مقاله حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت کالبدی و اجتماعی محله ­ها با پیوندهای محله ­ای شهروندان سنندجی می ­پردازد.
بدین­ منظور، ابتدا ابعاد فضاهای شهری مشخص شدند؛ سپس با تعریف پیوندهای همسایگی، رابطه بین فضاهای شهری و پیوندهای محله­ ای تحت مطالعه قرار گرفت که مشخص گردید آنچه در طراحی کالبدی و جانمایی واحدهای همسایگی دخیل است، اهداف اجتماعی­ ای چون تعامل همسایه­ ها، ایجاد حس جمعی، هویت همسایگی و تعادل اجتماعی می­ باشد. در یک تقسیم­ بندی براساس تشابه افراد مبتنی بر یک یا چند معیار می­ توان شهر را به محله­ هایی تقسیم نمود و یک محدوده مشخص برای هریک از محله­ ها در نظر گرفت و برای ساکنان هر محله هویتی تعریف کرد بر این اساس داده­ های این مقاله توسط پرسشنامه، از ۳۶۰ پاسخگو ساکن شش محله شهر سنندج، در قالب سه خوشه­­ محله گردآوری شده و برای تحلیل داده ­ها، از ضرایب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته­ ها نشان می­ دهند که بین ابعاد کالبدی و اجتماعی فضاهای شهری با پیوندهای محله ­ای شهروندان رابطه معناداری وجود دارد؛ دلالت­ های کاربردی این تحقیق توجه بیشتر مدیران شهری و انتظامی به سازمان­ یافتگی کالبدی و اجتماعی در محله است. بازسازی و بهسازی بافت­های فرسوده، نماهای ساختمان و معابر عمومی؛ تقویت خدمات عمومی و بهبود فضاهای سبز، نشیمن­گاه­ ها و احداث مراکز تفریحی می­تواند نقش تعیین­ کننده­ای در تقویت پیوندهای محله­ ای داشته باشد.

در چند سال اخیر، شهرداری تهران رویکرد خود را در حوزه اجتماعی تغییر داده و با تعریف طرح‌­های اجتماعی و فرهنگی گوناگون درصدد است تا بر زندگی شهروندان به‌ویژه زنان تأثیربگذارد و با هدف توانمندسازی زنان برخی مسائل پرشمار آنها را حل کند و به بخشی از نیازهای آنها پاسخ دهد. یکی از برنامه­ های پژوهشی این حوزه، مجموعه کتاب­های زنان و زندگی شهری[۱] است که ستاد توانمندسازی زنان شهرداری تهران با همکاری استادان دانشگاه در حوزه زنان و مطالعات شهری بین سال­ های ۹۰ تا ۹۲ منتشر کرد. هدف این مجموعه، بررسی سهم و نقش زنان در کلان­شهر تهران در ابعاد مفهومی، نظری و سیاستی بود تا تغییرات فزاینده زندگی شهری را در پرتو رویکردها و گفتمان­های تازه­ تری در حوزه مطالعات شهری هدف مداقه قرار دهد و سیاست­ ها و فعالیت­ های انجام‌شده در این حوزه را بازنگری کند. مطالعات انجام­ شده در هفت­ حوزه به این شرح انتشار یافت: زنان و حقوق شهروندی و مدیریت شهری، زنان و اقتصاد شهری، زنان و فضاهای عمومی شهری، زنان و مسائل اجتماعی، زنان و سرمایه اجتماعی، زنان و فرهنگ شهری، زنان و سلامت و محیط زیست شهری. این مجموعه در ششمین جشنواره بین­ المللی برترین­ های پژوهش و نوآوری مدیریت شهری با رویکرد اجرایی‌شدن طرح‌­های دانش­ محور اثر برتر شناخته شد.