شمارۀ جدید فصلنامه (تابستان 1403) منتشر شد
دوره 10، شماره 2 - ( 12-1398 )
جلد 10 شماره 2 صفحات 109-85 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
habibpour K. (2020). The Pattern of Smoking among a Sample of Tehranian Citizens. Social Problems of Iran. 10(2), 85-109.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3169-fa.html
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-3169-fa.html
حبیب پور گتابی کرم. انگارۀ مصرف دخانیات در بین نمونه‌ای از شهروندان تهرانی مسائل اجتماعی ایران 1398; 10 (2) :109-85
، karamhabibpour@khu.ac.ir
چکیده: (2079 مشاهده)
مصرف دخانیات از مهم‌ترین عوامل تهدیدکنندۀ سلامتی و شایع‌ترین عامل قابل پیشگیری مرگ‌ومیر در جهان است و یکی از استراتژی‌های مهم کنترل آن، شناخت انگارۀ مصرف آن در بین افراد است. بنا به این ضرورت، تحقیق حاضر با ترکیبی از روش‌شناسی‌های کمی (پیمایش) و کیفی (تحلیل محتوای کیفی) به‌صورت همگرا، به شناسایی انگارۀ مصرف دخانیات در میان شهروندان تهرانی پرداخته است. نمونۀ آماری تحقیق شامل دو گروه بود: گروه اول)610 نفر از شهروندان استفاده‌کننده از برنامه‌های پیشگیرانۀ کنترل دخانیات در هفتۀ بدون دخانیات در مناطق بیست و دوگانۀ شهرداری تهران، که با ترکیبی از روش‌های نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، تصادفی نظام‌مند و دردسترس انتخاب شدند. گروه دوم) 53 نفر از کارشناسان مرتبط با طرح «تهران شهر بدون دخانیات» که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته‌ها نشان داد که شهروندان از نظر انگارۀ مصرف دخانیات شامل پنج دستۀ اصلیِ غیرسیگاری، سیگاری روزانه/ فعال، سیگاری قهار/ همیشگی، سیگاری ترک‌کرده و سیگاری تفننی/ اتفاقی می‌باشند. مصرف دخانیات در شهر تهران، پنج عامل اصلی شامل جوان‌بودن، قلیانی‌شدن، جنسیتیشدن، خانوادگی‌شدن و غیرطبقاتی‌شدن مصرف را تجربه می‌کند. همچنین، عوامل چندگانۀ فرهنگی (فرهنگ غلط فراموشی مشکلات به‌ویژه در بزرگسالان، کم/ ناآگاهی از خطرات استعمال دخانیات)، اجتماعی (فشار اجتماعی، مُدبودن)، روانی (رفع خستگی، دوری از غم و غصه، اعتیادآوری دخانیات، رفع استرس، احساس بزرگی و شخصیت) و فردی (تجربه‌کردن، جذابیت بیشتر) مهم‌ترین دلایل مصرف دخانیات توسط شهروندان بودند. نتایج بر آن دلالت دارد که مصرف دخانیات در گروه‌های اجتماعی مختلف از انگارۀ یکسانی تبعیت نکرده است و به شرایط فردی، بینافردی،خانوادگی و ساختاری بستگی دارد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
امنیت
دریافت: 1398/12/23 | پذیرش: 1398/12/23 | انتشار: 1398/12/23
دریافت: 1398/12/23 | پذیرش: 1398/12/23 | انتشار: 1398/12/23
فهرست منابع
1. احمدی‌زاده فینی، اکرم، عمادالدین رفیعی‌زاد، محمد دشتیان و الهام احمدی‌زاده فینی (1394) «بررسی وضعیت استعمال دخانیات در جمعیت 15-64 ساله مناطق شهری و روستایی استان هرمزگان»، طب پیشگیری، سال دوم، شمارۀ 2: 62-67.
2. اسکیدمور، ویلیام (1372) تفکر نظری در جامعهشناسی،گروهی از مترجمان، تهران: سفیر.
3. افراسیابی، حسین و جواد مداحی (1395)«مطالعۀ کیفی زمینه‌های اجتماعی مصرف سیگار در میان دانشجویان خوابگاه پسران دانشگاه یزد»، فصلنامۀ پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، دورۀ پنجم، شمارۀ 4: 79-98.
4. امامی، حبیب، سونیا حبیبیان، پیام صالحی و فریدون عزیزی (1382) «الگوی مصرف سیگار در یک منطقۀ شهری تهران، سال 1380؛ مطالعۀ قند و لیپید تهران»، پژوهش در پزشکی (مجلۀ پزشکی دانشکدۀ پزشکی)، سال بیست و هفتم، شمارۀ 1: 47-52.
5. خبرگزاری شیعه نیوز (31 اردیبهشت، 1397) «آمار تکان‌دهنده از نوجوانان سیگاری در کشور»، دسترسی در تاریخ 19 خرداد 1397، از: http://www.shia-news.com/fa/news/163293.
