1- استادیار جامعهشناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، m.sabzehei@basu.ac.ir
2- دانشیار جامعهشناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
3- استاد جامعهشناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
4- دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
چکیده: (73 مشاهده)
این مطالعه با رویکرد کیفی و استفاده از نظریۀ زمینهای، به واکاوی درک و تجربههای مردان مجرد بالای ۳۰ سال ساکن چهار کلانشهر تهران، تبریز، مشهد و اصفهان نسبت به تجردگرایی میپردازد. ۲۴ مرد شرکتکننده که زندگی مجردی را تجربه کردهاند، از طریق نمونهگیری هدفمند از نوع نظری انتخاب شدند. دادهها با انجام مصاحبههای عمیق جمعآوری و با روش کدگذاری سهمرحلهای اشتراوس و کوربین تحلیل شدند. یافتهها نشان داد که تجردگرایی نتیجۀ تعامل پیچیدهای از عوامل علّی شامل بلوغ فکری، ارجحیت رابطۀ قبل از ازدواج بر ازدواج دائم، ترس از تعهدات و آیندۀ ازدواج و احساس محدودشدن آزادی فردی است. علاوهبراین، شرایط زمینهای شامل سبک زندگی نوین و تغییر ذهنیت نسبت به ازدواج، این گرایش را تقویت میکنند. نهادهای خانواده و دولت نیز با اِعمال محدودیتهای عرفی و قانونی نقش مداخلهگر داشته و موانعی بر سَر راه ازدواج ایجاد میکنند. پیامدهای این وضعیت، استمرار زندگی مجردی، افزایش تنهایی و گرایش به انواع روابط خارج از چارچوب رسمی ازدواج میباشد. در مجموع، تجردگرایی در این مطالعه بهمثابۀ یک انتخاب آگاهانه و راهی برای حفظ استقلال و تحقق خود در بستر تحولات اجتماعی مدرن تحلیل شده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
خانواده و ازدواج دریافت: 1403/12/14 | پذیرش: 1404/5/13