دوره 12، شماره 1 - ( 1-1400 )
جلد 12 شماره 1 صفحات 276-253 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
2- استادیار گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، Mb_tajeddin@yahoo.com
3- استادیار گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2- استادیار گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، Mb_tajeddin@yahoo.com
3- استادیار گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
چکیده: (977 مشاهده)
این پژوهش تفسیرهای دانشجویان از نوگروی در دینداریشان را از طریق مراجعه به بطن زندگی دینی روزمرۀ آنان مورد مطالعه قرار داده است. نوگروی دینی بر اساس مدل‌های لافلند، کانتر و رمبو و با استفاده از روش تحلیل روایت بررسی شده است. به این منظوربا 31 نفراز دانشجویان دانشگاه تهران با رعایت تکنیک اشباع نظری مصاحبۀ نیمه‌ساخت یافتۀ روایی به عمل آمد. مصاحبه‌های انجام‌شده، نهایتاً در روایت‌های فردی و همچنین یک روایت کلی خلاصه شد و مورد تحلیل تماتیک قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش از بروز عارضۀ تغییر در حیات دینی دانشجویان حکایت می کند. روایت‌های دانشجویان از زندگی دینی خویش حاوی نکاتی اساسی در خصوص ابعاد دینداری است و نشان می‌دهد تمامی آنان تحت تأثیر تغییرات فردی و محیطی دینداری خود را مورد بازاندیشی قرار داده‌‌اند. جهت نشان‌دادن این تغییر، مصاحبه‌ها به سه بازۀ زمانیِ «حیات دینی پایدار»، «بحران در حیات دینی» و «نوگروی دینی» تفکیک شده و مهمترین مضامین هر مرحله، بیرون کشیده شد. سه مضمون بنیادین بدست آمده عبارتنداز «دینداری به مثابه امری پیشینی»، «بحران هویت دینی» و «دینداری به مثابه امری پسینی». در نهایت باید گفت روایت کلی دانشجویان از نوگروی دینی خویش حاکی از درکی پسینی از دینداری است. در میان آنان نوگروی همچون چرخشی اجتماعی-روانی درک و تفسیر شده است که بر بستر تاریخیِ حیات دینیشان قابل تحلیل است.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
جامعه‌شناسی دین
دریافت: 1398/9/5 | پذیرش: 1399/12/9 | انتشار: 1400/6/12
دریافت: 1398/9/5 | پذیرش: 1399/12/9 | انتشار: 1400/6/12
فهرست منابع
1. آزاد ارمکی، تقی و اعتمادی‌فرد، سیدمهدی(1389). «پایگاه خانوادگی، سنخ‌های دینداری و کیفیت ارزش‌های مذهبی در ایران»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره 4: 23-1.
2. استراوس، انسلم و کربین، جولیت (٢٠٠٧). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمه ابراهیم افشار (1390). جلد1، چاپ5، تهران: نشر نی.
3. برگر، پیتر .ال؛ برگر، بریجیت و کلنر، هانسفرید (1974). ذهن بی¬خانمان؛ نوسازی و آگاهی، ترجمه: محمد ساوجی (13٨٧)، جلد1، چاپ3، تهران: نشر نی.
4. توسلی، غلامعباس و مرشدی، ابوالفضل (1385). «بررسی سطح دینداری و گرایش‌های دینی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه صنعتی امیرکبیر)»، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره هفتم، شماره 4: 118-96.
5. حسن‌پور، آرش و معمار، ثریا (1394). مطالعه وضعیت دین‌ورزی جوانان با تأکید بر دینداری خودمرجع (ارائۀ یک نظریه زمینه‌ای، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره هشتم، شماره 3: 131-99.
6. شجاعی زند، علیرضا (١٣٨١). عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامی، تهران: نشر باز.
7. شجاعی‌زند، علیرضا، شریعتی مزینانی، سارا و حبیب‌زاده خطبه‌سرا، رامین(1385). بررسی وضعیت دینداری در بین دانشجویان، فصلنامه مطالعات ملی، سال 7، شماره 2: 21-16.
8. شریعتی مزینانی، سارا؛ باستانی، سوسن و خسروی، بهناز(1386). جوامعی در نوستالوژی اجتماع؛ نگاهی به پدیدۀ معنویت‌های نوپدید در ایران، فصلنامه ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال سوم، شماره 8: 22-13.
9. شریفی یزدی، سارا (1392). فهم تجربۀ زیستۀ دانشجویان غیرمذهبی با رویکرد طرد و پذیرش: مورد مطالعه دانشجویان کارشناسی ارشد رشته‌های علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران و دانشگاه علامه طباطبائی، پایان‌نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی، دانشگاه تهران.
10. طالبان، محمدرضا و رفیعی بهابادی، مهدی (١٣٨٩). تحولات دینداری بر اساس تفاوت‌های نسلی در ایران (١٣٥٣-١٣٨٨)، مسایل اجتماعی ایران، سال اول، زمستان ١٣٨٩، شماره ٢: 11٤-8٤.
11. فلیک، اووه (1388). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، جلد 1، چاپ10، تهران: نشر نی.
12. کاشی، فضه (1388). خود در معنویت‌های جدید- مطالعه موردی عرفانی کیهانی، پایان‌نامه جهت اخذ درجۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
13. محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی - ضد روش 2، جلد2، چاپ2، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان
14. مغانلو، مهناز؛ وفایی، آگیلار و شهرآرای، مهرناز (1388). رابطه سبک‌های هویت و دینداری در دانشجویان، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال پانزدهم، شماره 4: 387-377.
15. نظری، محمد (1393). مطالعه تحول در پای‌بندی دینی دانشجویان دانشگاه خوارزمی بر اساس تحلیل روایت، پایان‌نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران: 122-108.
16. Buckser, Andrew & Glazier, Stephen D. (2003) The Antropology of Religious Conversion, Maryland: Roman & Littlefield Inc.
17. Paloutzian, R. (2014); Psychology of Religious Conversion and Spiritual Transformation, In: Kok, Naomi (2016) Religious Conversion Compared, 1st ed. New York & Oxford: Oxford University Press.
18. Paloutzian, R. (2014) Psychology of Religious Conversion and Spiritual Transformation, In The Oxford Handbook of Religious Conversion (2014) Edited by Lewis R. Rambo and Charles E. Farhadian, Oxford University Press.
19. Roberts, Keith A. (1990) Religion in Sociological Perspective, USA: Wadsworth Publishing Company Belmont.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |