, E. H. (1947) Criminology (4th Ed.), Philadelphia: Lippincott.
56. Sutherland, E. H. (1949) White Collar Crime, New York: Holt, Rinehart & Winston.
57. Tarbell, I. (1904) History of the Standard Oil Co, New York: Macmillan.
58. Tillman, Robert and Pontell, N. Henry (1992) 'Is Justice Collar-Blind?' Punishing Medicaid Provider Fraud, Volume 30, Issue 4: 547-574. [DOI:10.1111/j.1745-9125.1992.tb01116.x]
59. Vaughan, D (2007) Beyond Macro- and Micro-Levels of Analysis, Organizations, and the Cultural Fix, H.N Pontell and G. Geis (eds), International Handbook of White Collar Crime, Springer. [DOI:10.1007/978-0-387-34111-8_1]
60. Vold, G. B. (1958) Theoretical Criminology, Oxford University Press.
61. Walsh, M. F. and Schram, D. D. (1980) 'The victim of white-collar crime: Accuser or accused?', in G. Geis and E. Stotland (Eds.), White Collar Crime: Theory and Research, Beverly Hills, CA: Sage: 32-51
62. Weisburd, D. Wheeler, S. Waring, E. J. and Bode, N. (1991) Crimes of the Middle Class, New Haven, CT: Yale University Press.
63. Wheeler, S. Mann, K. and Sarat, A. (1988) Sitting in Judgment: The Sentencing of White-collar Criminals, Yale University Press.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به فصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb