دوره 1387، شماره 5 - ( شماره 61- 1387 )                   جلد 1387 شماره 5 صفحات 127-83 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML Print


1- تهران، دانشگاه شهید بهشتی
2- تهران، دانشگاه تربیت معلم
چکیده:   (5563 مشاهده)
تحقیق حاضر تلاش می‌کند تا با بررسی تبلیغات نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، به تحلیل گفتمان این انتخابات بپردازد. در این تحقیق از نظریه گفتمان لاکلا و موفه در کنار نظریه گفتمان فرکلاف و از تحلیل گفتمان به عنوان روش تحقیق استفاده شد. در ابتدا تحلیلی از زمینه‌های گفتمانی برگزاری این انتخابات ارائه و پس از آن تبلیغات انتخاباتی هر نامزد به‌طور جداگانه بررسی شد. تحلیل گفتمان نشان داد که در گفتمان اصول‌گرایی نوعی تحول شکل گرفته است و در گفتمان اصلاح‌طلبی نیز گروه‌های مختلف برحسب دیدگاه‌های سیاسی ـ اجتماعی خویش از یکدیگر جدا شده‌اند. در دور اول "ولایت فقیه" دال مرکزی گفتمان احمدی‌نژاد و "دولت اسلامی"، "توسعه اقتصادی اسلامی"، "تهاجم فرهنگی"، "عدالت اجتماعی" و "رشد سیاسی" دقایق این گفتمان را تشکیل می‌دادند. در گفتمان هاشمی رفسنجانی "کلیت نظام" دال مرکزی و "تحزب"، "توسعه"، "اعتدال‌گرایی" و "حفظ ثبات کشور" دقایق آن بودند. به همین ترتیب در گفتمان انتخاباتی مهدی کروبی "جمهوری اسلامی با قرائت امام خمینی" دال مرکزی و "توسعه همه‌جانبه"، "دولت مقتدر"، "عدالت اجتماعی" و "بهبود معیشت مردم" دقایق این گفتمان بودند. "دموکراسی" نقش دال مرکزی را در گفتمان معین ایفا می‌کرد و "قانون‌گرایی"، "حقوق بشر"، "تعامل با جهان" و "آزادی بیان" دقایق این گفتمان را تشکیل می‌دادند. گفتمان انتخاباتی لاریجانی از "دولت مدرن" به عنوان دال مرکزی و "کارآمدی"، "عمل به توصیه‌های رهبری"، "مبارزه با فساد و تبعیض" و "عدالت" به عنوان دقایق آن تشکیل می‌شد. در مورد قالیباف علی‌رغم استفاده وی از تبلیغات مدرن و با جهت‌گیری مشخص، مفصل‌بندی خاصی مشاهده نشد. به همین ترتیب در تبلیغات انتخاباتی مهرعلیزاده نیز مفصل‌بندی منسجمی از دال‌ها و نشانه‌ها، قابل استخراج نبود. در دور اول، در میان رقابت فشرده میان نامزدها، گفتمان احمدی‌نژاد مورد توجه بخشی از پایگاه ایدئولوژیک و نهادهای اصول‌گرا قرار گرفت و این مسئله راهیابی او به دور دوم در کنار هاشمی رفسنجانی را ممکن ساخت. در دور دوم نیز قابلیت دسترسی بالاتر گفتمان احمدی‌نژاد و تا حدی گفتارهای انتخاباتی او در فضای دوقطبی که حاکم شده بود، منجر به پیروزی وی گشت.
متن کامل [PDF 3355 kb]   (2273 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
انتشار: 1387/6/25

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.