دوره 10، شماره 1 - ( 6-1398 )                   جلد 10 شماره 1 صفحات 123-101 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Saboktakin rizi G, Sadidpour S S. (2019). A Study on Iranian Cultural Identity and Its transformations from the Perspective of the Scholars and People, in the Past Half Century. Social Problems of Iran. 10(1), 101-123.
URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html
سبکتکین ریزی قربانعلی، سدیدپور سمانه سادات. هویت ایرانی از دیدگاه صاحب‌نظران و مردم مسائل اجتماعی ایران 1398; 10 (1) :123-101

URL: http://jspi.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html


1- استادیار دانشگاه خوارزمی
2- دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی ، sama.sadid@gmail.com
چکیده:   (1139 مشاهده)
 نویسندگان این مقاله تلاش دارند با بهره گیری از روش تحلیل اسنادی به مطالعه خلقیات یا صفات اخلاقی- فرهنگی شایع ایرانیان طی نیم قرن گذشته بپردازند. این پژوهش از سوی نظریه‌های هویت و تغییرفرهنگی پشتیبانی می‌شود. جامعۀ آماری متشکل از برخی اسناد و منابع تاریخی منعکس کننده خلقیات ایرانیان و اظهارنظر‌های مردم در فضای مجازی است. تحلیل داده‌ها از طریق راهبرد تکرار مداوم صورت گرفته است تا اشباع مفاهیم حاصل شود. پژوهش با این فرض آغاز شد که به نظر می‌رسد ایرانیان با ویژگی‌هایی شناخته یا معرفی شده‌اند که در بیشتر موارد محصول مطالعۀ علمی نبوده است. بنابراین نمی‌توان از یک هویت فرهنگی پایدار تحت عنوان خلقیات ایرانی نام برد. این مطالعه نشان داد که مردم و صاحب‌نظران در مورد هویت فرهنگی ایرانی توافق نظر کامل ندارند. اطلاعات بدست آمده براین امر دلالت دارد که در دنیای معاصر یک فرد ایرانی مدرن، بمراتب تقدیرگراتر و منزوی‌تر از گذشته است، آنها از کاهلی و از قضاوت بدون اندیشه بیزارند، به کثرت‌گرایی قومی و برجسته کردن تفاوت‌ هویت‌های فرهنگی اقوام وحفظ مرز‌های جداکنندۀ گرو‌های قومی اهمیت می‌دهند.
متن کامل [PDF 1269 kb]   (1897 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
دریافت: 1397/7/17 | پذیرش: 1398/4/11 | انتشار: 1398/6/10

فهرست منابع
1. اشرف، احمد (1395) هویت ایرانی، ترجمة حمید احمدی. تهران: نی.
2. افتخاری، اصغر، علیرضا اسدی، و ابراهیم نزهت (1393) «ناسیونالیسم و هویت ملی در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای» پژوهشنامة انقلاب اسلامی، دورة چهارم، شمارة 11: 19-43.
3. اکبری، حسین (1396) «رابطة مصرف رسانه‌‌های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان» دوفصلنامة رسانه و فرهنگ، سال هفتم، شمارة 2: 1-22.
4. ایزدی، علی محمد (1382) «چرا عقب مانده ایم؟»، تهران: علم.
5. باقری دولت‌آبادی، علی و فرج اللـه زارعیان جهرمی (1392) «تأثیر فضای مجازی بر هویت و همبستگی ملی (نمونه موردی دانشجویان دانشگاه یاسوج)». فصلنامة مطالعات راهبردی بسیج، سال شانزدهم، شمارة 60: 149- 182.
6. بذرافشان، جواد؛ عیسی رفیعی‌ کته‌تلخ (1392) «بررسی تأثیر فضای مجازی بر هویت دینی جوانان روستایی (مطالعه موردی: دهستان بالارخ تربت حیدریه)»، مطالعات روانشناسی تربیتی، دورة دهم، شمارة 17: 1 - 22.
7. برگر، پیتر و توماس لاکمن (1375) ساخت اجتماعی واقعیت، ترجمة فریبرز مجیدی، تهران: علمی و فرهنگی.
8. بروجردی، مهرزاد (1379) «فرهنگ و هویت ایرانی در فراسوی مرز»، فصلنامة مطالعات ملی، دورة دوم، شمارة 5: 317-330.
9. بروجردی، مهدخت و امیرسعید صدیق (1396) «تأثیر فضای مجازی بر هویت ملی و قومی در ایران»، نشریه مطالعات رسانه‌‌های نوین، دورة سوم، شمارة 12: 88-110.
10. بهشتی، صمد و محمد حقمرادی (1396) «فراتحلیل مطالعات مرتبط با رابطه بین هویت قومی و هویت ملی در ایران با تأکید‎ بر نقش رسانه»، مسائل اجتماعی ایران، سال هشتم، شمارة 2، 5-27.
11. پور قوشچی، محمدرضا و محمود نادری (1393) «جهانی‌‌شدن و تکثرگرایی قومی در ایران، چالش‌ها و فرصت¬ها». فصلنامۀ مطالعات راهبردی جهانی‌شدن، سال پنجم، شمارة 14 (پیاپی 17): 55- 91.
12. توکل نیا، محمد‌رضا و امین زاهد مهر (1390) «تحلیل اثر جهانی‌شدن بر شاخص کیفیت زندگی QOL براساس تخمین پنل دیتا برای کشور‌‌های صادر کننده نفت»، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورة دوم، شمارة 3: 19-36.
13. جمالزاده، سید محمدعلی (۱۳۴۵) خلقیات ما ایرانیان، آلمان: نوید.
14. جوادی یگانه، محمدرضا و آرمین امیر (1393) «نگاهی به خودشرق‌شناسی در ایران مدرن: «خلقیات ما ایرانیان» سید محمدعلی جمال‌زاده»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال پنجم، شمارة 4: 1-19.
15. حاجیانی، ابراهیم (1387). «نسبت هویت ملی با هویت قومی در میان اقوام ایرانی»، جامعه‌شناسی ایران، دورة نهم، شمارة 3 و 4: 143-164.
16. حجت، عیسی (1384) «هویت انسان‌ساز و انسان هویت‌پرداز. تأملی در رابطـة هویت و معماری»، نشریة هنرهای زیبا، شمارة بیست و چهارم: 55-62.
17. حسینی انجدانی، مریم و زهرا درویزه (1391) «بررسی و مقایسه ابعاد عاطفی، شناختی و رفتاری هویت ملی؛ (مطالعه موردی دانش آموزان راهنمایی و متوسطه و دانشجویان شهر تهران)»، مطالعات ملی، دورة سیزدهم، شمارة 2 (پیاپی50): 3-26.
18. خرمشاد، محمدباقر و علیرضا کلانتر مهرجردی (1396) «گفتمانی از الگوی هویت ملی جریان اسلام‌گرایی (پیش و پس از انقلاب اسلامی)»، مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شمارة 49: 199-224.
19. خواجه نوری، بیژن؛ ماندانا کریمی و سعاد خجسته (1394) «بررسی رابطه فرایند جهانی‌شدن فرهنگی و هویت مذهبی در ایران (مطالعه موردی گروه‌‌های قومی لُر شهر نورآباد ممسنی و عرب شهر کنگان و توابع)» تحقیقات فرهنگی ایران، دورة هشتم، شمارة : 23-45.
20. خواجه نوری، بیژن و لیلا پرنیان (1394) «مطالعه رابطه جهانی‌شدن فرهنگی و هویت اجتماعی (مطالعه موردی: زنان شهر کرمانشاه)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، شمارة 1 (پیاپی 57): 65-84.
21. خواجه نوری، بیژن و علی اصغر مقدس (1391) «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر‎ بر میزان گذران اوقات فراغت». ماهنامه صدای جمهوری اسلامی ایران، سال دهم، شمارة 61: 43-52.
22. خواجه نوری، بیژن، لیلا پرنیان و صغری همت (1393) «مطالعه ارتباط شاخص‌‌های جهانی‌شدن فرهنگی و از خودبیگانگی زنان»، جامعه‌شناسی‎نهاد‌‌های اجتماعی، دورة یکم، شمارة 4: 57-92.
23. دلخموش، محمدتقی (1392) «بازخورد جوانان ایرانی به ارزش‌‌های ازدواج: یافته‌‌های یک پیمایش ملی»، روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، دورة نهم، شمارة 36: 331-350.
24. دیلمقانی، فرشید و محمدعلی قاسمی ترکی (1396) «جایگاه هویت ملی در ایران نگاهی به تطور تاریخی الگوها و سیاست‌‌های هویت ملی از زمان باستان تا دورۀ پهلوی اول»، سیاست متعالیه، دورة پنجم، شمارة 19: 155-176.
25. رحمت اللهی، حسین (1386) «جهانی‌شدن و تأثیر آن بر هویت‌‌های قومی و ملی»، حقوق خصوصی، سال سوم، شمارة هشتم: 91-111.
26. رشیدی¬گمین، هما (1396) تحلیلی بر مؤلفه‌‌های هویت ایرانی و روند‌های سه دهه آینده آن 1425-1395، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).
27. زالی، نادر و سمیه اشرفی (1392) «بررسی اثر جهانی‌شدن بر توسعه شهری»، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورة 4، شمارة 11: 1-16.
28. زاهد، سعید (1384) «هویت ملی ایرانیان»، راهبرد یاس، سال اول، شمارة 4: 129- 138.
29. زیباکلام، صادق (1392) «ویژگی‌های مثبت و منفی ایرانیان از دیدگاه صادق زیباکلام»،
30. https://www.isna.ir/news/92091913760، 17/2/1397.
31. سروش، عبدالکریم (1371) رازدانی، روشنفکری و دینداری، تهران: صراط.
32. سریع‌القلم، محمود (1394) «سی ویژگی یک ایرانی مطلوب»
33. https://www.asriran.com/fa/news/427916/30، 17/2/1397.
34. سمیعی اصفهان، علیرضا، بهنام رشیدی‌زاده و افسانه رشیدی‌زاده (1393) «دفاع مقدس و تأثیر آن بر مؤلفه‌‌های ایرانی- اسلامی هویت ملی»، رهیافت انقلاب اسلامی، شمارة 27: 79-96.
35. سهامی، سوسن (1395) «بررسی اثر جهانی‌شدن فرهنگی، سرمایة اجتماعی و فرهنگی بر ارزش‌‌های معطوف به توسعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه یک»، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال نهم ، شمارة 1: 119-130.
36. سینایی، وحید و غلامرضا ابراهیم‌آبادی (1384) «کثرت‌گرایی در عصر جهانی‌شدن و تحول فرهنگ سیاسی نخبگان در ایران»، نامة علوم اجتماعی، شمارة 25: 107- 139.
37. شجاعی‌زند، علی‌رضا؛ طالبان، محمدرضا و نادر صنعتی شرقی (1389) «بررسی رابطه جهانی‌شدن فرهنگی و عرفی‌شدن فردی با تأکید بر نقش عوامل زمینه‌ای»، مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شمارة 1: 133-160.
38. شهرام‌نیا، سید امیر مسعود، راضیه مهرابی کوشکی و مهدیه پوررنجبر (1393) «بررسی تأثیر شبکه‌‌های اجتماعی بر میزان هویت ملی (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه اصفهان)»، پژوهش‌‌های راهبردی سیاست، دورة سوم، شمارة 9: 121-142.
39. غلامی، محمدرضا و رضا علیزاده (1396) «تحلیل جامعه‌شناختی مفهوم غرور ملی در ایران»، مطالعات ملی، دورة هجدهم، شمارة 4 (پیاپی 72): 119- 136.
40. فراستخواه، مقصود (1394) ما ایرانیان، تهران: نی.
41. فرزبد، محمدمهدی، احمد رضایی و حیدر جانعلیزاده چوب‌بستی (1397) «حافظه جمعی و هویت ایرانی»، مطالعات ملی، دورة نوزدهم، شمارة هفتاد و سوم: 3 -20.
42. فقه مجیدی، علی، زهرا ضرونی و شهلا صمدی‌پور (1394) «بررسی تأثیر جهانی‌شدن بر فقر در کشور‌های درحال توسعه»، سیاست‌‌های راهبردی و کلان، سال سوم، شمارة 12: 79-98.
43. قهرمان‌پور، رحمان (1386) «مهندسی فرهنگی و هویت ملی در عصر جهانی‌شدن»، مهندسی فرهنگی، شمارة دهم و یازدهم : 56 - 61.