6. رمضان‌خانی، علی، فاطمه سربندی زابلی، افسانه زرقی، غلامرضا حیدری و محمدرضا مسجدی (1389) «الگوی مصرف سیگار در دانش‌آموزان نوجوان شهر تهران»، پژوهشنده، سال پانزدهم، شمارۀ 3: 115-122.
7. سعیدی، علی‌اصغر، شکوه دیباجی‌فروشانی و سید احمدفیروزآبادی (1389) «عوامل جامعه‌شناختی موثر بر مصرف سیگار در بین زنان و دختران شهر تهران»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دورۀ یکم، شمارۀ 4: 73-92.
8. سایت دنیای اقتصاد (3 مهر، 1396) «مرگ سالانه ۵۰ هزار ایرانی به دلیل دخانیات»، دسترسی در تاریخ 19 خرداد 1397، از: https://donya-e-eqtesad.com.
9. عبادی، مهدی و دیگران (1390)«شیوع مصرف دخانیات: مطالعۀ سلامت از دیدگاه مردم ایران» ،فصلنامۀ پایش، دورۀ دهم، شمارۀ 3: 365-372.
10. علیوردی‌نیا، اکبر، محمداسماعیل ریاحی و محمدرضا سلیمانی بشلی (1387) «تبیین جامعه‌شناختی گرایش به مصرف سیگار»، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دورۀ شانزدهم، شمارۀ 61: 161-188.
11. فرشیدی، حسین و همکاران (1395) «مطالعۀ اپیدمیولوژیک مصرف سیگار در جمعیت بالای 5 سال هرمزگان در سال 1393»، طب پیشگیری، سال سوم، شمارۀ 2: 29-35.
12. روزنبرگ برنارد و لوئیس کوزر (1378) نظریههای بنیادی جامعهشناسی،ترجمۀ فرهنگ ارشاد، تهران: نی.
13. گروثرز، چارلز (1378) جامعهشناسی مرتن، ترجمۀ زهره کسائی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
14. محرابی، سمراد و دیگران (1386) «مصرف سیگار در جمعیت 64-15 ساله ایران، سال 1384»، اپیدمیولوژی ایران، دورۀ سوم، شمارۀ 1 و 2: 1-9.
15. ورسلی، پیتر (1378) جامعهشناسی مدرن، ترجمۀحسن پویان، تهران: چاپخش.
16. رفیع‌پور، فرامرز (1378) آنومی یا آشفتگی اجتماعی، تهران: سروش.
17. صدیق سروستانی، رحمت‌الـله (1383) آسیب‌شناسی اجتماعی: جامعهشناسی انحرافات اجتماعی، تهران: انتشارات آن.
18. طالبان، محمود (1383) «تحلیل کوواریانس ساختاری بزهکاری نوجوانان»، فصلنامۀ مطالعات جوانان، دورۀ هفتم، تابستان و پاییز 1383: 3-34.
19. ستوده، هدایت‌الـله (1382) «آسیب اجتماعی: تبین‌ها و نظریه‌ها»، فصلنامۀ مطالعات امنیت اجتماعی، پیش شمارۀ دوم.
20. Ciegel, J. Larry (2001) Criminology: Theories, Patterns and Typologies: with Info Trace and Web Tutor on Blackboard, USA: Wadsworth Pub Co.
21. Dodson, Kimberly D. (2001) An Examination of Juvenile Delinquency and Victimization Using an Integrated: Model Approach, Unpublished Dissertation, East Tennessee State University.
22. Durkin, Keith, Wolfe, Timothy W. & Clark, Gregory (1999) “Social Bond Theory and Binge Drinking among College Students: A Multivariate Analysis”, College Student Journal, 33: 450-461.
23. Hirschi, T. (1969) Causes of Delinquency. Berkeley: Berkely: University of California Press.
24. Jenibala Devi, Laishram & Kumar Singh, W. Pradip (2015) “Prevalence and Pattern of Tobacco Use among Adults in an Urban Community”, IOSR Journal of Humanities and Social Science (IOSR-JHSS), 20 (1): 38-41.
25. Mini, G. K., Sarma, P. S. & Thankappan, K. R. (2014) “Pattern of Tobacco Use and Its Correlate among Older Adults in India”, Asian Pacific Journal of Cancer Preventation, 15: 6195-6198.
26. Nargis, Nigar (2012) “Prevalence and Patterns of Tobacco Use in Bangladesh from 2009 to 2012: Evidence from International Tobacco Control (ITC) Study”, PLOS ONE Journal, November 11, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0141135.
27. Preeti, Soni & Raut, D. K. (2012) “Prevalence and Pattern of Tobacco Consumption in India”, International Research Journal of Social Sciences, 1 (4): 36-43.
28. WHO (2011) Joint National Capacity Assessment on the Implementation of Effective Tobacco Control Policies in Thailand, Geneva: World Health Organization.
29. WHO Regional Office for Europe (2017) European Tobacco Use: Trends report. Available on: http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/tobacco.
30. World Bank (1999) Curbing the Epidemic: Governments and the Economics of Tobacco Control, Washington, D.C.: World Bank.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