44. قویدل، صالح و نعمت فلیحی (1389) «نقش جهانی‌شدن اقتصاد در اشتغال بخش خدمات»، فرایند مدیریت و توسعه، دورة بیست و سوم، شمارة 2: 97-123.
45. کریمی، علی و میثم بلباسی (1395) «لایه‌‌های هویت ملی ایرانی در برنامه‌‌های توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394-1368)» راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال پنجم، شمارة هجدهم: 7 -57.
46. کچویان، حسین (1384) تطور گفتمان‌های هویتی در ایران، تهران: نی.
47. گل خندان، ابوالقاسم و مهدی رستمی (1395) «جهانی‌شدن؛ فرصت یا تهدیدی برای سلامت؟(مورد کاوی ایران)»، مدیریت بهداشت و درمان، دورة هفتم، شمارة یازدهم: 81-95.
48. گل محمدی، احمد (1389) جهانی‌شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نی.
49. گیدنز، آنتونی(1378) تجدد و تشخص، ترجمة ناصر موفقیان، تهران: نی.
50. معیدفر، سعید و عبدالوهاب شهلی‌بر (1386) «جهانی‌شدن و شکل‌گیری سیاست فرهنگی محلی»، ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، دورة پانزدهم، شمارة پنجاه و ششم و پنجاه و هفتم: 108-183.
51. میرزایی، حسین و بابک نظری (1393) « نظام‌‌های ارزشی و هویت ملی (مطالعه موردی: دانش‌آموزان پسر متوسطه شهر میاندوآب در سال تحصیلی 91-1390)»، جامعه‌شناسی کاربردی، دورة بیست و پنجم، شمارة 4: 113- 123.
52. نجفی، حسین (1391) هویت ایرانی از دیدگاه متفکرین اجتماعی. پایان نامة کارشناسی ارشد، رشته علوم اجتماعی - جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی.
53. نویدنیا، منیژه (1385) «تأملی نظری در امنیت اجتماعی با تأکید بر امنیت»، مطالعات راهبردی، سال نهم ، شمارة دوم: 3-29.
54. هاشمی، سید ضیاء و مژده قربانعلی‌زاده (1393) «هویت ملی در کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی»، مطالعات ملی، دورة پانزدهم، شمارة 4 (پیاپی 60): 49 - 71.
55. یوسفی، علی(1380) «روابط بین قومی وتأثیر آن بر هویت اقوام در ایران؛ تحلیلی ثانویه بر داده‌‌های یک پیمایش ملّی»، مطالعات ملی، سال دوم، شماره هشتم: 2-29.
56. Held, D. & McGrew, A. (2007) Globalization Theory. Cambridge: Polity.
57. Melucci, A. (1996) Challenging Codes: Collective Action in the Information Age, Cambridge: Cambridge University Press, 89. [DOI:10.1017/CBO9780511520891]
58. Moha, E. (2005) Multilingualism, Cultural Identity, and Education in Morocco, Springer Science & Business Media, 19-23.
59. Nederveen, J. (2009) Globalization & Culture. United States of America: Rowman & Littlefield Publisher Inc.
60. Robertson, R.(1992) Globalization, Social Theory and Global Culture, Galifornias AGE, op. cit, 49-61.
61. Smith, A. (1990)" Toward a Global Culture?", in Theory, Culture and Society,N.7 ,178. [DOI:10.1177/026327690007001014]
62. Smith, M. J.(1986) "realist thought from weber to Kissinger", Baton Rouge. LA:Louisiana Stata university press,pp.11-14.
63. Strauss, A. C. Corbin, J.M.(1998) "Basics of Qualitative Research: Second Edition: Techniques and procedures for Developing Grounded Theory". Thousand Oaks: Sage Publications; 336p.
64. Sulayman, N.(1998) "Conceptualizing Globalization". The American Journal of Islamic Social Science ,15, 3, 129-130. [DOI:10.35632/ajis.v15i3.2160]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

حقوق این وب‌سایت متعلق به دوفصلنامۀ مسائل اجتماعی ایران است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Social Problems of Iran

Designed & Developed by :Yektaweb